DERSİM - Tozkoparan Höyüğü'nde 3. etap kazı çalışması başladı

Dersim ( Rûdaw ) –Dersim'de birçok uygarlığa ait kültür katmanlarının üst üste oluşturduğu ve geçmiş yıllarda geçmişi 6 bin 300 yıl öncesine dayanan çocuk iskeletinin çıktığı Tozkoparan Höyüğü'nde 3'üncü etap arkeolojik kazı çalışması başladı.

Birçok uygarlığa ait kültür katmanlarının üst üste oluşturduğu Tozkoparan Höyüğü'nün yüzeyi ve çevresinde yapılan incelemelerde, bugüne yakın dönemden başlanıp, Neolitik döneme ait 9 bin yıl öncesi bulgular elde edildi.

Yapılan çalışmaların ardından höyük, 2017 yılında birinci derece arkeolojik sit alanı ilan edildi. Tunceli Müzesi uzman personeli tarafından gerçekleştirilen incelemeler sonucu yerleşim alanı içinde yer alan höyüğün doğal faktörler ve insan etkisine bağlı olarak yoğun tahribata maruz kaldığı saptanıp, rapor hazırlandı. Raporla Tozkoparan Höyüğü'nün kurtarma kazısı ile acilen bilimsel arkeolojik kazısı yapılarak, belgelenmesi gerektiği, Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü'ne bildirildi. Bakanlığın onayıyla Tunceli'de ilk defa 2021 yılında bilimsel metotlarla arkeolojik kazı başlatıldı.

"6 Bin 300 yıllık iskelet bulunmuştu"

Tozkoparan Höyüğü'nün yüzeyi ve çevresinde bilimsel metotlarla 2021 yılında gerçekleşen 2'inci etap arkeolojik kazı çalışmalarında, bir yerleşim alanı içerisinde tarihi 6 bin 300 yıl öncesine dayandığı tespit edilen çocuk iskeletine rastlanıldı. İskeletin, milattan önce 5 ila 7 bin yılı kapsayan Neolitik dönemin verilerini taşıdığı belirtildi.

"Yeni kazı dönemi başladı"

Tozkoparan Höyüğü'nde bugün itibariyle 3. Etap kazı çalışması başladı. Davul zurnalar eşliğinde başlayan kazı çalışmasına vali Şefik Aygöl, Pertek Kaymakamı Yusuf Ziya Yaktı, İl Kültür Müdürü İsmet Ulaşoğlu, Tunceli Müze müdürü Kenan Öncel, Düzce Üniversitesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Yasemin Yılmaz, arkeolog Özgür Şahin, müze çalışanları, Pertek belediye başkanı Recai Vural ve köylüler katıldı.

Vali Aygöl yetkililerden bilgi alarak alanda temsili olarak çekiçle çalışmaya katıldı.

"Burada önemli tarihin çıkacağına inanıyoruz"

Kazı alanını inceleyip yetkililerden bilgi alan Aygöl, gazetecilere yaptığı açıklamada, Tozkoparan Höyüğü'nün kent açısından önemli bir yer olduğunu söyledi.

Höyükte beyin ameliyatı yapılır gibi iş yapıldığına dikkati çeken Aygöl, "Burada bulunan bir çocuk iskeleti kalıntısında laboratuvar incelemesi yapıldıktan sonra milattan önce 6 bin 350'ye kadar gidilebilen bir tarihin bilgilerine ulaşıldı. Biz de hem yerel hem de bakanlık desteğini artırarak bu kazıyı sürekli hale getirmek istiyoruz. Burada gerçekten önemli bir tarihin ortaya çıkacağına inanıyoruz çünkü Anadolu'nun tarihinin Güneydoğu ve Ege bölgelerinde nereye kadar gittiğine dair örnekleri var. Tozkoparan Höyüğü'nün de bu bölgenin tarihini çok eskiye dayandığını ortaya koyacak bir fırsat vereceğini düşünüyorum" dedi.

Yapılan arkeolojik kazı çalışmasının bölge ve ülke tarihine ışık tutacağını belirten Tunceli Müze müdürü Kenan Öncel, "Höyüğümüzde en üst tabakada yaptığımız kazıda günümüzde 3 bin yıl önecsine 2017 yılında Tozkoparan köy yerleşim yerinin içerisinde kalan bu höyüğümüzü tespit edip 1. derece arkeolojik tarhanı olarak tescil ettik. 2021 yılında ise bakanlığımızın ve Müze Genel Müdürlüğü'nün destekleriyle ve izinleriyle alanda kurtarma kazılarına başladık. İki sezon yaptık 2021 ve 2022 yılları içerisinde. Höyüğümüzde büyük tahribat vardı ve tahribatın en fazla olduğu, en alt kısmında kazı çalışmalarına başladık. Üst höyüğün en üst kısmında ise de bir açma ve bir sondaj yapmıştık. En üst kısmında milattan önce birinci bin tarih veren bir yerleşim yerini tespit etmiştik. Şuan olduğumuz 3. sezonunu yaptığımız kazının tabakalarında milattan önce 4.350'ye tarihlenen, yani günümüzden yaklaşık 6.350 yıl öncesine ait kalıntılar elde ettik. Bir çocuk mezarı tespit etmiştik. Bu mezarda yaptığımız DNA testlerinde bu çocuğun 4 bin 350 yıl önce yaşadığını belgelemiştik ve olduğumuz bölgede çıkan kazılarda anıtsal bir yapıyla karşılaştık. Üst üste birçok tabakayı aynı anda gördük ve şu an olduğumuz tabaka kalkolitik çağa ait anıtsal bir yapının üzerine çalışmalarımız devam ediyor. Çalışmalarımız bölgenin ve ülkenin tarihine ışık tutacaktır" şeklinde konuştu.

"Kazılar sayesinde köyümüzü dünya tanıyacak"

Köylerinde yapılan kazının tarihe ve kentin sosyal ve ekonomik yapısına katkı sunacağını ifade eden Tozkaparan(Tanz) köylüleri de yapılan kazıların kendilerini mutlu ettiğini ifade ediyor.

Zeynel Kete, "Kaç yıldan beri bu tarihi kazılar arkologlar eşliğinde devam ediyor. Bu tarihin ortaya çıkması önemlidir. İl etapta bir çocuk iskeleti bulundu. Dersim tarihi açısından bu ile  bu tarihin ortaya çıkarılması çok güzel. Hem ilçeye de hem de köyümüze olumlu katkıda bulunacaktır “ifadesini kullandı.

Veysel Er, "Köyümde bu tarihi çalışması olması çok güzel, köyümüz  bu sayede dünya ve Türkiye'de tanınacak. Bu kazı  ile birlikte turistiler gelecek buda bizi köy olarak mutlu ediyor “diye konuştu.

• Paylaş
• Share on Facebook
• Share on Twitter
• Share on Whatsapp
• Share on Telegram
• Share on Viber
• Share on Messenger