Erbil (Rûdaw) - Çin'in Wuhan kentinde ortaya çıkan ve daha sonra adına Covid-19 denilen koronavirüs İngiltere, İran ve İtalya dahil 30'dan fazla ülkeye ülkeye yayıldı. Virüsü sebebiyle hayatını kaybedenlerin sayısı her gün artıyor. Peki virüsten nasıl korunabileceğinizi biliyor musunuz?
İlk kez Aralık ayında görülen ve '2019-nCoV' olarak adlandırılan virus nedeniyle ölenlerin sayısı 2 bin 700 kişiyi bulurken dünya genelinde rastlanan vaka sayısı da 80 bini buldu.
Koronavürüsün özellikleri ve belirtileri
Koronavirüsler, büyük bir virüs ailesinin bir alt türü. Ancak yeni virüs dahil sadece yedisi insanlara bulaşabiliyor.
Dünya Sağlık Örgütü'ne göre yeni virüsün “kuluçka dönemi”, yani enfeksiyonun kapıldığı andan belirtilerin görüldüğü zamana kadar olan dönem yaklaşık 14 gün. Ama bazı araştırmacılar bu sürenin 24 güne kadar çıkabileceğini söylüyor.
Çinli bilim insanları, bazı kişilerin belirtiler görülmeden de enfeksiyonu yaydıkları uyarısında bulunuyor.
Virüse yakalananlarda önce yüksek ateş başlıyor. Ardından kuru öksürük şikayetleri gözleniyor. Bir haftanın sonunda ise nefes darlığı sorunları ortaya çıkıyor.
Solunum yollarını etkileyen bu virüsün belirtileri arasında
– Yüksek ateş
– Öksürük
– İshal
– Solunum zorluğu
– Baş ağrısı
– Nefes darlığı yer alıyor.
Virüs, zatürre ve böbrek yetmezliğine neden olarak kişinin ölümüne sebebiyet veriyor.
Ne kadar ölümcül?
Dünya Sağlık Örgütü'nün 44 bin hastaya dayandırdığı verilere göre virüsün bulaştığı kişilerin:
- %81'i hafif atlatıyor
- %14'ü ciddi geçiriyor
- %5'i ağır hastalanıyor
Öte yandan korona virüsünün öldürme olanı yüzde 2 olarak açıklandı.
Virüsün tedavisi var mı?
Koronavirüse karşı aşıların bulunduğuna yönelik Çin ve ABD’den açıklamalar geldi. Ancak aşının geliştirilmesi ise en az bir yılı bulabilir. Eldeki tek seçenek, virüse yakalanmış kişileri tespit edip karantinaya almak.
Şimdilik tedavilerde temel prensipler uygulanıyor. Hastanın bağışıklık sistemi virüsle mücadelesini yenene kadar vücut fonksiyonlarının işler halde tutulması, nefes desteği sağlanıyor.
Salgını önlemek için seyahat sınırlamaları seçeneği de yürürlüğe konmuş durumda.
Çinli yetkililer yeni virüsün genetik kodunu hızla açığa çıkardı. Bu bilgi, virüsün nereden geldiğini, yayıldıkça ne gibi değişimlere uğradığını ve insanların korunması için ne gibi adımlar atması gerektiğini anlamaya yardımcı oldu.
San Diego'daki Inovio adlı laboratuvarda çalışan bilim insanları yeni virüse karşı aşı geliştirebilmek için yeni tür bir DNA teknolojisi kullanıyor. Şimdilik adı "INO-4800". İnsanlar üzerinde deneme planlarına yaz başında başlayacaklar.
Inovio, insanlar üzerinde yapılacak denemelerin başarılı olması durumunda daha geniş çaplı denemeler yapılabileceğini, "yıl sonuna kadar Çin'deki salgında kullanılabileceğini" söylüyor.
O zamana kadar salgının sona erip ermeyeceğini tahmin etmek imkânsız. Ama Inovio'nun zamanlaması planlar doğrultusunda ilerlerse şirket, yeni aşının bir salgın durumunda en hızlı geliştirilmiş aşı olacağını söylüyor.
Peki korona virüsünden nasıl korunuruz?
Virüs özellikle bağışıklık sistemi düşük olan kişileri etkiliyor. Dolayısıyla korona virüsünden korunma için bağışıklık sistemini güçlendirmek gerekiyor.
Dünya Sağlık Örgütü virüsten korunmak için şu tavsiyelerde bulunuyor:
- Ellerinizi yıkayın - sabun veya el temizlik jelleri virüsü öldürebilir
- Öksürürken veya hapşırırken ağzınızı ve burnunuzu mendille kapatın ve sonrasında virüsün yayılmasına engel olmak için ellerinizi yıkayın
- Gözlerinize, burnunuza ve ağzınıza dokunmaktan kaçının - elleriniz virüsün değdiği bir yere dokunursa virüs vücudunuza bulaşabilir
- Öksüren, hapşıran veya ateşi yüksek kişilerden uzak durun - 1 metre uzak durmak havaya bulaşabilecek virüsten korunmanızı sağlar.
Ayrıca, kalabalık yerlerde maske takın ya da ağzınızı ve burnunuzu kapatın. Mümkünse yanınızda antibakteriyel jel bulundurun, grip benzeri belirti gösteren kişilerle yakın temas kurmayın.
Kendinizde herhangi bir belirti fark ettiğinizde geç kalmadan doktora danışın.
Korona vürüsün yayıldığı ülkeler ve anlık vaka sayısını şu linkte bulabilirsiniz
Yorumlar
Misafir olarak yorum yazın ya da daha etkili bir deneyim için oturum açın
Yorum yazın