Haber Merkezi - Irak ile Suriye'nin önemli bir bölümünü kontrolü altında bulunduran ve son olarak Paris saldırılarıyla yeniden dünyanın gündemine oturan IŞİD’i uluslararası camianın 3 ayrı kategoride sınıflandırdığı görülüyor.
ABD, İngiltere ve Türkiye'nin de aralarında bulunduğu çok sayıda ülke IŞİD’i resmi “terör örgütleri listesi”ne alırken, bazıları sadece “terör örgütü” olarak kabul ediyor.
AA’nın yaptığı derlemeye göre, uygulanan yaptırımlarda birbirinden farklı örnekler gözlenirken, IŞİD’in “terör örgütleri listesi”nde yer alma usulü de ülkeye göre değişiyor.
Avrupa Birliği
Avrupa Birliği (AB), IŞİD’i tek başına bir örgüt olarak listelemek yerine El Kaide şemsiyesi altında bir “terör örgütü” olarak görüyor.
Fransa
Fransa, BM ve AB’nin “terör örgütü” olarak kabul ettiği tüm grupları “terör örgütü” olarak kabul ediyor ve bu kapsamda IŞİD’i “terör örgütü” olarak tanımlanıyor.
İngiltere
İngiltere daha önce El Kaide şemsiyesi altında değerlendirdiği IŞİD’i Haziran 2014’te bağımsız bir örgüt olarak listeye dahil etti. Hükümet, IŞİD’i hükmettiği büyük mali kaynaklar ve sahip olduğu modern silahlar nedeniyle daha önce muhatap olduğu bütün “terör örgütleri”nden ayırıyor.
Belçika
Belçika, nüfusla oranlandığında IŞİD’e Avrupa'da en çok katılımın görüldüğü ülke olarak öne çıkıyor.
İtalya
İtalya IŞİD’i“terör örgütü” olarak gören ülkeler arasında. İtalya, IŞİD ile mücadele kapsamında, ABD’nin öncülüğündeki koalisyon güçlerinin Suriye ve Irak'ta yürüttüğü "Doğal Kararlılık” operasyonlarının Irak bölümünde aktif biçimde katılıyor.
Hollanda
IŞİD’in “terör listesi”nde olduğu Hollanda’da örgüte katılımın engellenmesi yolunda önemli düzenlemeler yapıldı. Ortadoğu’ya savaşmak amacıyla gitmek isteyenlere yönelik sıkı önlemler alınan Hollanda’da, çok sayıda şüpheli tutuklanırken, bazılarının da pasaportları iptal edildi.
Avusturya
Avusturya’da “terör örgütü listesi” bulunmadığı için IŞİD’in listeyi alınması sözkonusu değil, ancak örgütle mücadele kapsamında İçişleri Bakanlığı bazı önlemler aldı ve ayrıca ceza yasasında bazı değişiklikler yapıldı.
ABD
ABD, doğrudan IŞİD’i “yabancı terör örgütleri”nin sıralandığı listeye almadı. Bunun yerine, 2004’te bu listeye alınmış olan “Irak El Kaidesi” adlı örgütün altındaki örgütler içinde gösterdi.
İran
İran, IŞİD’in faaliyet yürütmediği ülkelerden biri olarak dikkat çekiyor. Tahran'ın ilan edilen ve bilinen bir “terör örgütleri listesi” bulunmuyor.
İsrail
İsrail, IŞİD’i bakanlar kurulu kararıyla Ekim 2014'te “terör örgütleri listesi”ne aldı.
Lübnan
Lübnan'ın “terör örgütleri listesi” bulunmuyor, ancak Lübnan ordusu ile IŞİD, Ağustos 2014'ten bu yana zaman zaman çatışıyor.
Ürdün
Şubat 2015'te savaş pilotları Muaz el- Kesasibe'nin yakıldığını gösteren videonun yayılmasından sonra Ürdün, IŞİD’e karşı oluşturulan koalisyonda daha aktif yer aldı. Ayrıca Ürdün Kralı Abdullah, IŞİD’e karşı bütün dünyayı savaşa çağırdı.
Suudi Arabistan
Suudi Arabistan, 7 Mart 2014'te IŞİD’i “terör örgütleri listesi”ne aldı. Bu tarihten itibaren 15 günlük “pişmanlık süresi” tanındı. Bu süreç içinde dönmek isteyenlerin affedilebilecekleri ilan edildi.
Mısır
Mısır, 30 Kasım 2014’te IŞİD’in "terör örgütü" olduğuna ve bu örgüte mensup kişilerin “terörist” olarak nitelendirilmesine karar verdi.
Birleşik Arap Emirlikleri
Birleşik Arap Emirlikleri (BAE), 15 Kasım 2014’te aralarında IŞİD’in de içinde bulunduğu 83 örgüt, grup ve cemaati resmi olarak "terör örgütleri listesi”ne aldı.
Tunus
Tunus, IŞİD’i resmi olarak “terör örgütü listesi”ne almamakla birlikte "terör örgütü" olarak nitelendiriyor.
Bahreyn
Bahreyn de resmi listeye almasa da IŞİD’i “terör örgütü” olarak kabul ediyor.
Irak
Irak, IŞİD’i “terör örgütleri listesi”ne almak yerine doğrudan “terör örgütü” olarak kabul ediyor.
Kuveyt
Kuveyt de IŞİD’i “terör örgütü” olarak kabul ediyor.
Avustralya
Avustralya, IŞİD’i “İslam Devleti” (İslamic State) adı altında 14 Aralık 2013 yılında “terör örgütleri listesi”ne aldı.
Rusya
Rusya Yüksek Mahkemesi, 29 Aralık 2014’de IŞİD ve Nusra Cephesi’ni “terör örgütü” olarak kabul etti.
Özbekistan, Kırgızistan ve Azerbaycan, IŞİD’i “terör örgütleri listesi”ne almayan ülkelerden.
Kürtler ne diyor?
Irak, İran, Suriye ve Türkiye’deki Kürt partileri ile sivil toplum kuruluşlarının tamamına yakını IŞİD’i “terörist” olarak nitelendiriyor.
Yapılan yazılı ve sözlü açıklamalarda sık sık “terörist” ve “çete” gibi ifadeler kullanılıyor.
Kürdistan Bölgesi’nde ve Rojava’da (Suriye Kürdistanı), yaklaşık 1.5 yıldır Kürtler IŞİD’e karşı savaşıyor.
Çok sayıda ülke ve liderleri, Kürtler için, “IŞİD’e karşı etkin savaşan tek güç” gözüyle bakıyor.
Kürtler ile IŞİD arasındaki en çetin savaşlar, Kobani ve Şengal’de meydana geldi.
Kürdistan Bölgesi Başkanı Mesud Barzani'nin, “Başkomutan” sıfatıyla 13 Kasım 2015 tarihinde başlattığı Şengal operasyonunda kent, 15 ay işgalden sonra 36 saat içerisinde IŞİD’den kurtarıldı.
IŞİD 13 Eylül 2014 tarihinde ise PYD'nin kontrolünde bulunan Kobani’ye saldırmıştı. 26 Ocak 2015'te IŞİD Kobani merkezinden, ardından da 300’ü aşkın köyden çıkarıldı.
Savaşlarda ABD öncülüğündeki uluslararası koalisyonun savaş uçakalrı, Peşmerge Güçleri ile Halk Savunma Birlikleri’ne (YPG) havadan destek veriyor.
Yorumlar
Misafir olarak yorum yazın ya da daha etkili bir deneyim için oturum açın
Yorum yazın