ڤیدیۆ.. وشکەساڵی خەریکە زۆنگاوەکانی جبایش دەکاتە بیابان

 

جاسم ئەسەدی، چالاکڤان و بەرگریکاری ژینگەییە، دەڵێت، "کۆتایی وەرزی زستان ئێرە شوێنێکی زۆر جوان و دڵڕفێن بوو، پڕ لە گامێش و ماسی بوو، ئاو تەواوی ئەم ناوچەیەی گرتبوو، کەچی ئێستا سەیرکە هەمووی وشکبووە، نە ئاو و نە گامێش ماون و قامیشەکانیش وشکبوون."

 

بەپێی بەدواداچوونی وەزارەتی کۆچ و کۆچبەرانی عێراق، تەنیا لە ماوەی ئەم ساڵدا حەوت هەزار جووتیار ماڵ و حاڵیان جێهێشتووە و چوونەتە شارەکان، 3000 جووتیاریان تەنیا لە ناسریە بوون. 

 

نووسینگەی هاوئاهەنگی و کاروباری مرۆیی سەر بە نەتەوە یەکگرتووەکان دەڵێت، بەهۆی گۆڕانی کەشوهەواوە لە 6 ساڵی رابردوودا زیاتر لە 52 هەزار عێراقی ئاوارە بوون، زۆربەی ئەو کەسانەش لە نێوەڕاست و باشووری عێراق بووە.

 

بەڕێوەبەرایەتیی گشتیی بەنداوەکانی عێراق دەڵێت، باران 30٪ـی ئاوی وڵات دابین دەکات و نزیکەی 70٪ـی سەرچاوەی ئاوی عێراقیش لەسەر رووبارەکانە کە سەرچاوەکەیان تورکیا و ئێرانن، ئەوانیش ئاویان گرتووەتەوە. 

 

بەپێی راپۆرتێکی بانکی جیهانی لەبارەی ئابووریی عێراق، تاوەکو ساڵی 2050 بەرزبوونەوەی پلەی گەرما بە یەک پلەی سیلیزی و کەمبوونەوەی بارانبارین بە رێژەی 10٪، دەبنە هۆی کەمبوونەوەی ئاوی سازگار بە رێژەی 20٪، بەو هۆیەشەوە نزیکەی یەک لەسەر سێی زەویی بەراو لە عێراق ئاوی پێناگات.

 

ڤۆڵکەر تورک، کۆمیسیاری باڵای مافەکانی مرۆڤی نەتەوەیەکگرتووەکان دەڵێت، "ئەمە دۆخێکی فریاگوزاریی گۆڕانی کەشوهەوایە. کاتی ئەوەیە وەک یەک مامەڵەی لەگەڵ بکرێت. نەک تەنیا بۆ عێراق بەڵکو بۆ جیهان. ئەوەی لێرەدا روودەدات پەنجەرەیەکە بۆ داهاتوویەک کە ئێستا بۆ بەشەکانی دیکەی جیهان دێت، ئەگەر بەردەوام بین لە شکستهێنان لە بەرپرسیارێتی خۆمان لە گرتنەبەری رێوشوێنی خۆپارێزی و کەمکردنەوە دژی گۆڕانی کەشوهەوا."

 

خالید شمال، گوتەبێژى وەزارەتى سەرچاوەکانى ئاوى عێراق بە تۆڕى میدیایی رووداوى راگەیاند، ئاوى یەدەگى ئێستاى عێراق کەمترینە لە مێژووى وڵاتەکەدا و 50%ى بڕى ساڵى رابردووە و گوتیشی لە چرکەیەکدا 275 مەتر سێجا لە ئاوی دیجلە و 153 مەتر سێجا لە ئاوی فورات دەچێتە نێو عێراقەوە.