توێژینەوەیەکی نوێ: شیمپانزییەکان لەگەڵ بینینی بەڵگەکان بیروڕای خۆیان دەگۆڕن

 

 

ئەمە نیشانی دەدات کە شیمپانزی تەنیا لەسەر سرووشتی سکماکی خۆی کارناکات، بەڵکو دەتوانێ بەڵگەکان هەڵبسەنگێنێت و بڕیاری ژیرانە بدات.

 

 

 

شاردنەوەی سێو: زانایان پارچە سێوێکیان لەنێو چەند سندووقێکدا دەشاردەوە.

 

پێدانی بەڵگە: دواتر بەڵگەیان بە شیمپانزییەکان دا بۆ ئەوەی بزانن سێوەکە لە کام سندووقدایە.

 

 

بەڵگەی بەهێز: وەک ئەوەی شیمپانزییەکە بە چاوی خۆی بینیبا کە سێوەکە دەخرێتە کام سندووقەوە.

 

بەڵگەی لاواز: وەک ئەوەی تەنیا گوێی لە دەنگی خشەی سێوەکە بووایە لەنێو سندووقێکدا.

 

 

بڕیاریان دەگۆڕی: کاتێک سەرەتا بەڵگەیەکی لاوازیان پێدەدرا (وەک دەنگێک)، دواتر بەڵگەیەکی بەهێزتریان پێشان دەدرا (وەک بینینی سێوەکە)، شیمپانزییەکان دەستبەجێ بڕیاری خۆیان دەگۆڕی و سندووقە نوێیەکەیان هەڵدەبژارد.

 

فێڵیان لێ ناکرێ: لە قۆناخی کۆتاییدا، زانایان فێڵیان لە شیمپانزییەکان کرد. بۆ نموونە، وێنەی سێوێکیان لەسەر سندووقێک دانا یان بەردێکیان دەخستە نێو سندووقەکەوە تاوەکو دەنگی لێوە بێت. کاتێک شیمپانزییەکان بۆیان دەرکەوت کە فێڵیان لێکراوە و بەڵگەکە راست نییە، دەستبەجێ بیریان گۆڕی و پشتیان بە بەڵگەی دیکەی راستەقینە دەبەست.

 

 

یەکەم: بیرکردنەوەی ژیرانە تەنیا بۆ مرۆڤ نییە. ئەم توێژینەوەیە دەیسەلمێنێت کە شیمپانزییەکان توانای بیرکردنەوەی ژیرانەیان هەیە. ئەوان تەنیا کاردانەوەیان نییە، بەڵکو بیردەکەنەوە، بەڵگەکان هەڵدەسەنگێنن و بڕیار دەدەن.

 

دووەم: شیمپانزییەکان دەزانن کام زانیارییان دڵنیاییە و کامەیان گومانی تێدایە، بۆیە دەتوانن بڕیارەکانیان بگۆڕن.