لە پێنج ساڵدا 17 هەزار خێزانی عێراقی بەهۆی گۆڕانی کەشوهەواوە ئاوارە بوون

 

 

ئامارێکی وەزارەتی کۆچ و کۆچبەرانی عێراق دەست تۆڕی میدیایی رووداو کەوتووە و دەریدەخات، لە ساڵی 2021ەوە 17 هەزار و 365 خێزان بەهۆی گۆڕانکارییەکانی کەشوهەوا و بەبیابانبوونەوە ئاوارەبوون.

 

زۆرترینی ئەو خێزانانەی بەهۆی گۆڕانکارییەکانی کەشوهەواوە ئاوارەبوون لە پارێزگاکانی زیقار و دیوانییەن.

 

 

پارێزگای زیقار: 9.525 خێزان

 

پارێزگای دیوانییە: 2.823 خێزان

 

پارێزگای موسەننا: 1.668 خێزان

 

پارێزگای میسان: 1.643 خێزان

 

پارێزگای بەسرە: 951 خێزان

 

پارێزگای نەجەف: 742 خێزان

 

پارێزگای واست: 13 خێزان

 

زەینب ئەسەدی، سەرۆکی لیژنەی کشتوکاڵ لە ئەنجوومەنی پارێزگای زیقار بە تۆڕی میدیایی رووداوی راگەیاند: "زۆربەی زۆنگاوەکانی باکووری پارێزگاکەمان وشکبوون و لە هەوڵداین لە رێگەی رووباری دیجلەوە هەندێکیان ببووژێنینەوە، بەڵام زۆنگاوە وشکبووەکانی دیکەی پارێزگاکەمان بێ چارەسەرن."

 

بەگوێرەی دوایین سەرژمێری عێراق، ژمارەی دانیشتووانی زیقار زیاتر لە دوو ملیۆن و 300 هەزار کەسە.

 

سەرۆکی لیژنەی کشتوکاڵی زیقار گوتی: "پار لە پارێزگاکەمان وشکەساڵی بوو و بڕی ئاو لە زۆنگاوەکاندا بۆ نزیکەی نیو مەتر کەمبووتەوە، لە کاتێکدا پار هیچیان لە مەترێک کەمتر نەبوون. بەدڵنیاییەوە لەم وەرزەدا ئەو نیومەترەش کە ماوە کەمتر دەبێتەوە، چونکە بەشێکی زۆری دەبێتە هەڵم."

 

بەگوێرەی ئامارێکی وەزارەتی پلاندانان کە بۆ تۆڕی میدیایی رووداو نێردراوە، لە عێراق 40.4 ملیۆن دۆنم زەوی بەبیابانبوون و 96.5 ملیۆن دۆنمیش هەڕەشەی بەبیابانبوونیان لەسەرە، تەنیا 13.5 ملیۆن دۆنم زەویش هەیە کە بەکەڵکی کشتوکاڵ ماوە.

 

لەکاتێکدا هەر بەپێی ئەو ئامارە، 1.4٪ی خاکی عێراق سەوزایی و دارستانە (بە دەستکرد و سرووشتییەوە).

 

لوئەی موختار، گوتەبێژی وەزارەتی ژینگەی عێراق بە تۆڕی میدیایی رووداوی راگەیاند: "ئێمە لایەنی چاودێری و پلاندانانین. هەموو هەوڵێکیشمان لە نێوخۆ و دەرەوە داوە بۆ زیادکردنی بڕی سەوزایی لە عێراق و رزگارکردنی ئەو رووبەرە خاکەی هەڕەشەی بەبیابانبوونی لەسەرە."

 

گوتەبێژی وەزارەتی ژینگەی عێراق دەڵێ: "بەشێک لە زەوییەکان خۆیان وشکن و بیابانن، بەڵام هەندێکی دیکە زەویی کشوکاڵین و بێ پیت بوون، بەهۆی لێبڕانی ئاوەوە."

 

لەلای خۆیەوە، د. بەسام کەنعان، بەڕێوەبەری گشتیی فەرمانگەی بەرەنگاربوونەوەی بەبیابانبوون و دارستانەکانی عێراق بە رووداوی راگەیاند: "تاوەکو ئەمڕۆ لە چوارچێوەی هەڵمەتی نیشتمانیی دارچاندندا زیاتر لە ملیۆنێک و 300 هەزار نەمام چێندراون."

 

د. بەسام گوتی: "هەڵمەتەکە لە چوارچێوەی دەستپێشخەرییەکەی سەرۆکوەزیرانە بۆ چاندنی زیاتر لە 8 ملیۆن دار لەخۆدەگرێ و بەردەوام دەبێت."

 

بەڕێوەبەری گشتیی فەرمانگەی بەرەنگاربوونەوەی بەبیابانبوون و دارستانەکانی عێراق ئاماژەی بەوە کرد: "لیژنەیەک لە وەزارەتی کشتوکاڵ، ژینگە و سەرجەم وەزارەتە پەیوەندیدارەکانی دیکە پێکهێنراوە، دەستی بە پڕۆسەیەکی فراوانی رووپێویی زەوی کردووە کە ئامانج لێی دیاریکردنی رووبەری ئەو زەوییانەیە بەتەواوی بەبیابانبوون و ئەو زەوییانەش کە هەڕەشەی بەبیابانبوونیان لەسەرە."

 

دەشڵێت: "دوای کۆتاییهاتنی کارەکانی ئەو لیژنەیە، حکومەت بە فەرمیی دەست بە چارەسەری ریشەیی دەکات و بودجەی بۆ تەرخان دەکات."

 

د. شوکری حەسەن، پسپۆڕی بواری ژینگە و مامۆستا لە زانکۆی بەسرە بە رووداوی گوت: "هۆکارەکانی بەبیابانبوون هەندێکیان سرووشتین لەوانە، بەرزبوونەوەی پلەی گەرما، کەمبوونەوەی باران و کەمبوونەوەی ئاوی ژێرزەوی و سەرزەوی. بەڵام هەندێک هۆکاریش هەن کە دەستکردی مرۆڤن، لەوانە خراپ کشتوکاڵکردن و فراوانبوونی شارەکان، زیادبوونی دانیشتووان و زیادەڕۆیی لە سامانە سروشتییەکان."

 

ئەو پسپۆڕە گوتیشی: "بەبیابانبوون هەڕەشەی گەورەیە لەسەر هەر وڵاتێک کە رووبەڕووی دەبێتەوە، هەروەها کاریگەری لەسەر ئاسایشی خۆراکیی وڵات دەبێت، ئەمە جگە لەوەی پلەکانی گەرما بەرزتر دەکەنەوە و دیاردەی خۆڵبارینیش زیاد دەکات."