Erbil (Rûdaw) - İran’da derinleşen ekonomik kriz, ülkeyi ciddi bir sosyal ve siyasi kırılmanın eşiğine sürüklüyor. Ekonomistler, milli paraya olan güvenin tamamen kaybolması halinde enflasyonun yüzde 3000 seviyelerine kadar tırmanabileceği uyarısında bulunurken, Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan’dan dikkat çeken bir açıklama geldi: “Bu sorunu çözebilecek biri varsa, elini öpmeye hazırım.”
Hiperenflasyon kapıda
Ünlü ekonomist ve akademisyen Hüseyin Abdo Tebrizi, İran ekonomisi için en kötü senaryoyu değerlendirdi. Tümen/Riyal’e olan güvenin son derece kırılgan hale geldiğini belirten Tebrizi, şu uyarıda bulundu:
“Bütçe disiplini sağlanamaz ve enflasyon yüzde 60 bandında kalmaya devam ederse, halk hızla dolara yönelecektir. Bu ‘dolarizasyon’ süreci başladığında enflasyon birkaç puan artmakla kalmaz; bir anda yüzde 2000-3000 seviyelerine fırlayarak tam anlamıyla ekonomik bir çöküşe yol açar.”
Reformistlerden Pezeşkiyan’a “sokak” uyarısı
Cumhurbaşkanı Pezeşkiyan’ın en önemli siyasi destekçileri arasında yer alan Reformist Cephe de artan ekonomik baskılar karşısında sessizliğini bozdu. Reformist Cephe Başkanı Azer Mansuri, Pezeşkiyan’a hitaben yaptığı açıklamada halkın sabrının tükenme noktasına geldiğini vurguladı.
Mansuri, “Halk uzun süredir yüksek enflasyonla boğuşuyor. Sofralar küçüldü, insanların hem psikolojik dayanıklılığı hem de geleceğe dair umudu zayıfladı. Plansızlık, bu krizi daha da derinleştiriyor” ifadelerini kullandı.
Parlamento, ekonomi yönetimini “hesaba çekmeye” hazırlanıyor
Ekonomik gidişatın kontrolden çıkması üzerine İran Parlamentosu da harekete geçti. Meclis Başkanı Muhammed Bakır Galibaf, önümüzdeki Salı günü ekonomi yönetiminin tam kadro Meclis’e çağrılacağını açıkladı.
Toplantıda Ekonomi, Sanayi, Tarım ve Çalışma Bakanları ile Merkez Bankası Başkanı’nın, halkın alım gücünü korumaya yönelik somut planlarını sunmaları bekleniyor. Özellikle temel gıda ürünleri için “gıda kuponu” sistemine yeniden dönülmesi, masadaki en güçlü seçenekler arasında yer alıyor.
Pezeşkiyan’dan sert çıkış: Çözebilen varsa elini öperiz
Artan eleştirilerin hedefindeki Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan ise savunmaya geçti. Mevcut ekonomik tablonun kendi döneminde oluşmadığını savunan Pezeşkiyan, şu ifadeleri kullandı:
“Bu enflasyonu ben mi yarattım? On yılların birikmiş sorunlarıyla mücadele ediyoruz. ‘Bir-iki yılda çözerim’ diyen kim varsa, rejim karşıtı bile olsa buyursun gelsin; yetkiyi verelim, çözsün. Ellerini öpelim. Bizim bir planımız var ve bunu uygulamaya çalışıyoruz.”
Tümen değer kaybını sürdürüyor
Siyasi tartışmalar sürerken, İran Tümeni yabancı para birimleri karşısında değer kaybetmeye devam ediyor. Yaptırımların ağır etkisi ve büyüyen bütçe açığıyla karşı karşıya olan Tahran yönetiminin, döviz kurlarındaki bu dalgalanmayı nasıl durduracağı ise belirsizliğini koruyor.
Yorumlar
Misafir olarak yorum yazın ya da daha etkili bir deneyim için oturum açın
Yorum yazın