Kerim Has
Erbil (Rûdaw) – Rusya uzamanı Kerim Has, Moskova’nın Kiev yönetimini değiştirmeyi amaçladığını, bu nedenle askeri harekatın Dombas ile sınırlı kalmayacağını söyledi. Has, Türkiye’nin bu meselede tarafsız kalması gerektiğini belirterek, bu konuda Rusya’nın göstereceği tepkinin “Türkiye’nin atacağı adımlara bağlı” olduğunu vurguladı.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in Ukrayna'nın doğusundaki Donbas'a özel askeri operasyon başlattıklarını duyurmasının ardından Rus güçleri Ukrayna’nın diğer kentlerini de hedef aldı.
Öte yandan bugün Rus askerlerin başkent Kiev’e girdikleri ve resmi binaların etrafında silah sesleri duyulduğu bildirildi.
Rûdaw bültenine konuk olan Rusya, Türkiye, Kafkaslar ve Orta Asya, Avrasya'da Güvenlik ve Enerji Politikaları uzmanı Kerim Has, geride kalan bir kaç aylık süreç içerisinde karşılıklı ciddi bir propaganda savaşı sürdüğünü hatırlattı.
“Rusya tarafı masayı deviren taraf oldu”
Rusya’da da bir çok uzmanın kısa süre içerisinde bir savaş çıkacağını düşünmediğini anlatan Has, “Ancak belli ki Rus siyasi eliti bir karar aldı. 21 Şubat’a Rusya tarafı Minsk anlaşmalarında masayı deviren taraf oldu. Halbuki Minsk anlaşmaları Rusya’nın çıkarınaydı. Dobnas’taki Lugansk ve Donestk halk cumhuriyetlerinin bağımsızlıklarını tanıdı. Bu kararın ardından Rus askerleri bu bölgelere resmi olarak da girecekti. Bu belliydi. Zaten 8 yıldır Rus askerleri bölgedeydi” dedi.
Has, “Ukrayna yönetiminin bu noktadan sonra kendi çıkarları için çatışmayı durdurması gerekiyordu. Çünkü karşısında ayrılıkçılar değil, Rus ordusu vardı artık. Ama bu çatışmalar Rusya’ya bahane vermiş oldu” diye ekledi.
“Rus ordusu daha da ileriye gider”
Rusya’nın Ukrayna sınırına yaklaşık 200 bin asker yığdığını, ilk başta bunun asıl nedeninin Batı’yı, özellikle de ABD’yi masaya çekip genişlemesini durdurmaya ikna etmek olduğunu anlatan Has, şu değerlendirmede bulundu:
“Dolayısıyla Ukrayna üzerinde güç gösterisi yaparak Ukrayna’nın askeri anlamda tarafsızlık statüsü elde etmesini istiyordu. Ancak güvenlik endişeleri, Ukrayna’nın NATO üyeliği konusunda ABD ve NATO ile ortak bir kanıya varamadıkları için askeri güç gösterisi askeri güç kullanımına dönüştü. Anladığım kadarıyla Ukrayna’ya tarafsızlık statüsünü bizzat Moskova’nın kendisi verecek. Bu anlamda büyük ihtimalle Ukrayna’nın askeri altyapısını imha edecek. Büyük ihtimalle Ukrayna’da iktidar değişimini ve Rusya yanlısı bir yönetimin iktidara gelmesini de hedefleyecek. Bu savaş sadece Dombas’la sınırlı kalmaz, Rus ordusu daha da ileriye gider.”
Batılı ülkelerin, en başta da ABD ve İngiltere’nin Rusya tarafını bu savaşa provoke ettiğini, kışkırttığını belirten Has, “Ama kışkırtsalar da Rusya’nın her halükarda bu tuzağa düşmemesi lazımdı. Fakat neticesinde Rusya’nın de kendisine göre hesapladığı çıkarlar var. Ukrayna’nın NATO üyeliğini kesinlikle kırmızı çizgisi olarak görüyor. Bu anlamda savaştan Rusya ve Ukrayna tarafı bir fayda sağlamayacak. Bölge, Kıta Avrupası, Almanya ve Fransa çok rahatsız olacak. Neticesinde belki de yüzbinlerce Ukraynalı bu ülkelere sığınmak zorunda kalacak. Karadeniz bölgesi daha fazla karşacağı için Türkiye için de ciddi bir sorun ortaya çıkaracak. Ancak şu an çok öngörülemez bir süreç de yaşanıyor” dedi.
Kerim Has, “Ukrayna ordusu ve halkı ne kadar direnecek bunu göreceğiz. Ancak Putin, hedeflerinin Ukrayna’nın askeri olarak etkisiz hale getirilmesi olduğunu söyledi. İkincisi Ukrayna’nın Nazisizleştirilmesini hedef olarak koydu. Ukrayna yönetimini Neo-Nazilik olarak görüyor. Bu şu anlama geliyor; Ukrayna’nın askeri altyapısının imha edilmesi, NATO üyeliğinin sonlandırılması ve Nazi benzetmesi de siyasi iktidarın hedef alınması demek. Rusya, 2014’ten beri Ukayna’daki yönetimi aşırı milliyetçilikle suçladığı için Neo-Nazi benzetmesi yapıyor. Rusya artık Ukrayna’da Rus yanlısı bir iktidarı işbaşına getirdikten sonra çıkmak ister” yorumunu yaptı.
“Türkiye’nin tarafız kalması gerektiğini düşünüyorum”
Has, “Türkiye’nin tarafız kalması gerektiğini düşünüyorum. Ukrayna ile önemli ilişkilere, Rusya ile de girift ilişkilere sahip. İkili ilişkiler enerjiyi, tarımı, turizmi, ticareti kapsıyor. Aynı zamanda bölgesel alanda da Suriye, Libya, Karabağ, Karadeniz bölgesinde ortak bir çalışma var. Dolayısıyla çok kırılgan bir ilişki modeline sahip. Türkiye’den yapılan açıklamalara göre, Ankara Kiev yönetiminin arkasını tutmuş gözüküyor. Batı’nın tarafını tutmuş gözüküyor. Dolayısıyla ben Rusya tarafının Türkiye’ye karşı da ciddi bir tepki vereceğini, bir fatura çıkaracağını düşünüyorum” diye konuştu.
Rusya açısından her olasılığın gündemde olduğunu ancak bunun Türkiye’nin atacağı adımlara bağlı olduğunu ifade eden Has, “Örneğin boğazları kapatacak mı veya Ukrayna’ya askeri yardımını devam ettirecek mi? Rusya burada Türkiye’nin somut olarak sahada atacağı adımlara bağlı olarak, ekonomik yaptırımlardan tutun İdlib’in bombalanmasına kadar, Afrin’den ve Barış Pınarı bölgelerinden Türkiye’nin çıkması konusundaki baskılarını arttıracaktır. Biliyorsunuz İdlib’de Türk askerleri de var. Dolayısıyla Türkiye’nin tarafsız kalması yönünde Moskova’nın Ankara’ya yönelik baskısı da artacaktır” sözlerini sarf etti.
Yorumlar
Misafir olarak yorum yazın ya da daha etkili bir deneyim için oturum açın
Yorum yazın