تریفە عەزیز: چاوەڕێین ئەمریکا سیستمی دژەدرۆن رادەستی هەرێمی کوردستان بکات

 

تریفە عەزیز، نوێنەری حکومەتی هەرێمی کوردستان لە ئەمریکا لە هەڤپەیڤینێکدا لەگەڵ دیار کوردە، بەرپرسی نووسینگەی رووداو لە واشنتن، رایگەیاند، کردنەوەی گەورەترین باڵەخانەی کۆنسووڵخانەی ئەمریکا لە جیهاندا لە شاری هەولێر، کە بڕیارە لە چەند ڕۆژی داهاتوودا بکرێتەوە، "رەنگدانەوەی ئەو متمانە زۆرەیە کە ئەمریکا بە هەرێمی کوردستان هەیەتی."

 

نوێنەرەکەی حکومەتی هەرێمی کوردستان لە ئەمریکا ئاماژەی بەوە دا کە ئەمە دەرخەری ئەوەیە کوردستان وەک "پشتپێبەستراوترین و تاقیکراوەترین" هاوپەیمانی ئەمریکا لە ناوچەکە دەمێنێتەوە و پەیوەندییەکان دەرەنجامی چەندین دەیە لە هاوبەشیی ستراتیژین."

 

لەبارەی پرسی ئەمنی و پاراستنی هەرێمی کوردستان، تریفە عەزیز ئاشکرای کرد کە حکومەتی هەرێمی کوردستان هێشتا چاوەڕوانە ئەمریکا سیستمی "دژە درۆن"ـیان رادەست بکات. ئەو دەڵێت: "ئەو سیستمە بەرگرییە یارمەتیمان دەدات هەرێمەکەمان بپارێزین لەو هێرشانەی لەم دواییەدا بینیمانن".

 

نوێنەری حکومەتی هەرێمی کوردستان باسی لەوەش کرد کە وەزارەتەکانی دەرەوە و بەرگریی ئەمریکا کار لەسەر پرۆسەکە دەکەن و هێرشەکانی ئەم دواییەی سەر کۆمپانیاکانی وزە وادەکات پڕۆسەی پێدانی ئەو سیستمە لە چوارچێوەی یاسای بەرگریی نیشتمانی دا خێراتر بکرێت.

 

سەبارەت بە پەیوەندییە ئابوورییەکان و ئیدارەی داهاتووی ترەمپ، تریفە عەزیز گوتی: "یەکێک لە ئامانجە لە پێشینەکانی ئەم ئیدارەیەی سەرۆک ترەمپ ئاشتی و سەقامگیرییە لە رۆژهەڵاتی نێوەڕاستدا، شانبەشانی فراوانکردنی پەیوەندییە ئابوورییەکان". 

تریفە عەزیز ئاماژەی بە سەردانەکەی مەسرور بارزانی، سەرۆکوەزیرانی هەرێمی کوردستان بۆ واشنتن کرد کە تێیدا ژمارەیەک رێککەوتنی "چەند ملیار دۆلاری" لەگەڵ کۆمپانیا ئەمریکییەکان واژۆ کراون، جەختیشی کردەوە کە بەهێزکردنی ژێرخانی ئابووری و سەربەخۆیی ئابووری ئامانجێکی هاوبەشی هەردووولایە.

 

 

 

 

 

تریفە عەزیز: پێش هەموو شتێک، زۆر سوپاس بۆ میوانداری کردنم. پێموایە ئەمە رەنگدانەوەیەکی بەهێز و روونی هاوبەشییەکی لەمێژینەی نێوان کوردستان و ئەمریکایە. ئەم پەیوەندییە دەگەڕێتەوە بۆ چەندەیەیەک لە هاوبەشی ستراتیژی کە بووەتە هۆی ژمارەیەک سەرکەوتنی زۆر لەم ساڵانەدا. پێموایە کردنەوەی گەورەترین باڵەخانەی کۆنسووڵخانەی ئەمریکا لە جیهاندا لە شاری هەولێر ئاماژەیەکی بەهێزی ئەو پەیوەندییە و متمانەیەکی زۆرە بەو پەیوەندییەیەی کوردستان لەگەڵ ئەمریکادا هەیەتی. ئێمە دەڵێن کە کوردستان وەکو پشتپێبەستراوترین، تاقیکراوە، هاوپەیمان و هاوبەشی ئەمریکا دەمێنێتەوە. لە ساڵانی داهاتووشدا دەتوانین بەردەوام دەبین لەسەری و بە تامەزرۆییەوە چاوەڕێی کردنەوەی باڵەخانەکەین لە چەند رۆژی داهاتوودا.

 

 

تریفە عەزیز: پێموایە یەکێک لە ئامانجە لە پێشینەکانی ئەم ئیدارەیەی سەرۆک ترەمپ ئاشتی و سەقامگیرییە لە رۆژهەڵاتی نێوەڕاستدا، بەڵام فراوانکردنی پەیوەندییە ئابوورییەکانیشی دەوێت. حکومەتی هەرێمی کوردستانیش لەم ئامانجەدا هەمان ویستی هەیە. لە سەرەتای ئەمساڵەوە کارمانکردووە بۆ فراوانکردنی پەیوەندییەکانمان و بەهێزکردنی هاوبەشییە ئابوورییەکان، بەتایبەت وەبەرهێنانی ئەمریکی لە هەرێمدا. ئەم ساڵ مەسرور بارزانی، سەرۆکوەزیرانی هەرێمی کوردستان سەردانی واشنتنی کرد و تێیدا ژمارەیەک رێککەوتنی چەند ملیار دۆلاریمان واژۆکرد لەگەڵ کۆمپانیا ئەمریکیەکان، لەسەر ئەم رێچکەیە بەردەوام بووین لەگەڵ دوو شاندی زۆر باڵای بازرگانی ئەمریکا. بۆ یەکەمجار ئەمساڵ شاندێکی پاڵپشتیکراو لەلایەن ئەمریکاوە لەگەڵ ژووری بازرگانیی ئەمریکا سەردانیان کردین. هەروەها، هەفتەی رابردووش پێشوازیمان لە ئەنجوومەنی بازرگانیی ئەمریکا-کوردستان کرد. ئەم ئامانجە تەنیا بۆ ئێمە لە پێشینە نییە، بەڵکو حکومەتی ئەمریکاش. فراوانکردنی پەیوەندییەکانیش (ئابوورییەکان) تەنیا لە کوردستان نییە بەڵکو ژمارەیەک کۆمپانیای زۆریش دەیانەوێت کار لە بەغداد بکەن. پێمانوایە سەربەخۆیی ئابووری زیاتر، فراوانکردنی زیاتری پەیوەندییە ئابوورییەکان و وەبەرهێنانی زیاتر بۆ هەموو وڵات و هەرێمی کوردستان باشترە."

 

 

تریفە عەزیز: پێموایە پلانی زۆر باش هەیە بۆ ئەو فراوانکردنانە و روونە کە بەردەوامی پاڵپشتی دارایی ئەمنی گرنگە. هێشتا چاوەڕوانین کە حکومەتی ئەمریکا سیستەمی دژە درۆن بە هەرێمی کوردستان بدات. ئەو سیستەمە بەرگرییە یارمەتیمان دەدات هەرێمەکەمان بپارێزین لەو هێرشەکان وەکو ئەو هێرشانەی لەم دواییەدا بینیمانن و کەمکردنەوەی گرژییەکان لە ناوچەکە. پێموایە لە کاتێکدا واری ئەمنی ئامانجی لە پێشینەیە، پێموایە پەیوەندییە ئابوورییەکان لەگەڵ ئەمریکا و هاوبەشە نێودەوڵەتییەکانیش ئامانجێکی زۆر سەرەکییە بۆ حکومەتی هەرێمی کوردستان.

 

 

تریفە عەزیز: پێموایە حکومەت بەردەوامە لە کارکردن لەسەر ئەوە کە لە یاسای بەرگریی نیشتیمانیدا هاتووە وەکو ئاماژەت پێیکرد. دەزانم کە هەردوو وەزارەتی دەرەوە و وەزارەتی جەنگ کار لەسەر ئەم پرۆسەیە دەکەن. ئەمە لەبەر چەند هۆکارێکی جیاواز دواخراوە بەڵام پێموایە هێرشەکانی ئەم دواییە و کاریگەرییەکانی هێرشەکانی ئەم هاوینە دوای ئەوەی ژمارەیەک کۆمپانیای وزەی ئەمریکی هێرشیانکرایە سەر وادەکەن کە پێدانی ئەم جۆرە سیستەمانە خێراتر بکرێت. ئەمە ئەرکی ئێمەیە و کاری زۆر دەکەن بۆ داواکردنیان لە حکومەتی ئەمریکا. پێموایە حکومەتی ئەمریکا لە دۆخەکە تێدەگات و دەیەوێت هاوکاربێت لەسەر ئەم پرسە کە دەزانم ئێستا پرۆسەکە بەردەوامە." 

 

 

تریفە عەزیز: پێموایە ئەمە پەرەسەندنێکی زۆر ئەرێنییە کە سەرۆک ترەمپ نێردەیەکی دیاریکردووە. ئەمە مانای وایە کە بوونی سەرنج لەسەر ئەم ناوچەیە گرنگە بۆ سەرۆک. پێموایە ئەمە پەیامێکی روونە. چاوەڕێی کارکردنین لەگەڵ بەرێز ساڤایا. ئەو ژمارەیەک هاوڕێی زۆری لە کوردستان هەیە و چاوەڕێی گەشتێکی ئەوین بۆ ناوچەکە. پێموایە ئەو لە تۆڕە کۆمەڵایەتییەکان زۆر روون بوو لەبارەی هەڵوێستی ئەمریکا لەسەر ئەکتەرە نادەوڵەتییەکان و میلیشیاکان کە نابێت کار لە دەرەوەی حکومەت بکەن. ئەمە شتێکە کە ئێمەش لەگەڵی هاوڕاین و ئێمەش دەمانەوێت ئەمە رووبدات بە هاوکاری حکومەتی ئەمریکا. پێموایە پەیامەکە روونە بۆ حکومەت لە بەغداد کە ئێستا کار لەسەر ئەمە بکەن بەتایبەت دوای تەواوبوونی هەڵبژاردنی پەرلەمانی عێراق بە شێوەیەکی سەرکەوتووانە. ئەو گفتوگۆیانەی ئێستا هەن بۆ پێکهێنانی حکومەت، پێویستە ئامانجی لە پێشینەیان نەهێشتنی چەک لە دەستی ئەو لایەنانە و رێگری لە گرژی و توندوتیژی لە ناوچەکە بێت." 

 

 

تریفە عەزیز: زۆر بە قورسی کار  دەکەین بۆ فراوانکردنی پەیوەندییەکانمان، هاوئاهەنگییەکانمان و گفتوگۆکانمان نەک تەنیا لەگەڵ حکومەتی ئەمریکا بەڵکو لەگەڵ ئەندامانی کۆنگرێس، ناوەندەکانی توێژینەوە، راوێژکارانی سیاسەت و وەبەرهێنەرەکانیش. ئەمە ئامانجی لە پێشینەی من و نووسینگەکەمە لە واشنتن بۆ بەردەوامیدان بەو فراوانکردنە. پێموایە سەردانی ئەم دوایەی سەرکردایەتی کورد بۆ واشنتن و سەردانی بەرپرسە ئەمریکییەکان و ئەندامانی کۆنگرێس بۆ کوردستان وادەکەن نزیکتربینەوە لە بەدەستهێنانی ئامانجەکان و بەهێزکردنی پەیوەندییەکان". 

 

 

تریفە عەزیز: بەڵێ، پێموایە. وەکو پێشتر گوتم، سەرنجی تەواومان لەسەریەتی. ئەمە ئامانجی لە پێشینەمانە کە هاوبەشە ئابوورییەکانمان بەهێزتر و فراوانتر بکەین. ئەمە لەلای حکومەتی ئەمریکا بەتایبەت ئیدارەی ترەمپیش بەم جۆرەیە. ساڵی داهاتووش لەسەر ئەم ئامانجە بەردەوام دەبین، بەڵام پێموایە کە پێویستە سەرنجمان لەسەر ئاسایش و پاراستنی کوردستان و بەرگریکردن بێت لەخۆمان. ئەمەش پێویستی بە سیستەمی دژە درۆن و بەرگرییە. ئەوانە بەشێک دەبن لە ئامانجی لە پێشینەییمان لەگەڵ کۆنگرێس و یاسای بەرگریی نیشتمانی ئەمریکا. هەوڵی هێنانی زۆرترین هاوڕێمان بۆ کوردستان دەدەین. یەکێک لە کاریگەرتریین هەوڵەکان کە بتوانین بیدەین ئەوەیە کە وا لە خەڵک بکەین بڕۆن و سەردانی (کوردستان) بکەن و هەموو ئەو پێشکەوتن و ئاڵەنگارییەکان ببینن. ئەمە بۆ ئەوەی کاتێک گەڕانەوە واشنتن، زانیاری پێویستیان هەبێت بۆ چۆنیەتی پاڵپشتیکردن و هاوکاریکردنمان.

 

 

تریفە عەزیز: زۆر سوپاس