Kürt tasarımcı Sunbl Şucai
Zaho (Rûdaw) - Kürt tasarımcı Sunbl Şucai, Kürt giyim tarzındaki değişimlere dikkat çekerek, şehirleşme, kültürel etkileşim ve savaşların giyim tarzı üzerinde büyük etkiler yarattığını belirtti. Ancak Kürtlerin, özgün giyim tarzlarını farklı şekillerde korumaları gerektiğini vurguladı.
Rojhilatlı tasarımcı ve araştırmacı Sunbul Şucai, Rûdaw TV’de Nalin Hesen’in sunduğu Nûroj programına konuk oldu.
Şucai, “200 yıl aradan sonra Mukriyan giyimini, yani Mahabad’ın geleneksel Kürt kıyafetlerini giyen ilk kişi benim” dedi.
Bugün Duhok’un Zaho ilçesinde Kürt giyimine adanmış Şeluşepik ve Geleneksel Kürt Kıyafetleri Festivali düzenleniyor. Festivalde, Kürdistan’ın farklı bölgelerine ait geleneksel giyim tarzları sergileniyor.
Zaho’daki festivalde Mukriyan giyim tarzına özel bir panel düzenleyen Şucai, omuzda taşınan “Şinêre” adlı aksesuardan bahsetti.
Şucai, “Omzumdaki şinêre, Ezidi ve Asuri kıyafetlerinde de görülüyor, ancak daha çok Ezidi Kürt giyimine yakın. Bu omuz şalı tarihi bir parça ve kökeni üç ila dört bin yıl öncesine dayanıyor” diye konuştu.
Kürt tasarımcı, “Sol omuzda bağlanan şinêre, Tanrıça Anahita’nın da sol boynunda taşıdığı bir aksesuardı. Çünkü sol taraf kutsal bir görev taşır, kalbi korur ve sağ elin serbest kalması gerekir. Ezidi kültüründe de aynı inanış var; Ezdiler buna ‘bermalk’ ya da ‘mêzer’ diyor. 200 yıl öncesine kadar Mahabad’da bu şinêre kullanılıyordu” dedi.
Şinêre, Kürt kadın giyiminin bir parçası olup omuzda bağlanarak bele kadar uzanan bir aksesuardır.
Günümüzde oldukça nadir kullanılan bu parça, bazı Ezidi Kürtler tarafından hâlâ tercih ediliyor.
Şinêre neden artık tercih edilmiyor?
Şinêre artık günümüzde daha az kullanılıyor. Buna dair de konuşan Sunbul Şucai, “Mukriyan bölgesi, bir dönem dış dünyayla geniş çaplı bir temas kurmamıştı ve kendi kültürünü koruyordu. Ancak şehirleşmeyle birlikte diğer topluluklarla etkileşim arttı. Kültürel karışım ve savaşlar, giyim tarzını etkiledi. Şinêre’nin kaybolmasının ardından, başörtülerde ve giyim tarzlarında değişiklikler başladı. Daha sonra ‘puştina’ adı verilen yeleklerde de değişimler oldu. Puştin yani bel bağı, Kürt giyiminin bir özelliğidir çünkü Kürtler soğuk bir coğrafyada yaşar ve çalışır. Ancak şehirlerde buna ihtiyaç kalmayınca kullanımı giderek azaldı” dedi.
Geleneksel giyimi koruma yolları
Mahabadlı tasarımcı, Kürt giyiminin korunması için önerilerde bulundu:
“Geleneksel Kürt kıyafetlerini günlük hayatta kullanarak koruyabileceğimiz fikri doğru değil. Modern bir genç kadın olarak, 200 yıl önceki atalarımın kıyafetlerini giymek istesem, 21. yüzyıl koşullarına göre tarzını değiştiririm. Bu yüzden, okumak, bilgi edinmek, arşiv oluşturmak, araştırmalar yapmak ve Zaho’daki gibi festivaller düzenlemekle bu mirası koruyabiliriz.”
Zaho’daki Şeluşepik ve Geleneksel Kürt Kıyafetleri Festivali’nde Kürt giyiminin yanı sıra çeşitli paneller, Kürtçe konserler ve yeni giyim tarzlarının tanıtıldığı sergiler düzenleniyor.
“Modern ve geleneksel arasında köprü kuruyorum”
Sunbul Şucai, kendi çalışmaları hakkında şunları söyledi:
“Kadın ve erkekler için Kürt giyimi üzerine çalışıyorum. İki şeyi birbirinden ayırmalıyız: Kültürel giyim korunmalı, ancak Kürt ruhunu taşıyan modern tasarımlar geliştirerek bu mirası bir mesleğe dönüştürebiliriz. Atalarımız, iki ya da üç bin yıl önce bu kıyafetleri tasarlayan terzi ve tasarımcılardı.”
Festival, Kürt giyiminin tarihine ışık tutarken, aynı zamanda modern tasarımlarla geleneksel mirası buluşturdu.
Katılımcılar, Kürt kültürünün zenginliğini yansıtan renkli kıyafetlerle etkinliğe büyük ilgi gösteriyor.
Yorumlar
Misafir olarak yorum yazın ya da daha etkili bir deneyim için oturum açın
Yorum yazın