İstanbul (Rûdaw) – İstanbul’da düzenlenen üçlü görüşmelerde Rusya ve Ukrayna, Türkiye’nin ara buluculuğunda 1000’e 1000 esir takasında anlaştı. Görüşmelerde koşulsuz ateşkes çağrıları yapılırken, liderler düzeyinde doğrudan temas için ilk adım atıldı.
Rusya ile Ukrayna arasındaki savaşın sona erdirilmesine yönelik barış çabaları, Türkiye’nin ev sahipliğinde İstanbul’da yeniden canlandı.
Üçlü görüşmeler Dolmabahçe’de yapıldı
Türkiye-ABD-Ukrayna Üçlü Toplantısı, Dışişleri Bakanı Hakan Fidan başkanlığında Dolmabahçe Çalışma Ofisi’nde düzenlendi.
Yaklaşık bir saat süren görüşmede Türk heyetinde, MİT Başkanı İbrahim Kalın da yer aldı.
ABD heyetine Dışişleri Bakanı Marco Rubio başkanlık ederken, ABD’nin Ankara Büyükelçisi Tom Barrack ve ABD Başkanı Donald Trump’ın Ukrayna Özel Temsilcisi Keith Kellogg da toplantıda hazır bulundu.
Ukrayna tarafında Devlet Başkanlığı Ofisi Başkanı Andriy Yermak, Dışişleri Bakanı Andrii Sybiha ve Savunma Bakanı Rüstem Umerov temsilci olarak yer aldı.
Türkiye-Rusya-Ukrayna üçlü görüşmesi
Ayrı bir oturumda, Türk, Rus ve Ukraynalı heyetler de Dolmabahçe’de bir araya geldi. Yaklaşık 1 saat 45 dakika süren toplantıya, Türk tarafı yine Dışişleri Bakanı Fidan ve MİT Başkanı Kalın ile katıldı.
Rus heyetinin başında, Devlet Başkanı Vladimir Putin’in danışmanı Vladimir Medinskiy yer alırken; heyette Dışişleri Bakan Yardımcısı Mihail Galuzin, GRU Başkanı İgor Kostyukov ve Savunma Bakan Yardımcısı Aleksandr Fomin gibi önemli isimler bulundu.
Ukrayna heyetine ise Savunma Bakanı Rüstem Umerov başkanlık etti. Ekipte Dışişleri Bakan Yardımcısı Sergiy Kyslytsya, Ukrayna Güvenlik Servisi (SBU) Başkan Yardımcısı Oleksandr Poklad ve Dış İstihbarat Servisi Başkan Yardımcısı Oleh Luhovskyi de yer aldı.
1000'e 1000 esir takası için anlaşma sağlandı
Görüşmelerin ardından basına açıklamalarda bulunan Ukrayna Savunma Bakanı Umerov, Rusya ile 1000 kişiye karşılık 1000 kişinin değişimi konusunda mutabakata varıldığını duyurdu.
Rus heyeti başkanı Medinskiy de anlaşmayı doğrulayarak, "Müzakerelerde elde ettiğimiz sonuçlardan genel olarak memnunuz. Temasları sürdürmeye hazırız" dedi.
Yermak: Koşulsuz ateşkese hazırız, liderler görüşmeli
Ukrayna Devlet Başkanlığı Ofisi Başkanı Andriy Yermak, sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, “Ukrayna barışa ve kalıcı, koşulsuz ateşkese hazırdır. En üst düzeyde görüşmelere açığız” dedi.
Yermak, Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy ile Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in doğrudan görüşmesini sağlamanın öncelikleri olduğunu vurguladı.
Yermak ayrıca, “Rus tarafı İstanbul’daki süreci 2022 ile ilişkilendirmeye çalışıyor. Ancak bugün yapılan görüşmeler, 2022’den farklı bir aşamayı temsil ediyor. Tek ortak nokta İstanbul’dur” ifadelerini kullandı.
Fidan: Barışa giden yolda yeni bir fırsat penceresi açıldı
Toplantıların açılışında konuşan Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, İstanbul’daki temasların barış için önemli bir adım olduğunu belirterek şunları söyledi:
“Güçlü taahhütlerin yeni bir fırsat penceresi açtığını görmekten memnuniyet duyuyoruz. Rusya ve Ukrayna’nın doğrudan görüşmelere başlamaya hazır olmaları bu kritik aşamayı mümkün kılmıştır.”
Fidan, Putin ile Zelenskiy’nin, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve ABD Başkanı Donald Trump’ın barış çağrılarına kulak vermesini de önemli bir gelişme olarak değerlendirdi.
Kremlin: Putin sürekli bilgilendirildi
Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov, Moskova’da yaptığı açıklamada İstanbul’daki Rus heyetinin Putin ile sürekli iletişim halinde olduğunu ve gelişmelerin anlık olarak aktarıldığını bildirdi.
Peskov, “Putin ve Trump arasında Ukrayna meselesine dair doğrudan temas olması ihtimali, yalnızca ikili değil uluslararası dengeler açısından da çok önemlidir. Ancak böyle bir görüşme için dikkatli bir hazırlık gerekir” dedi.
Diplomatik arka plan
Rusya’nın 24 Şubat 2022’de Ukrayna’ya başlattığı saldırılar sonrası Donetsk, Luhansk, Herson ve Zaporijya bölgeleri büyük ölçüde ilhak edildi.
Kırım’ın 2014’teki ilhakıyla birlikte Ukrayna topraklarının yaklaşık yüzde 20’si Rus kontrolüne geçti.
Türkiye, 10 Mart 2022’de Antalya Diplomasi Forumu'nda ve 29 Mart 2022’de İstanbul’da tarafları bir araya getirdi.
Ancak o dönemde anlaşmaya varılamadı ve Buça’da sivillere yönelik katliam iddiaları uzlaşma sürecini sekteye uğrattı.
2022’de imzalanan Karadeniz Tahıl Koridoru Anlaşması, Türkiye’nin çabalarıyla hayata geçirilmişti. Bu girişim, savaş ortamında nadir görülen diplomatik başarılardan biri olarak öne çıktı.
Yeni bir süreç başlar mı?
Putin’in 11 Mayıs’ta yaptığı açıklamada, üç yıl aradan sonra doğrudan müzakerelerin yeniden başlatılması için Erdoğan’dan ev sahipliği talep ettiği bildirildi.
Ukrayna tarafı bu çağrıya olumlu yaklaşırken, ABD’nin Trump yönetimiyle birlikte barış sürecine daha aktif dahil olması, diplomatik sürecin yeniden ivme kazanmasına yol açtı.
Yorumlar
Misafir olarak yorum yazın ya da daha etkili bir deneyim için oturum açın
Yorum yazın