Erbil (Rûdaw) - Körfez İşbirliği Konseyi (KİK) Bakanlar Konseyi, Irak ile Kuveyt arasındaki sınır ve Khor Abdullah meselesine ilişkin önemli kararlar aldı. Konsey, yaptığı açıklamada Irak'ın Kuveyt devletinin egemenliğine ve toprak bütünlüğüne saygı göstermesi gerektiğini vurguladı. Bu vurgu, hem karasal hem de deniz alanlarını kapsıyor.
KİK Bakanlar Konseyi, dünkü toplantısında Şattülarap'ta gemiciliğin düzenlenmesi konusundaki tutumunun "değişmez" olduğunu belirtti. Konsey, Irak'tan, 1982 tarihli Birleşmiş Milletler Deniz Hukuku Sözleşmesi'ne göre, 162 numaralı işaretin ardından iki ülke arasındaki deniz sınırının belirlenmesini tamamlamasını talep etti.
Khor Abdullah, 60 kilometre uzunluğunda ve 40 kilometre genişliğindeki bir su kanalıdır ve Irak'ın petrolünün yaklaşık %90'ı buradan ihraç edilmektedir.
Anlaşmalara bağlı kalma çağrısı
Konsey, Irak'ın 10 Kasım 1994'te Birleşmiş Milletler'in 833 numaralı kararına bağlı kalma ve Irak-Kuveyt arasındaki uluslararası sınırı tanıma kararını hatırlattı. Irak'ın o dönemdeki Devrim Komuta Konseyi'nin aldığı bu karar, Kuveyt devletinin egemenliğini ve bölgesel bağımsızlığını tanıyordu.
Bu bağlamda, KİK, Irak'ın hem ikili hem de uluslararası anlaşmalara uyması gerektiğini, özellikle de BM Güvenlik Konseyi'nin 1993 tarihli 833 sayılı sınır belirleme kararına bağlı kalmasını istedi.
Konsey ayrıca, 162 numaralı işaretin ardından deniz sınırının belirlenmesi için kurulan ortak teknik-hukuki komisyonun da sözleşmelere tam olarak bağlı kalması gerektiğini yineledi.
Körfez İşbirliği Konseyi, Irak'tan, 29 Nisan 2012'de Kuveyt ile imzalanan Khor Abdullah Anlaşması’nda deniz gemiciliğinin düzenlenmesi anlaşmasına ve 2008'de imzalanan güvenlik değişimi protokolüne sadık kalmasını istedi.
Irak'ta, 2013'te dönemin Başbakanı Nuri el-Maliki tarafından imzalanan Khor Abdullah anlaşması, hala büyük tartışmalara neden olmaktadır. Irak Federal Yüksek Mahkemesi, 4 Eylül 2023'te bazı parlamenterlerin şikayeti üzerine, daha önceki bir kararından dönerek bu anlaşmayı anayasaya aykırı ilan etti. Mahkeme, anlaşmanın 1979 tarihli Antlaşmalar Yasası'na göre imzalanmış olmasını, 2005 Anayasası ile uyumsuzluk gerekçesi gösterdi.
UNAMI'nin yerine üst düzey koordinatör önerisi
Bakanlar Konseyi, Birleşmiş Milletler'in Irak Yardım Misyonu (UNAMI) görevinin 31 Aralık 2025'te sona ermesine destek verdi.
Konsey, UNAMI görevi sona erdikten sonra, kayıplar, mülteciler ve Kuveyt'in mal ve mülkleri gibi dosyaların takibinin sürdürülmesinin önemini vurguladı.
Konsey, bunun en uygun şekilde, BM Genel Sekreteri tarafından bu dosyaların takibi için üst düzey bir koordinatör atanarak sağlanabileceğini açıkladı. Bu mekanizmanın, Kuveyt dosyaları üzerindeki BM denetimini garanti altına alacak denenmiş ve başarılı bir yöntem olduğu belirtildi.
Ayrıca konsey, söz konusu dosyaların BM Güvenlik Konseyi'nin ilgili kararlarının gözetiminde kalması gerektiğini yineledi.
Yorumlar
Misafir olarak yorum yazın ya da daha etkili bir deneyim için oturum açın
Yorum yazın