Haber Merkezi - TÜBİTAK, Türkiye'yi doktora sonrası araştırmacılar için cazibe merkezi haline getirmek ve AR-GE insan kaynağını güçlendirmek adına "tersine beyin göçü"nü destekleyecek bir çağrıya çıktı. Dönecek bilim insanlarına 3 bin 980 avro maaş vaat ediliyor.
Anadolu Ajansı’nın TÜBİTAK'tan edindiği bilgilere göre, Avrupa Komisyonu tarafından Ufuk Avrupa MSCA COFUND Programı 2023 yılı çağrısında desteklenen Uluslararası Deneyimli Araştırmacı Dolaşım Programı (CoCirculation 3) için 2025, 2026 ve 2027 yılı olmak üzere üç çağrıya çıkılacak.
Program, dünyanın dört bir yanından deneyimli araştırmacıların Türkiye'nin önde gelen akademik ve akademi dışı kurumlarında yüksek nitelikli araştırmalar yürütmelerini amaçlıyor.
Söz konusu program, Türkiye Araştırma Alanı (TARAL) içerisindeki akademi dışı bir kuruluşta, isteğe bağlı olarak, en fazla 12 ay ek dönem seçeneğiyle, en fazla 24 aya kadar gelen araştırmacı bursları sunuyor.
Gelişmiş eğitimler, uluslararası işbirlikleri ve sektörler arası geçişler yoluyla CoCirculation3, araştırmacıların mesleki gelişimini destekliyor ve disiplinler ile sektörler arasında bilgi aktarımını teşvik ediyor.
Desteklenecek araştırmacıların, araştırmalarını 24 ay boyunca Türkiye'deki akademik veya akademi dışı bir kurumda ve bir danışman eşliğinde yürütmeleri bekleniyor. Program, isteğe bağlı olarak, akademi dışı bir kuruluşta en fazla 12 ay ek dönem imkanı da sunuyor.
Tüm araştırmacılar başvurabilir
Programa başvurmak için herhangi bir yaş sınırı bulunmuyor. Tüm uyruklardan araştırmacılar programa başvurabilirken, araştırmacıların geldikleri ülke veya gidecekleri yer açısından herhangi bir kısıtlama da yok.
Başvuru sahiplerinin, başvurdukları CoCirculation3 çağrısının, son başvuru tarihi itibarıyla (1 Aralık 2025) doktora sonrası araştırmacı olmaları, yani doktora derecesine sahip olmaları ve başvurdukları CoCirculation3 çağrısının son başvuru tarihinden önceki 36 ay içinde, Türkiye'de 12 aydan fazla ikamet etmemiş veya temel faaliyetlerini (çalışma, eğitim gibi) Türkiye'de yürütmemiş olmaları gerekiyor.
Projelerin, Yeşil Mutabakat ve/veya Türkiye'nin "AB Yeşil Mutabakatı ve İklim Değişikliğine Uyum" sürecine ilişkin "Yeşil Büyüme Teknoloji Yol Haritası" ve "Öncelikli Araştırma, Geliştirme ve Yenilik (AR-GE/Yenilik) Konuları" kapsamındaki ulusal önceliklere uygun olması gerekiyor.
Desteğin kapsamı: 3 bin 980 avro maaş
Program kapsamında araştırmacılara aylık olarak 3 bin 980 avro maaş, 600 avro aile desteği, 1000 avro araştırma, eğitim ve ağ kurma desteği, 250 avro eğitim desteği, 130 avro kurum hissesi (ev sahibi kuruma ödenecek) ve 50 avro seyahat desteği sağlanıyor.
Başvuru tarihleri
Başvurular, TÜBİTAK Yönetim Bilgi Sistemi üzerinden çevrim içi olarak alınacak.
Bu yılki çağrı 1 Eylül 2025'te açılacak ve 1 Aralık 2025'te kapanacak. Toplam 33 araştırmacı fonlanacak. Çağrı, gelecek yıl ise 3 Ağustos 2026'da açılıp, 3 Kasım 2026'da sona erecek ve 33 araştırmacı desteklenecek. Söz konusu çağrı, bir sonraki yıl 1 Temmuz 2027'de açılıp 1 Ekim 2027'de bitecek ve 34 araştırmacıya destek sağlanacak.
TÜİK beyin göçü verileri
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) ilk kez 2021-2023 yılına ait Yükseköğretim Beyin Göçü İstatistikleri’ni yayımladı.
2015’te yüzde 1.6 olan beyin göçü oranı 2023’te yüzde 2’ye çıktı. Bu YÖK’ün yılda 1 milyona yakın gencin lisans mezunu olduğu verisine dayanarak yılda en az 20 bininin ABD, Kanada ve Avrupa’da gelecek aramaya gittiğini gösteriyor.
En yüksek oranda göç “Moleküler biyoloji ve genetik (MBG)” alanında yaşandı. Yılda verilen yaklaşık 7 bin mezunun yüzde 17’si yurtdışına gitti. Eski mezun olanlar da dahil edildiğinde yılda en az 1.200 MBG mezunu ülkeden gitti. Her 100 elektrik mühendisinden 9’u, bilgisayar mühendisinin ise 8,4’ü umutlarını yurtdışında gerçekleştirmek üzere yola çıktı. Lisans programından mezun olanların ise tercih ettiği ilk ülke Amerika oldu.
Kimler gidiyor?
En yüksek beyin göçü oranına sahip eğitim ve öğretim alanları ve oranları şöyle oldu: Bilişim ve iletişim teknolojileri yüzde 6,8, mühendislik, imalat ve inşaat yüzde 4,4 ve doğa bilimleri, matematik ve istatistik yüzde 2,6. Alanlara göre göçte yurtdışında çalışma olanakları geniş fen bilimleri ve mühendislik mezunlarının yüksek olduğu görüldü. Üniversitelerin işletme bölümünden mezun olanların ilk tercihi ABD, bilgisayar mühendislerinin ise Almanya oldu.
Moleküler biyologlar ilk sırada
• Moleküler biyoloji ve genetik: 17,9
• Biyomühendislik: 10,2
• İşletme mühendisliği: 9,8
• Elektronik mühendisliği: 9,1
• Matematik mühendisliği: 8,9
• Bilgisayar mühendisliği: 8,4
Alman Konrad Adenauer Vakfı’nın 2023 Türkiye Gençlik Araştırması, 18-25 yaş arası gençlerin yüzde 63’ünün imkânı olsa başka bir ülkede yaşamak istediğini gösterdi.
Yorumlar
Misafir olarak yorum yazın ya da daha etkili bir deneyim için oturum açın
Yorum yazın