مالیکی: تاوەکو یاسای نەوت و گاز پەسند نەکرێت قەیرانەکانی نێوان هەولێر و بەغدا بەردەوام دەبن

 

نووری مالیکی، سەرۆکی هاوپەیمانیی دەوڵەتی یاسا شەوی رابردوو لە نوێترین چاوپێکەوتنی تەلەفزیۆنییدا سەبارەت بە یاسای نەوت و گاز رایگەیاند: "لە ساڵی 2007 بە کۆی دەنگ لە نێوان وەزیرانی کورد و شیعە و سوننەدا رێککەوتنی لەسەر کرا و رەوانەی پەرلەمان کرا، بەڵام تاوەکو ئەمڕۆ پەسند نەکراوە". هۆشداری دا کە دەرنەکردنی ئەم یاسایە دەبێتە هۆی بەردەوامبوونی قەیرانەکان لە نێوان حکومەتی فیدراڵی و هەرێمی کوردستاندا.

 

بڕیارە 11ی تشرینی دووەمی ئەم ساڵ هەڵبژاردنی پەرلەمانی عێراق بکرێت. مالیکی باسی رەوتی سەدری کرد و پێیوایە بەشدارینەکردنی رەوتی سەدر لە هەڵبژاردنی پەرلەمانی عێراق لەوانەیە هاوسەنگی هەندێک ناوچەی تێکەڵاو تێکبدات.

 

مالیکی پێی وایە، "بوونی هێزێکی وەک رەوتی سەدر هۆکارێکی سەرەکی سەقامگیرییە لە پرۆسەی سیاسیدا." داوای لە موقتەدا سەدر، رێبەری رەوتەکە کرد، واز لە بڕیاری بایکۆت بهێنێت و بەشداری لە هەڵبژاردنەکاندا بکات، بۆ پاراستنی هاوسەنگی نیشتمانی.

 

سەبارەت بە هەڵبژاردنەکانی داهاتوو، مالیکی ئاشکرایکرد کە "یەکێک لە وڵاتان تێوەگلاوە لە ئاراستەکردنی هێزێکی سیاسی، کە 100 پەرلەمانتار، هەریەکەیان بە ملیۆنێک دۆلار بکڕێت." گوتیشی، هەڵبژاردنی داهاتوو "هەڵبژاردنی پارە" دەبێت و کێبڕکێ تێیدا "زیاتر رەهەندێکی دارایی وەردەگرێت، نەک کێبڕکێیەکی سیاسیی پاک."

 

سەرۆکی هاوپەیمانیی دەوڵەتی یاسا ئاماژەی بەوەشکرد، هێشتا بڕیاری خۆبەربژێرکردنی یەکلایی نەکردووەتەوە، بەڵام ئاماژەی بە ئەگەری بەشداریکردنی کرد و گوتی: "یاسای یەک بازنەیی لە بەرژەوەندی منە. ئەگەر هەستم کرد خۆبەربژێرکردنم هانی خەڵک دەدات و متمانە بە هەڵبژاردنەکان پتەوتر دەکات، لەوانەیە بەشدار بم".

 

سەرۆکی هاوپەیمانیی دەوڵەتی یاسا باسی لە زیادبوونی "هەستی رق و کینە" کرد، کە هەندێک کەس دوای بڵاوبوونەوەی هەواڵی خۆکاندیدکردنی نیشانیانداوە، جەختیشی کردەوە کە بەشێک لە رای گشتی پێشوازییان لە هەواڵی بەشداریکردنی کردووە، لە کاتێکدا هەندێکی دیکە دوژمنایەتییەکی ئاشکرایان نیشانداوە.

 

مالیکی هۆشداریدا لە زیادبوونی گوتاری تائیفیی، بەتایبەتی ئەوانەی باس لە "کۆتاییهاتنی دەسەڵاتی شروگییەکان" و گەڕانەوەی حزبی بەعس دەکەن، بەو پێیەی ئەم لێدوانانە هەڕەشەن بۆ سەر یەکپارچەیی وڵات. پەیوەندی بە یەکێک لەوانەوە کردووە کە ئەو وتارانەیان داوە و ئەویش پاساوی بۆ لێدوانەکەی هێناوەتەوە بەوەی "گاڵتەم دەکرد."

 

بە بۆچوونی مالیکی پرۆسەی سیاسی رووبەڕووی سێ مەترسی سەرەکی دەبێتەوە، کە بریتین لە زیادبوونی گوتاری تائیفی، هەوڵەکانی گەڕانەوەی بەعس و هەوڵەکانی دزەکردنە ناو دەزگا ئەمنییەکان.

 

سەبارەت بە کاروباری ناوچەکە، مالیکی پێوایە کە پاشەکشەی ئاستی نوێنەرایەتیی وڵاتانی عەرەبی لە لووتکەی بەغدا "مەبەستدار بووە و بە ئاراستەکردنی لایەنێکی دەرەکی بووە"، سەرەڕای کراوەیی روونی عێراق بەرامبەر عەرەب و هەوڵەکانی بۆ گەڕانەوە بۆ رێکخراوە عەرەبییەکان دوای ساڵی 2003.

 

ئاماژەی بەوەشکرد، ناوچەکە بە گۆڕانکاریی قووڵدا تێدەپەڕێت، کە پەیوەستن بە دانوستاندنە ئەتۆمییەکانی ئێران، رێککەوتنەکانی ئاساییکردنەوە و "ئیبراهیمییەکان"، کە لە ئەجێندای ئیدارەی ترەمپ بوون.