Erbil (Rûdaw) – Rojava’nın Efrin bölgesindeki Kürtler, öğretmenler ve öğrenciler, Kürtçe eğitimin yeniden okullara dönmesini ve Kürt dili öğretmenlerinin görevlerine iade edilmesini istiyor.
Bu talep, Suriye’deki yeni rejimin eğitim müfredatın Kürtçeye yer vermemesi ardından geldi. TSK ve Türkiye destekli grupların Efrin’de kontrolü sağladığı 2018’e kadar Rojava yönetiminin okullarında Kürtçe eğitimler veriliyordu. Ancak 2018 sonrası okullarda Kürtçe derslere son verildi.
2023 depremleri sonrası bölgeye yardım görüten Barzani yardım vakfı ve ENKS'nin girişimiyle yerel bazda Kürtçe kurslar açıldı ancak bu Kürtçe eğitimler için yeterli düzeyde olmadı.
8 Aralık 2024’de Esad rejimini deviren cihatçı grupların kurduğu geçiş hükümetinin eğitim müfredatında da Kürtçe derslere yer verilmedi. Bu durum Şam hükümetinin kontrolünde bulunan Efrin’deki Kürtlerin tepkisine yol açtı.
Efrinli Kürtçe öğretmeni Rende Osman Efrin’den Rûdaw’inin Nûroj bültenine katılarak Nalîn Hesen’e değerlendirmelerde bulundu. .
Rende Osman, Kürtçe eğitimin 2014 yılında okullarda başladığını ve 2018 yılına kadar ders olarak okutulduğunu aktardı.
Yeni eğitim-öğretim yılında Efrin okullarında Kürtçe eğitim görülmüyor. Esad rejimi yerine gelen Şam geçiş hükümeti, yeni eğitim müfredatında Kürtçeye yer verilmedi.
Esad rejiminin yıkılması ardından Rojava Özerk Bölgesinden Efrşn’e dönen ve Kürtçe okullarda okumuş öğrenciler için eğitim imkanı bulunmuyor.
Rende Osman’ın ifadelerine göre, 2022 yılında Halep Özgür Üniversitesi’nin Ezaz kampüsünde Kürt Dili Bölümü, Yabancı Diller Fakültesi bünyesinde açılmış ve yaklaşık 150 öğrenci bu bölümde eğitim görmüştü.
Ayrıca 2024 yılında öğretmen yetiştirme enstitüsünde Kürt Dili bölümü açılmış ve 60 öğrenci bu programa kayıt yaptırmıştı.
Ancak bu yıl Kürtçe eğitimi tamamen kaldırıldı ve Kürtçe öğretmenleri diğer derslerin verilmesi için farklı görevlere yönlendirildi.
Rûdaw, konuyla ilgili olarak Öğretmen Hazırlama Merkezi Müdürü Halid Tefûr ile de görüştü.
Tefûr, Kürt Dili bölümünde okuyan öğrenci sayısının yaklaşık 60 olduğunu belirtti.
Halid Tefûr ayrıca öğrencilerin eğitimlerine başarılı bir şekilde ikinci yıllarına ulaştıklarını ifade ederek şunları söyledi:
“Eğitim Bakanlığı ile yaptığımız görüşmeler sonucunda, bakanlıktan bu öğrencilerin eğitimlerini tamamlamalarına ve diplomalarını almalarına izin verilmesi yönünde onay aldık.”
Suriye'nin Efrin kökenli Eğitim Bakanı Mihemed Tirko, 20 Nisan 2025’te, “eğitimde alternatif plan” adı altında bir karar yayımladı.
Bu plan kapsamında, 7. sınıftan 12. sınıfa kadar olan eğitim düzeylerine ‘yabancı dil’ adıyla yeni bir madde eklendi.
Rende Osman, Efrin’de şu anda Fransızcanın yabancı dil olarak okutulduğunu, bunun yeni bir uygulama olduğunu belirtti.
Ayrıca Rende Osman, Halep Valisi’nin geçtiğimiz hafta Efrin’i ziyaret ettiğini ve şunları söylediğini aktardı:
“Enstitü öğrencileri, valiye Kürtçenin yeniden Efrin okullarına dönmesi ve Suriye’de ikinci dil olarak kabul edilmesi talebinde bulundu.”
Rende Osman, Halep Valisinin Kürtçe eğitim taleplerini siyasi bir mesele olarak ele aldı ve “zamanla çözülebileceğini” dile getirdi.
Kürtçe öğretmeni ayrıca, Efrin’de 300 ila 400 arasında Kürtçe öğretmeni bulunduğunu, bu öğretmenlerin şu anda okullarda müzik, resim ve beden eğitimi gibi dersleri verdiklerini söyledi.
Rende Osman ayrıca, Efrin bölgesinde başka bir eğitim sorunu daha bulunduğuna dikkat çekti. Önceden Rojava özerk Yönetimi sistemine göre eğitim gören öğrenciler, şimdi Efrin’e döndüklerinde mevcut yönetimin okulları veya üniversitelerinde eğitimlerine devam edemiyorlar.
Ezaz’daki Hazî Entab Üniversitesi, daha önce zerk yönetim sistemiyle alınan 12. sınıf diplomalarını kabul edeceğini açıklamıştı. Ancak daha sonra bu kararından vazgeçti ve öğrenciler eğitimlerine devam etme şansını kaybetti.
Yorumlar
Misafir olarak yorum yazın ya da daha etkili bir deneyim için oturum açın
Yorum yazın