ئەنجامى دەنگدانى تایبەت بۆ هەڵبژاردنى پەرلەمانی کوردستان لەگەڵ ئەنجامى بەرایی دەنگدانى گشتى پێکەوە بڵاو دەکرێتەوە. بەرپرسێکى کۆمیسیۆ دەڵێت: ئەگەری زۆرە بە بڕیارێک سندووقەکانى دەنگدانى تایبەتى پارێزگاکانى عێراق بگوێزرێنەوە بۆ هەرێمى کوردستان.

یەک بەربژێرى کاکەیی بۆ هەڵبژاردنى پەرلەمانى کوردستان هەیە و سەرۆکایەتى لیستێک دەکات.

کۆمیسیۆنى باڵاى سەربەخۆى ھەڵبژاردنەکانى عێراق رایگەیاند، دەنگکڕین لە هەڵبژاردنى پەرلەمانى کوردستان "نایاساییە" و کەس ناتوانێت لەبرى کەسێکى دیکە دەنگ بدات.

زۆرترین دەنگدەرى تایبەتیی هەڵبژاردنى پەرلەمان [هێزە ئەمنییەکانی سەر بە حکومەتی هەرێمی کوردستان] لە هەولێرە، کە زیاتر لە 89 هەزار دەنگدەرە، کەمترینیشیان لە پارێزگای واستە، کە 191 دەنگدەرە.

زیاتر لە 40 هەزار کارمەندى سەر سندووقەکانى دەنگدان یەکەم کەس دەبن کە دەنگ دەدەن لە رۆژى هەڵبژاردنى پەرلەمانى کوردستان، کارتى دەنگدانیان لێ وەردەگیرێتەوە و لە زەرفێکدا هەڵدەگیرێن.

بۆ یەکەم جار ئاڵوگۆڕى بازرگانى لە نێوان عێراق و تورکیا بە یۆرۆ دەستپێدەکات و کۆمپانیایەکى بەریتانی وردبینى مامەڵەکان دەکات.

پێنجشەممە، 03.10.2024، داود سلێمان، بەرپرسی هۆبەى رێکارەکان لە کۆمیسیۆنى باڵاى سەربەخۆى هەڵبژاردنەکانى عێراق بە تۆڕى میدیایی رووداوى راگەیاند: ئەگەر کاخەزى دەنگدان هیچ نیشانەیەکى پێوە نەبێت کە ئاماژەبێت بە دەنگدان بە لیست یان بەربژێر یاخود زیاتر لە نیشانێک درابوو، دەنگەکە بە پووچەڵ هەژمار دەکرێت.

رێکارێکى کۆمیسیۆنى باڵاى سەربەخۆى هەڵبژاردنەکانى عێراق بڕى ئەو پارەیەى دیاریکردووە، کە رێگەپێدراوە بۆ بانگەشەى بەربژێرانى سەربەخۆ و پارت و هاوپەیمانێتییەکان خەرج بکرێت؛ زۆرترین پارەى رێگەپێدراو بۆ بانگەشەى لیستەکان لە بازنەى سلێمانییە، کە زیاتر لە 19 ملیا دینارە، کەمترینیش بۆ بەربژێرانى سەربەخۆ لە هەڵەبجەیە کە 15 ملیۆن دینارە

حکومەتى عێراق گۆڕانکاریى لە نرخى فرۆشتنى قیردا کرد و لە 350 هەزار دینارەوە بۆ تۆنێک کردییە 450 هەزار دینار، هەروەها 80% گومرگى خستە سەر قیرى هاوردەکراو، رێگەشی بە کەرتى تایبەت دا بەرهەمە نەوتییەکانیان هەناردە بکەن

وەزیرى گواستنەوەى عێراق دەڵێت، گەشتە ئاسمانییەکان لە سەرجەم فڕۆکەخانەکان دەستیان پێکردووەتەوە، کە بەهۆى "گرژییە هەرێمییەکانەوە" وەستابوون

کەتیبەکانی حیزبوڵڵای عێراق پاڵپشتی و پیرۆزبایی لە هێرشە مووشەکییەکەى ئێران بۆ سەر ئیسرائیل کرد و رایگەیاند، "هێرشەکە ئاوێنەى ئاکارى سوارچاکان و پابەندبوونە بە بنەماکانى رووبەڕووبوونەوە لە رێگەى بەئامانجگرتنى بنکە سەربازى و ئەمنییەکانى زایۆنی بەبێ زیانگەیاندن بە باڵەخانە سڤیلەکان."

گرووپە چەکدارە شیعەکانى نزیک لە ئێران کە خۆیان بە موقاوەمەى ئیسلامى لە عێراق دەناسێنن، رایگەیاند، بەئامانجگرتنى بنکەى عەین ئەسەد لە پارێزگای ئەنبار وەکو ئەوەى ئەمریکییەکان باسی دەکەن، کارێکى گوماناوییە

سەرۆکى لیژنەى ئەمنیی ئەنجوومەنى پارێزگاى ئەنبار راگەیاند، هێرش کراوەتە سەر بنکەى سەربازیى عەین ئەسەد، پارچەى دوو مووشەکیش لەو پارێزگایە کەوتوونەتە خوارەوە و گومان دەکرێت ئێرانى بووبن

نوێنەرانى وەزارەتى دارایی فیدڕاڵ و نوێنەرایەتیى حکومەتى هەرێمى کوردستان لە بەغدا، دووەم کۆبوونەوەى تایبەت بە جێبەجێکردنى یاساى خانەنشینى یەکگرتوویان کرد

بەگوێرەى رێکارەکانى کۆمیسیۆن هەر بەربژێرێکى سەربەخۆ بکشێتەوە دەگەکانى دەفەوتێت، بەڵام بەربژێرانى دیکە دواى کشانەوە دەنگەکانى دەچن بۆ ئەو پارت و هاوپەیمانیێتییانەى خۆیان تێیدا بەربژێرکردووە.

فەرماندەی گشتیی هێزە چەکدارەکانی عێراق داوا لە وەزیرى ناوخۆ دەکات لێکۆڵینەوەیەکى "خێرا" لە هێرشى مووشەکى بۆ سەر فڕۆکەخانەى بەغدا بکەن و لە 48 کاژێردا ئەنجامەکەى رابگەیێنن.

ئەو ئۆتۆمبێلە لە گوندى عەسریە لە ناوچەى عامرییەى بەغداى پایتەخت دەستى بەسەردا گیراوە، چەند مووشەکێکى تێدا بووە، کە نەتەقێندراون و چەند مووشەکێکى دیکەش لە نزیک ئۆتۆمبێلەکە تەقیونەتەوە.

بەهۆى ئەوەى کارتى بایۆمەترییان دەرنەهێناوە، زیاتر لە 23٪ـی ئەوانەى مافى دەنگدانیان هەیە، ناتوانن بەشدارى لە هەڵبژاردنى پەرلەمانى کوردستاندا بکەن، کە 14.1%ـی تێکڕاى ژمارەى دانیشتووان دەکات.

ناردنى ئەو بڕە پارەیەى وەک تەواوکاریى مووچەى مانگی ئابى هەرێمى کوردستان ماوە، واژۆى وەزیرى دارایی فیدڕاڵى ماوە، بەگوتەى سەرچاوەیەکى بەرپرسی حکومەتى هەرێمى کوردستان پێشبینیی دەکرێت لەم هەفتەیەدا پارەکە بنێردرێت.

کۆمیسیۆنى باڵاى سەربەخۆى هەڵبژاردنەکانى عێراق، هەر پێنج جۆرى کاخەزى دەنگدانى هەڵبژاردنى پەرلەمانى کوردستانى بڵاوکردەوە، کە دەنگدانى تایبەت زۆرترین بژاردە و بازنەى هەڵەبجە کەمترینە.

کۆمیسیۆى باڵاى سەرخۆى هەڵبژاردنەکانى عێراق داواکردنی کارتى دەنگدان بە نایاسایی دەزانێت و دەڵێت: "دەنگدەر ئازادە لەوەى بەشداریى دەنگدان بکات یان نا."

کۆمیسیۆن 100 هەزار کاخەزى دەنگدان زیاتر لە ژمارەى ئەو دەنگدەرانە چاپ دەکات، کە دەتوانن دەنگ بدەن، دواى هەڵبژاردنیش ئەو کاخەزانەى لە کۆگاکاندان بێکەڵک دەکرێن و لەناو دەبرێن.

حەوت کەسی یەکەمى پارتەکان سەرۆک لیست یان بەربژێرن بۆ هەڵبژادنى پەرلەمانى کوردستان، چواریان لە سلێمانى و سیانەکەى دیکە لە هەولێرن، دوانیان وەکو بەربژێرى سەربەخۆ بەشدارن

دوو ژمارەى ریزبەندى بەربژێرانى لیستى گۆڕان لە هەولێر بەتاڵە، یەکێکیان سەرۆک لیست بووە و دوورخراوەتەوە، ئەوى دیکەیان خۆى کشاوەتەوە و جێگەى هیچیان پڕ نەکراوەتەوە.

بێستوون حەمەساڵح، بەرپرسی دەزگاى هەڵبژاردن و ئامارى کۆمەڵى دادگەریى کوردستان، بە تۆڕى میدیایی رووداوى راگەیاند: سێ مامۆستاى ئایینى لە لیستى بەربژێرانى لیستەکەیانن بۆ هەڵبژاردنى پەرلەمانى کوردستان لە هەر سێ بازنەکانى هەولێر، سلێمانى و دهۆک.

سوودانی دەڵێت: هەوڵەکان بەردەوامن بۆ پتەوکردنى پەیوەندیى حکومەتى فیدراڵ و حکومەتى هەرێمى کوردستان

2 ملیۆن و 900 هەزار و 865 کەس کارتى بایۆمەترییان لە هەرێمى کوردستان کردووە، کە دەتوانن دەنگ بدەن، بەڵام ئەوانەى کارتەکانیان وەرگرتووەتەوە، گەیشتووەتە زیاتر لە دوو ملیۆن و 685 هەزار و 466 دەنگدەر و پرۆسەکەش بەردەوام دەبێت، تاوەکو بەر لە رۆژى دەنگدان کە 20ى تشرینى یەکەمە.

عیماد جەمیل، سەرۆکى تیمى رۆژنامەڤانى کۆمیسیۆنى باڵاى سەربەخۆى هەڵبژاردنەکانى عێراق بە تۆڕى میدیایی رووداوى راگەیاند: پارت و هاوپەیمانێتییەکان بەرپرسیارێتى پێبژاردنى ئەو سەرپێچییانە لەئەستۆ دەگرن، کە بەربژێرانیان دەیکەن، بەڵام ئەگەر بەربژێرەکە سەربەخۆ بوو پێبژاردنەکە دەکەوێتە ئەستۆى خۆى.

عەبدولئیلا نائیلی، سەرۆکى دامەزراوەى شەهیدان بە میدیاى فەرمى عێراقى راگەیاندووە: پرۆسەى وردبینى لەو دۆسیانە لە سەرجەم پارێزگاکان دەکرێت بەوانەشەوە کە پێشتر کراون و لە رێگەى هاوئاهەنگى دامەزراوە ئەمنییەکانەوە، پرسی وردبینى ئەمنى بۆ لێکۆڵینەوە لە دۆسیەکان کارا کراوە.

159 چاودێریی نێودەوڵەتى سەر بە پێنج رێکخراو و نێردەى دیبلۆماسی دوو وڵات، لەگەڵ زیاتر لە پێنج هەزار بریکارى لیست و بەربژێران چاودێریى پڕۆسەى دەنگدانى هەڵبژاردنى پەرلەمانى کوردستان دەکەن.

کۆمیسیۆنى باڵاى سەربەخۆى هەڵبژاردنەکانى عێراق، دوو سکاڵاى یەکێتیى نیشتمانیى کوردستان لەبارەى بانگەشەى پێشوەختى هەڵبژاردن رەتدەکاتەوە، بەهۆی ئەوەى "بەڵگەى پێویست لەبەردەست نەبووە."

بەگوێرەى بڕیارێکى ئەنجوومەنى کۆمیسیارانى کۆمیسیۆنى باڵاى سەربەخۆى ھەڵبژاردنەکانى عێراق کە لە 23ى ئەیلوول دەریکردووە، ویسام دلێمى، وەک ئەندامى ئەنجوومەنى پارێزگاى ئەنبار لە جێگەى عەلى فەرحان جبوورى دانراوە.

گوتەبێژى وەزارەتى پلاندانى عێراق رایگەیاند، رۆژی 30ى تشرینى یەکەم دیاریکراوە وەک وادەى کۆتایی هاتنى پرۆسەى گەمارۆسازى و ژمارەلێدانى باڵەخانەکان لە چوارچێوەى سەرژمێرى گشتى دانیشتووان.

شاندێکى تەکنیکى وەزارەتى دارایی و ئابوورى هەرێمى کوردستان لە بەغدان بۆ تاوتوێکردنى دوو پرس، لیستى مووچەى دوو مانگیان بە هاوتاکراوى بردووە و دەشیانەوێت ئەو 243 ملیار دینارە بنێردرێت کە لە تەواوکردنى مووچەى ئاب نەنێردراوە.

گرووپە چەکدارە شیعەکانى نزیک لە ئێران کە خۆیان بە 'موقاوەمەى ئیسلامى لە عێراق' دەناسێنن، دەڵێن، بە درۆن هێرشیان کردووەتە سەر ئامانجێکى ئیسرائیل لە بەرزاییەکانى گۆلان.

ئەنجوومەنى باڵاى دادوەریی عێراق فەرمانی بە دادگەکان کرد "رێوشوێنى یاسایی تووند" دژى هەندێک لەو بزووتنەوە و گرووپە ئایینییانەى کە بەم دواییە دەرکەوتوون بگرنەبەر و بە مەترسی بۆ سەر ژیانى هاووڵاتییان ناویان دەبات.

شاندێکى لیژنەى دارایی پەرلەمانى عێراق سەردانى هەرێمى کوردستان دەکات و لەگەڵ بەرپرسانى وەزارەتى دارایی و دیوانى چاودێریى دارایی پرسی بودجە و مووچە تاوتوێ دەکەن.

دوو تێبینى لەبارەى هەموارى یاساى بارى کەسی دەدرێتە لیژنەى یاسایی پەرلەمانى عێراق. تێبینییەکان تایبەتن بە تۆمارى وەقفەکانى سوننە و شیعە بۆ هاوسەرگیری و جێبەجێکردنى یاساکە بەسەر ئەو گرێبەستانەى هاوسەرگیریى کە پێشتر کراون

گرووپە چەکدارە شیعەکانى نزیک لە ئێران کە خۆیان بە (موقاوەمەى ئیسلامى لە عێراق) دەناسێنن، دەڵێن، لە رێگەى درۆنەوە ھێرشیان کردووەتە سەر بنکەیەکى سوپاى ئیسرائیل. ئەوە شەشەم هێرشە ئەو هێزانە ئاماژە بە ئەنجامدانى لە کەمتر لە 24 خولەکدا دەکەن

دواى نووسینى 20 ملیۆن پەڕەى تایبەت بە تاوانەکانى داعش و کۆکردنەوەى 52 تێرابایت بەگەڵنامە، تیمى یونیتادى سەر بە نەتەوە یەکگرتووەکان پاش شەش ساڵ کارکردن عێراقى بەجێهێشت. ئەنجوومەنى باڵاى دادوەری بەنیازە تیمێکى هاوشێوە پێکبهێنێت بۆ تەواوکردنى ئەو کارانەى بەجێى هێشتوون

موقتەدا سەدر داوا لە پەرلەمانى عێراق دەکات بڕیارێک دەربکات بۆ کەمکردنەوەى نوێنەرایەتیى دیپلۆماسیی ئەمریکا، تەنانەت ئەگەر حکومەتیش جێبەجێى نەکات. دەڵێت: "پاڵپشتیى جەماوەريى بڕیارەکە دەکەم".

بە گوێرەى بڕیارێکى کۆمیسیۆنى باڵاى سەربەخۆى هەڵبژاردنەکانى عێراق، سکاڵایەکى ئەمیندارى گشتیى یەکگرتوو رەتکراوەتەوە کە تایبەت بە هەڵبژاردن لە دهۆک پێشکێشى کردووە. بەگوتەى رێگەپێدراوى یاسایی ئەو پارتە، سکاڵاکە لە دژى بەڕێوەبەرایەتییەکى شارەکە بووە و وەک یەکگرتوو تۆماریان کردووە و ئەمیندارى گشتى پێشکێشی نەکردووە.

ئەنجوومەنى باڵاى دادوەریى عێراق دەڵێت، ئەو لێدوانانەى لەبارەى هەموارى یاساى بارى کەسی بڵاودەکرێنەوە "ورد نین" و بۆ ئەوەیە پڕۆژەکە سنووردار بکرێت و بەشێوەیەکى نادروست وێنابکرێت.

سەرۆکوەزیرانى عێراق رایگەیاند، پێشکەوتن و گەشەپێدانى بەردەوام لە جیهان نایەتەدى لەکاتێکدا لەژێر هەڕەشەى جەنگدا بن لە ناوچەکە. داواشى کرد عێراق لەپێشینەى پارەدارکردن بێت بۆ پرسی کەشوهەوا، بەوپێیەى "زۆرترین" زیانى بەرکەوتووە.

ئەو پارەیەى بەغدا بە ناوى تەواوکردنى مووچەى دوو مانگ ناردوویەتى، 243 ملیار دینار کورتهێنانى هەیە. بۆ تەواوکردنى مووچەى مانگى ئابی هەرێمى کوردستان، تاوەکو ئێستا بەغدا 755 ملیار دینارى ناردووە، بەڵام پارەى مووچەى فەرمانبەرانى پەرلەمان، وەزارەتى کارەبا و ناوچە کوردستانییەکانی دەرەوەی ئیدارەی هەرێمی کوردستانی تێدا نییە.

وردبینى لە لیستى ناوی بەربژێرانى هەڵبژاردنى پەرلەمانى کوردستان تەواو بووە و، 24ـى ئەیلوول ئەنجوومەنى کۆمیسیۆنى باڵاى سەربەخۆى ھەڵبژاردنەکان کۆدەبێتەوە بۆ بڕیاردان لەسەر رۆژى دەستپێکردنى بانگەشەى هەڵبژاردن.

ئەو ژنەى سەلاحەدین کە بانگەشەى ئەوەى کرد لە نەخۆشخانە منداڵە تازە لەدایکبووەکەیان گۆڕیوە و لەجیاتی "کوڕەکەی،" کچێکیان داوەتێ، بە پشکنینى DNA دەرکەوت کە کچەکە هى ئەو بووە نەک کوڕەکە

چەند نووسراوێک ئاڕاستەى ئەمیندراێتى گشتى ئەنجوومەنى وەزیرانى عێراق دەکرێت بۆ ئەوەى مووچەى چاودێریى کۆمەڵایەتى هەرێمى کوردستان هاوتاى بەغدا بکرێت و فراکسیۆنە کوردستانییەکانیش لەگەڵ وەزیرى کار و کاروبارى کۆمەڵایەتى فیدراڵ بۆ ئەو مەبەستە کۆدەبنەوە.

ئەو دوو ژن و منداڵە شەوی رابردوو لەلایەن یەکەیەکى لیواى هەشتى پۆلیسی وزەوە ئازاد کراون، کە ئەرکیان پاراستنى دامەزراوە نەوتییەکانە.

400 بیرى شاقولى لە سنوورى نێوان عێراق و ئێران دەدۆزرێنەوە، کە مێژووەکەیان دەگەڕێتەوە بۆ زیاتر لە هەزار ساڵ پێش ئێستا، بەگوتەى بەرپرسێکى شوێنەوارى میسان بیرەکان لەو جۆرانەن، کە لە هەرێمى کوردستان بەکارهێندراون.

599 ئاوارەى کەمپێکى هەولێرى پایتەختى هەرێمى کوردستان گەڕانەوە زێدى خۆیان لە نەینەوا و سەلاحەددین، 1700 ئاوارەى دیکە ناویان بۆ گەڕانەوە تۆمارکردووە.

وەزارەتى بەرگریى عێراق رایگەیاند رادەستکردنى تۆپى هاویتزەر بە پێشمەرگە بەگوێرەى یاداشتى سوپاسالاری عێراق بۆ فەرماندەى گشتى هێزە چەکدارەکان بووە، گرێبەستى کڕینیان بەر لە حەوت ساڵ واژۆ کراوەو ساڵی 2023 گەیشتوونەتە بەندەرى ئومقەسر و دەڵێت "هێزى پێشمەرگە هێزێکى نیشتیمانییە کە گومان لە وەلائی ناکرێت بۆ عێراق".

وەزارەتى بەرگریى عێراق گرێبەستى کڕینى هەشت سەکۆى مووشەکى بەرگریى ئاسمانی لە کۆمپانیایەکى کۆریاى باشوور واژۆ کرد، بە گوتەى جێگرى سەرۆکى لیژنەى ئاسایش و بەرگریى پەرلەمان، یەکەمجارە دواى ساڵی 1991 عێراق ئەو جۆرە مووشەکە بکڕێت.

32 کۆچبەر کە زۆرینەیان هاونیشتمانى هەرێمى کوردستانن لە تونس ئازاد کران، دواى ئەوەى لەلایەن هێزە ئەمنییەکانى ئەو وڵاتەوە دەستگیر کرابوون، 14 کۆچبەرى دیکەیان کە بەندکراون، چاوەڕێى بڕیارى داواکارى گشتى ئەو وڵاتەن.

مووچەی شەهیدان و بریندارانى هەڵەبجە و زیندانیانى سیاسیى هەرێمى کوردستان بۆ هەموارى یاسایەکى عێراق زیاد دەکرێت، بەشێوەیەک کە مووچە و 'ئیمتیازات'یان هاوتاى هاوشێوەکانیان لە حکومەتى فیدراڵى دەکرێت.

ئەنجوومەنى وەزارى بۆ ئاسایشى نیشتمانیى عێراق بڕیاریدا لە دەروازە سنوورییەکان وردبینیی ئەمنى بۆ کەرەستە هاوردەکراوەکان چڕ بکرێتەوە، هاوردەکردنی ئامێرە ئەلیکترۆنییەکانیش مامەڵە لەگەڵ کۆمپانیا باوەڕپێکراوەکان بکرێت.

گوتەبێژى وەزارەتى بازرگانیی عێراق رایگەیاند، راگرتنى زیادکردنى ناوى لەدایکبووانى نوێ بۆ کۆبۆنى خۆراک بەهۆى وردبینى بووە، لەگەڵ کۆتاییهاتنى بە ئەلیکترۆنیکردنى کۆبۆنەکە، ئەو ناوانەش زیاد دەکرێن.

رۆژی 23ى ئاب موقتەدا سەدر داوایکرد ئەو خۆپێشاندانە ملیۆنییە لە 17ى مانگى رەبیعولئەوەل (20ى ئەیلوول) لە گۆڕەپانى تەحریری بەغدای پایتەختی عێراق بکرێت کە هەینیی داهاتوو دەکات.

کۆمیسیۆنى باڵاى سەربەخۆى هەڵبژاردنەکانى عێراق سکاڵایەکى یەکگرتووى ئیسلامیى کوردستان لە دژى پارتى دیموکراتی کوردستان رەتدەکاتەوە، کە گوایە بانگەشەى پێشوەختەى دەستپێکردووە، بە گوتەى نوێنەرى رێگەپێدراوى لایەنى سکاڵاکار، چێشتخانەیەک چەند پۆستەرێکى بانگەشەى بۆ ئەو لیستە هەڵواسیوە.

کۆمیسیۆنى باڵاى سەربەخۆى ھەڵبژاردنەکانى عێراق بڕیارى دوورخستنەوەى دوو بەربژێرى لیستى نەوەى نوێى لە سنوورى پارێزگاى دهۆک بۆ هەڵبژاردنى پەرلەمانى کوردستان دەرکرد، پاساوى دوورخستنەوەیان ئەوەیە، کە خەڵکى ئەو پارێزگایە نین.

دوو پەرلەمانتارى کوردى ئێزدى لە پەرلەمانى عێراق بایکۆتى ئەو کۆبوونەوانە دەکەن کە تایبەتن بە هەموارى یاساى لێبووردنى گشتى. یەکێک لەو پەرلەمانتارانە دەڵێت، گومانیان هەیە ئەو هەموارە ببێتە هۆى ئازاکردنى چەکدارانى داعش.

خانەنشینیى سەربازی، تەمەنى خانەنشینبوون و سندووقى خانەنشینى دیارترين ئەو پرسانەى تایبەت بەو توێژەن کە لەنێوان هەرێمى کوردستان و عێراق یەکلایی نەبوونەتەوە و، لە رێگەى لیژنەیەکى 9 کەسی نێوانیان چارەسەر دەکرێن

پەرلەمانتارێکی عێراق دەڵێت، لە هەندێک ناوچەى ناوەڕاست و باشوور بە ژەهر راوەماسی دەکرێت، ئەمەش کاریگەریى لەسەر بەرهەمى ماسی و تەندروستیی هاووڵاتییان دەبێت. سەرۆکى کۆمەڵەى بەخێوکارانى ماسی ئاماژە بەوە دەکات، ئەو جۆرە راوە لە شەودا دەکرێت و ماسیی بچووک و گەورە پێکەوە قڕ دەکات

سەرۆکوەزیرانى عێراق رایگەیاند، بەرهەمهێنانى نەوت لە یاسای بودجەدا، 8 دۆلارى بۆ دانراوە؛ لە کاتێکدا گرێبەستەکانى نەوت لە هەرێمى کوردستان 26 دۆلارى وەکو تێچووى بەرهەمهێنان دیاری کردووە، "دەبێت گرێبەستەکانى نەوتى هەرێمى کوردستان یان یاسای بودجە، یەکێکیان هەموار بکرێتەوە."

مێرمنداڵێک لە بەسرە چوار ئەندامى خێزانەکەى دەکوژێت و دەستگیر دەکرێت. بە گوتەى پۆلیسی شارەکە، ئەو تاوانەی دوای ئەوە کردووە کە باوکی لێیداوە

.

ئەنجوومەنى باڵاى دادوەرى بڕیاریدا رێوشوێنى یاسایی لە دژى سەرۆکى دەستەى دەستپاکى بگرێتەبەر بە تۆمەتى ئەوەى "بێڕێزى" بەرامبەر بەو ئەنجوومەنە کردووە

گۆڕانکارى لە پڕۆژەیاساى گەڕاندنەوەى ئەو موڵکانە دەکرێت کە بە چەند بڕیارێکى ئەنجوومەنى سەرکردایەتیى شۆڕشى دەسەڵاتى پێشووى عێراق داگیر کراون، کە زۆرینەیان زەویى کورد و تورکمان بوون لە کەرکووک

وەزارەتى دادى عێراق رەتیکردەوە ئوم لوول لە گرتووخانەدا ئەشکەنجە درابێت و دەڵێت، "مۆبایلێکى ئایفۆنى بۆ دزەپێکراوەتە ناو گرتووخانە، لەکاتى لێسەندنەوەیدا شکاندوویەتى و دەستى بریندار کردووە، بۆئەوەى هەرا بنێتەوە."

هەڵگرتنى ڤیزەى گەشتیاریى عێراق لەلایەن تونسەوە، ئەو وڵاتەى کردووەتە رێگەیەکى دیکە بۆ کۆچبەرانى هەرێمی کوردستان و عێراق. زیاتر لە 47 کۆچبەر، کە زۆرینەیان کوردن، لەو وڵاتە دەستگیر کراون و دادگایی دەکرێن، جگە لە بەزاندنى سنوور بۆ کۆچکردن، تۆمەتى قاچاخچێتى و سپیکردنەوەى پارەیان دراوەتە پاڵ

بەپێی شانەی راگەیاندنی ئەمنیی عێراق، رووداوەکە لە گەڕەکی پەنجا عەلی بووە. دوو چەکدارەکەش سەر بە داعش بوون

رێگەیان بە ژنە بەندکراوەکان دا دەرباز بن و پیاوەکانیان گلدایەوە و لەسەر بنەماى ئایینى جیایان کردنەوە، تاوەکو نزیکەى هەزار شیعەیان لە شەش پێگەى جیاواز بە گولـلە کوشت یان سەریان بڕین؛ ئەوە چیرۆکى هێرشی رێکخراوى داعش و ئەنساروئیسلام بوو بۆ سەر گرتووخانەى بادۆش لە موسڵ بەر لە 10 ساڵ. تیمى یونیتادى سەر بە نەتەوە یەکگرتووەکان لە راپۆرتێکدا ئەمەی بڵاوکردەوە.

بڕیارە پەرلەمانی عێراق دەنگ لەسەر یاسایەک بدات کە دەبێتە هۆی زیادکردنی مووچەى 1285 وارسی شەهیدى هەرێمى کوردستان.

فەرمانبەرێکى پێشووى دەستەى دەستپاکى بە حەوت ساڵ بەندکردن سزا درا و دادگە ناچارى کردووە 625 ملیۆن دینار بگەڕێنێتەوە کە بە "ناڕەوا" دەستیکەتووە، دواى ئەوەى دەرکەوتووە دوو شوقەى لە تورکیا کڕیوە.

وەزارەتى گواستنەوەى عێراق دەیەوێت لە ساڵى داهاتووەوە چیدی پشکنینی زۆرەملێ بۆ کەشتییەکانی نەکرێت، لەمەودواش ئاڵاى عێراقیان لەسەر هەڵبکاتەوە، کە ئێستا بە ئاڵاى ئوردنەوە بە ئاوەکاندا هاتووچۆ دەکەن

دادگەى باڵاى فیدراڵى عێراق دانیشتنێکى دیکە بۆ تاوتوێکردنى دوو سکاڵاى 10 هاونیشتمانى کوردى کەرکووک دەکات بۆ گەڕاندنەوەى زەویە کشتوکاڵییەکانیان کە داگیر کراون.

رۆژی 13ى ئەیلوولی 2024 شانەى راگەیاندنى ئەمنیى عێراق زانیارى نوێى لە بارەى ئەو هێرشانەوە بڵاوکردەوە کە 29ى ئاب لە ناوچەى حزێمى ئەنبار کە، کرانە سەر چەند مۆڵگەیەکى رێکخراوى داعش و بە هۆیەوە 14 چەکدارى ئەو گرووپە کوژران.

لەدواى دابەشکردنى کورسیی بەدەستھاتوو بەسەر بەربژێراندا، ئەو کورسیانەى دەمێننەوە کە هیچ بەربژێرێک نەیتوانیوە بەگوێرەى نرخى کورسی بەدەستى بهێنێت، دەدرێت بەو بەربژێرانەى زۆرینەى دەنگیان بەدەستهێناوە لەنێو ئەو بەربژێرانەى نەیانتوانیوە بگەنە ئاستى بەدەستهێنانى دەنگى پێویست بۆ مسۆگەرکردنى کورسی. ئەگەر کورسییەک یان زیاتر بە بەتاڵى مایەوە و دەنگى بەربژێرانى دوو لیست یان زیاتر یەکسان بوون بۆ بەدەستهێنانى، کۆمیسیۆن تیروپشک بۆ ئەو لیستانە دەکات کە دەنگی بەربژێرەکانیان یەکسانە.

ئەحمەد موسا رایگەیاند، ئەرکى وەزارەتى کارەبا لەو پڕۆژەیە دانانى تۆڕى کارەباى تایبەتە بەو سیستمە و بەستنەوەیەتی بە تۆڕى نیشتمانیی کارەباوە، بەڵام دابینکردنى سیستمى بەرهەمهێنانى کارەبا لەو رێگەیەوە بە کۆمپانیا متمانەپێکراوەکانى کەرتى تایبەت دەسپێردرێت.

وەزارەتى دارایی فیدڕاڵ دەبێت زیاتر لە 815 ملیار دینار بۆ تەواوکردنى مووچەى مانگی تەممووزی مووچەخۆرانی هەرێمى کوردستان بنێرێت، جگە لەوەش 54 ملیار دینارى هاوتاکردنى مووچەى خانەنشینانی نەناردووە.

ئەنجوومەنى باڵاى دادوەریى عێراق لێکۆڵینەوە لە تۆمارێکى دەنگى دەکات کە گوایە دەنگى سەرۆکى دەستەى دەستپاکییە بە پاساوى ئەوەى "تاوانى بەرتیلوەرگرتنى تێدایە"، دەستەکە ئەو تۆمارە بە دروستکراو نادەبات.

لە تونس 33 کۆچبەری دیکەی عێراقی دەستگیر کران و بڕیاری دادگەی تونسیش لەبارەی 14 کۆچبەرەکەی هەرێمی کوردستان بۆ رۆژی پێنجشەممە دواخرا

سکاڵاى هاوپەیمانیى بەرەى تورکمانى یەکگرتوو لەبارەى کۆبوونەوەى ئەنجوومەنى پارێزگاى کەرکووک، لە دژى ئەو 9 ئەندامە تۆمار کراوە کە لە هەڵبژاردنى حکومەتى خۆجێیی بەشداربوون و، تۆمەتباریان دەکات بەوەى رێگرییان کردووە ژنە ئەندامێکى ئەنجوومەن لەو هاوپەیمانێتییە بەشدار بێت

وردبینى لە ناوى ئەو کەسانەى دیالە دەستیپێکرد کە بە گرێبەست دادەمەزرێندرێن، لە زیاتر لە 7000 گرێبەست، نزیکەى 600یان پشکى خانەقین و سەعدیە دەبن

زانکۆی ئەنبار رێنوێنیی قەدەخەکردنى پانتۆڵی تەسک و عەزى و جلى نەخشدار لە خوێندکارەکانی قەدەخە دەکات. مامۆستایەکى زانکۆکە دەڵێت، رێنوێنییەکان لە وەزارەتى خوێندنى باڵاوە دەرکراون و بۆ هەموو زانکۆکان نێردراوە

عومەر بەرزنجى، بریکارى وەزارەتى دەرەوەى عێراق بۆ کاروباری یاسایی و پەیوەندییە فرە لایەنەکان بە تۆڕی میدیایی رووداوی راگەیاند: "ئەمڕۆ سێشەممە، 10ى ئەیلوول، دادگاییکردنى ئەو 14 کۆچبەرەى هەرێمى کوردستان لە تونس دەستیپێکرد کە لەو وڵاتە دەستگیرکرابوون."

دەزگاى ئاسایشى نیشتمانیى عێراق لە راگەیێندراوێکدا دەستگیرکردنى ئەندامێکى رێکخراوى داعشى لە بەغدا راگەیاند، کە بە ئەبو ئەنەسى عێراقى ناسراوە و لە سنوورى ویلایەتى سەلاحەددینى رێکخراوەکە کارى کردووە، ئەو کەسە بەگوێرەى مادەى چوارى یاساى بنبکڕدنى تیرۆر داواکراو بووە، کە سزاکەى لە نێوان بەندکردنى تاهەتایی تاوەکو لەسێدارەدانە .

ژنێک لە نەخۆشخانەیەکى پارێزگاى سەلاحەددین منداڵێکى دەبێت کە بەر لەوە پشکنینى بۆ کراوە کوڕ بووە، بەڵام دواتر منداڵێکى کچى رادەست دەکەنەوە، ژنەکە ئامادە نییە منداڵە کچەکە وەریبگرێت، دەزگا ئەمنییەکان لێکۆڵینەوە لە دۆسیەکە دەکەن. پشکنینى دى ئێن ئەى بۆ ژنەکە و مێردەکەی و ئەو منداڵە کراوە کە ئامادەنین وەریبگرنەوە.

سووریا گومرگى سەر بارى کاڵای نێوان لوبنان و عێراقى کردە نیوەى بڕى پێشوو، کە خاکى وڵاتەکەیەوە تێپەڕ دەبن.

نوێنەرانى هەردوو فراکسیۆنى نەینەواى ئایندە و یەکگرتوو کۆدەبنەوە و پێشنیازێک بۆ چارەسەرى کێشەکانى نێوانیان لە بارەى گۆڕانکارییە کارگێڕیبەکانى پارێزگاکە تاوتوێ دەکەن. بەربەستى بەردەم پێشنیازەکە ئەوەیە پشکى کورد لە پۆستە کارگێڕییەکان بۆ نزیکەى نیوە کەم دەبێتەوە.

شاندى ئەو ئەنجوومەنە کە لە نوێنەرانى شارەکە پێکهاتوون، رۆژی دووشەممە، 9ى ئەیلوول سەردانى بەغدایان کرد و لەگەڵ لەتیف رەشید سەرۆککۆمار، شاخەوان عەبدوڵڵا، جێگرى سەرۆکى پەرلەمانی عێراق و عەمار حەکیم، سەرۆکى رەوتى حیکمە کۆبوونەوە.

وەزیرى نەوتى عێراق رایگەیاند، تاوەکو کۆتایی ساڵى 2028 سووتانى گازى هاوەڵى کێڵگەکانى نەوت رادەگرن. ئاشکراشی کرد، بڕى یەدەگى نەوتى دۆزراوە گەیشتووەتە 145 ملیار بەرمیل.

فەرماندەیی ئۆپەراسیۆنەکانى بەغدا رایگەیاند، بۆمبێک کە بە ماتۆڕسکیلێکى جۆرى توک توکەوە لکێندرابوو، لە نزیک بازگەیەکى بەغدا تەقیوەتەوە.

وەزیرى بەرگریى عێراق رایگەیاند، حکومەت نیگەرانە بەرامبەر بە جوڵەى پارتی کرێکارانی کوردستان- پەکەکە و تەشەنەسەندنى بۆ پارێزگاکانى دیکە و زانیارى هەیە کەسانێک لە سەماوە و ناسرییەوە پەیوەندیان پێوە کردوون.

دادنووسێک لە دیالە دادگایی کرا بە تۆمەتى ئەوەی ساختەکاری کردووە و بریکارنامەى بۆ کەسانێک کردووە کە مردوون.

حکومەتى هەرێمى کوردستان و شاندى حکومەتى فیدڕاڵ لەبارەى خاڵە گومرگەکانى نێوانیان رێککەوتن چەند راسپاردەیەک بەرز بکەنەوە بۆ یەکلاکردنەوەى و تاوەکو ئەو کاتەش رێکارەکان لەو گومرگانە رابگرن کە تایبەتن بە گواستەوەى کاڵا بۆ ناوچەکانى ژێڕ دەسەڵاتى حکومەتى فیدڕاڵى. هەروەها هەردوولاش دان بە کۆمپانیا مۆڵەتپێدراوەکان بنێن.

عێراق لەمەودوا لە مانگێکدا نزیکەى شەش ملیۆن بەرمیل نەوت کەمتر هەناردە دەکات لەوەى کە لە یاسای بودجە دیاریکراوە، بۆ پڕکردنەوەى ئەو کورتهێنانەی دروست دەبێت، عێراق چاوى لە بەرزبوونەوەى نرخى نەوتە.

پەرلەمانى عێراق یاسای ئەنجوومەنى شێرپەنجەى عێراق هەموار دەکاتەوە و بۆ یەکەمجار دوو نوێنەرى هەرێمى کوردستان بۆ ئەنجوومەنەکە زیاد دەکرێن.

بەرپرسێکى کۆمیسیۆنى باڵاى سەربەخۆى ھەڵبژاردنەکانى عێراق رایگەیاند، 16 یان 17ـی ئەیلوول بانگەشەى هەڵبژاردنى پەرلەمانى کوردستان دەستپێدەکات و 17ـی تشرینى یەکەم رادەوەستێت.

وەزارەتى نەوتى عێراق رایگەیاند، لە چوارچێوەى پابەندییەکانیان بۆ کەمکردنەوەى بەرهەمهێنانى نەوت، هەناردەى رۆژانە بۆ 3.3 ملیۆن بەرمیل کەمکراوەتەوە.

.

.

5ى ئەیلوول، محەممەد شیاع سوودانى، سەرۆکایەتى کۆبوونەوەیەکى تایبەتى کرد بۆ باشکردنى دۆخى کارەبا کە زیاد عەلى فازل، وەزیرى کارەبا و چەند بەرپرسێکى دیکەى ئەو کەرتە بەشدار بوون.

عیماد جەمیل، سەرۆکى تیمى رۆژنامەڤانى کۆمیسیۆنى باڵاى سەربەخۆى ھەڵبژاردنەکانى عێراق بە تۆڕى میدیایی رووداوى گوت: "بەگوێرەى ئەو هەموارە، بۆ هەڵبژاردنى پەرلەمانى کوردستان چاودێرێک کە خەڵکى هەولێر بێت دەتوانێت لە سلێمانى یان پارێزگایەکى دیکە چاودێرى پرۆسەى دەنگدان بێت، واتە هەر کەسێک دەتوانێت جگە لە پارێزگاکەى خۆى لە پارێزگایەکى دیکەش کارى چاودێریى دەنگدان بکات".

کاراکاڵ H225M ئەو هێلیکۆپتەرەیە کە عێراق گرێبەستى کڕینى وژاۆ کرد. دوو بزوێنەر و پێنج پەروانەى هەیە. تواناى فڕینى بۆ زیاتر لە 800 میلى هەیە، هێلیکۆپتەرێکی پاڵپشتییە بۆ ئۆپەراسیۆنى تایبەت و گواستنەوە و چاودێری، دەتوانرێت مووشەکیش بۆ بۆردومان هەڵبگرێت.

.

هەشت مامۆستاى خوێندنى کوردى لە کەرکووک سکاڵا لە دژى سەرۆکوەزیرانى عێراق و وەزارەتى دارایی فیدراڵ تۆمار دەکەن. داوا دەکەن بخرێنە سەر وەزارەتى پەروەردەى عێراق

نزیکەى 3 ملیۆن هاونیشتمانیی هەرێمى کوردستان دەتوانن بەشدارى لە هەڵبژاردنى پەرلەمانى کوردستان دا بکەن، زیاتر لە 48 هەزاریان یەکەمجارە بتوانن دەنگ بدەن.

عەقید عەزیز هاشم، بەڕێوەبەرى راگەیاندنى پۆلیسی بەسرە بە تۆڕى میدیایی رووداوى راگەیاند، هەوڵى بردنی شتە بەنرخەکانی نێو ئەو ئۆتۆمبێلە لە رێگەیەکى سەرەکى قەزاى زوبێر روویداوە و ئەو کەسەش کە هەوڵى دزیکردنی داوە، دەستگیرکراوە.

مانگى ئابی رابردوو 48 بوومەلەرزە لە عێراق روویانداوە، 18 یان چەقەکەى لە سنوورى عێراق بووە و ئەوانى لە وڵاتانى دراوسێ بووە. بەهێزترینیان لە بەسرە و بێهێزترینیان لە سلێمانى بووە.

گوتەبێژى وەزارەتى بازرگانیى عێراق دەڵێت، پێشبینى دەکرێت لە چەند رۆژى داهاتوودا پارەى گەنمى جووتیارانى هەرێمى کوردستان خەرج بکرێت.

نەجوا کاکەیی، ئەندامى پەرلەمانى عێراق بە تۆڕى میدیایی رووداوى گوت: "مووچەى پەرلەمانتاران زیاد نەکراوە وەک ئەوەى هەندێک لە کەناڵەکان بڵاویان کردووەتەوە، تەنیا ئەوە داوا کراوە کە لە رووى هەندێک دەرماڵەوە وەک خولەکانى پێشووى لێبکرێت، وەکو ئەوەی ئەوان وەریان گرتووە و بۆ ئەم خولە نەبووە، ئەوە زیادکردنى مووچە نییە کە لە خولەکانى رابردوو زیاتر بووبێت".

یەکێک لە سرووتەکانى ئەو بزووتنەوەیە ئەوەیە تیروپشک لەنێوان خۆیاندا دەکەن و هەر کەسێک دەربچێت پێویستە خۆى بکوژێت وەک قوربانی.

تەیف سامى، وەزیرى دارایی عێراق لە وەڵامى نووسراوى لیژنەیەکى پەرلەمانى عێراقدا دەڵێت، پارەى قەرەبووى موڵک و ماڵى زیانلێکەوتوانى دەستى دەسەڵاتی بەعس لە هەرێمى کوردستان نەدراوە، ئەوە لەکاتێکدایە یاسای قەرەبووکردنەوەکە لە 2010 پەسندکراوە.

راکان جبوورى: یاریدەدەرەکەم بە نایاسایی داواى کۆبوونەوەى کردووە

پڕۆژەى بۆرى نەوتى بەسرە - عەقەبە شیعەکان دەکاتە دوو بەرە. حکومەت بودجەى بۆ تەرخان دەکات و هەندێک لە پەرلەمانتارەکانى ئەو پێکهاتەیەش دژى دەوەستنەوە، ئەوەش بە پاساوى ئەوەى "نەوت دەگاتە دەستى ئیسرائیل."

لیژنەى هەرێم و پارێزگاکانى پەرلەمانى عێراق میوانداریى هەردوو سەرۆکى ئەنجوومەنى پارێزگاى نەینەوا و سەلاحەدین دەکات و گۆڕانکارییە کارگێڕییەکانى سنوورى ئەو دوو پارێزگایە تاوتوێ دەکرێن

میسر داواکراوێک رادەستى عێراق دەکاتەوە کە بە بەهاى یەک ملیار دینار چەکى بێ باڵانسی بە هاووڵاتییان داوە

محەممەد شیاع سوودانى، سەرۆکوەزیرانى عێراق لەگەڵ ئەلینا رۆمانۆوسکی، باڵیۆزى ئەمریکا و ژەنەراڵ کیڤن لیهی، فەرماندەى هێزى هاوپەیمانیی نێودەوڵەتى دژى داعش لە عێراق کۆبووەوە و ئایندەى ئەرکى ئەو هاوپەیمانێتییەیان تاوتوێ کرد.

ئەو بڕیارەى دەستەى راگەیاندن و پەیوەندییەکانى عێراق لە نووسراوێکدا بووە کە ئەمڕۆ یەکشەممە، 1ـی ئەیلوول ئاڕاستەى کەناڵەکانى راگەیاندنى کردووە، تێیدا ئاماژەى بەوەداوە کە نابێت بۆ ماوەى 30 رۆژ غەیس تەمیمى لە کەناڵەکان دەربکەوێت یان میوانداریى بکرێت.

بەگوێرەی زانیارییەکانی رووداو، بۆ دابەشکردنى مووچەى مانگی تەمموز بە هاوتاکراوی، 155 ملیار دینار کورتهێنان هەیە؛ تاوەکو ئەو پارەیە نەنێردرێت وەزارەتی دارایی لیستی مووچە راناگەیێنێت.

سروە محەممەد، جێگرى سەرۆکى لیژنەى ژن و خێزان و منداڵان لە پەرلەمانى عێراق بە تۆڕى میدیایی رووداوى گوت: "ئەو واژۆ کۆکردنەوەیە ئەمڕۆ دەستىپێکرد و ژمارەیەک لە ژنە پەرلەمانتارەکان سەرپەرشتى دەکەن، بەشێک لە پەرلەمانتارە پیاوەکانیش واژۆیان کردووە و ئەوەى ئاگادارم گەیشتووەتە زیاتر لە 85 واژۆ" .

یەکى ئەیلوولی2024، وەزارەتى گواستنەوەى عێراق لەراگەیێندراوێکدا ئاماژەى بەوەداوە کە ئەو راسپاردانانە لەلایەن حازم رازى، بریکارى وەزارەتەکە بۆ کاروبارى کارگێڕى بە وەکالەت دەرکراوە، کە سەرۆکى لیژنەى لێکۆڵینەوەیە لە دواکەوتنى چەند گەشتێک لە فڕۆکەخانەى بەغدا لە 31ى ئابى 2024.

پارێزەرێک لە پارێزگاى میسانی عێراق بە گولـلە دەکوژرێت. بە گوتەى بەرپرسێکى سەندیکاى پارێزەران، بە "هەڵە" کوژراوە و بەدواداچوون بۆ دۆسییەکەى دەکەن.

سەرۆكوەزيرانى عێراق لە دادگەى فیدراڵی سکاڵا تۆماردەکات بۆ هەڵوەشاندنەوەى پەیڕەوى ناوخۆى سەرۆکایەتیى کۆمار کە ساڵێکە چووەتە بوارى جێبەجێکردنەوە.

فەرماندەیی ئۆپەراسیۆنە هاوبەشەکانى عێراق دەڵێت، لە بۆردوومانێکدا لە سنووری پارێزگاى ئەنبار 14 ئەندامی داعش کوژران کە چەند کەسێکیان لەنێو رێکخراوە پەڕگیرەکەدا بەرپرس بوون.

مامۆستاکە بە قوتابییەکە دەڵێت، "ماچێکم بدەرێ، ماچێکم بدەرێ و بڕۆ". کچە قوتابییەکە توڕە دەبێت و پێى دەڵێت، "باسی چى دەکەیت، بەخودا هاوار دەکەم."

عەلى جەهانگیر، گوتەبێژى وەزارەتى کۆچ و کۆچبەرانى عێراق بە تۆڕى میدیایی رووداوى راگەیاند: "ئەو ئاوارانە کە 67 خێزان بوون، لە کەمپى بەحرکە لە هەولێر نیشتەجێبوون و رۆژی پێنجشەممە، 29ى ئاب گەڕاونەتەوە."

ئەنجوومەنى وەزیرانى عێراق 14 گرێبەستى بوارى نەوت و گازى پەسند کرد و پارەى بۆ هەناردەى گاز لە ئێران و کڕینى کارەبا زیاد کرد. 25%ى گومرگى خستە سەر هاوردەکردنى مریشکى پارچەکراو کە دوو مانگى دیکە لە هەموو دەروازەکانى عێراق و هەرێمى کوردستان جێبەجێ دەکرێت.

وەزیرانى گواستنەوەى عێراق، تورکیا، قەتەر و ئیمارات یەکەم کۆبوونەوەى لیژنەى وەزارەتى هاوبەشی نێوانیان کرد لە چوارچێوەى یاداشتێکى لێکتێگەیشتن کە مانگى نیسان لە بەغدا واژۆیان کردووە لە بارەى جێبەجێکردنى پڕۆژەى رێگەى گەشەپێدان.

دەزگاى ئاسایشى نشتمانیى عێراق رایگەیاندووە: "ئەو ئۆپەراسیۆنە لەدواى ئەوە بووە کە چاودێریى هاتووچۆى تۆمەتباران لەنێوان بەغدا و هەولێر کراوە و زانیاریی هەواڵگرییان داوەتە بەڕێوەبەرایەتى بنەبڕکردنى مادە هۆشبەرەکانى هەولێر لە بارەى شوێنیان و بە هۆیەوە دەسگیر کراون."

وەزارەتى نەوتى عێراق لە راگەیێندراوێکدا کە ئەمڕۆ پێنجشەممە، 29ى ئاب بڵاویکردووەتەوە، ئاماژەى بەوە کردووە، لە مانگى تەممووزى رابردوودا 108 ملیۆن و 53 هەزار و 356 بەرمیل نەوت هەناردە کراوە، بەوپێیە تێکڕاى هەناردەى رۆژانە 3.4 ملیۆن بەرمیل بووە.

یەکەم هەنگاوى کرداریى سەرژمێریى گشتیی دانیشتووان، یەکى ئەیلوول پرۆسەى گەمارۆسازی و ژمارەلێدانى باڵەخانەکان لە عێراق و هەرێمى کوردستان دەستپێدەکات کە دوو مانگ دەخایێنێت.

باڤێڵ دۆرۆڤ، دامەزرێنەر و سەرۆکى جێبەجێکارى کۆمپانیاى تەلەگرام بە کەفالەتى 5 ملیۆن یۆرۆ ئازاد کراوە بەو مەرجەى لە فەرەنسا بمێنێتەوە تاوەکو بچێتە بەردەم دادگە لە بارەى ئەو تۆمەتانەى ئاراستەى کراوە.

دەزگا ئەمنییەکانى عێراق باوک و کوڕێکیان بە تۆمەتى کوشتنى پارێزەرەکەی بەغدا دەستگیرکرد. گوتەبێژى سەندیکاى پارێزەرانى عێراق دەڵێت "پارێزەرەکە پێشتر بەرگریکارى خێزانى بکوژەکان بووە لە دۆسیەیەکدا."

راسپاردەکانى لیژنەى هاوبەشی و نێوان هەولێر و بەغدا بۆ پرسی ئاوارەکان رەوانەى فەرمانگەی یاسایی ئەنجوومەنى وەزیرانى عێراق دەکرێت. یەکێک لە خاڵەکانى پرسی بۆشایی ئەمنییە لەگەڵ نەینەوا.

بەگوێرەى راپۆرتێکى دیوانى چاودێریى دارایی عێراق، لە دوو مانگدا مووچەى مەدەنیى هەرێمى کوردستان، 25 ملیار زیادی کردووە و مووچەى هێزە ئەمنییەکانیش زیاتر لە 14 ملیار کەمیکردووە، لەو ماوەیەدا زیاتر لە پێنج هەزار مووچەوەرگر لە هەردوو کەرتەکە، زیاد بوون.

پارێزەرێک لە نووسینگەکەیدا لە بەغدا گیانی لەدەستدا. گوتەبێژى سەندیکارى پارێزەران دەڵێت "بەگوێرەى ئاماژەکانى رووداوەکە، ئەو پارێزەرە کوژراوە".

.

وەزارەتى بازرگانیی عێراق لیژنەیەک دەنێرێتە هەرێمى کوردستان بۆ بەدواداچوون بۆ موڵکەکانیان لە هەرێمى کوردستان؛ بەر لە هەنگاوى کردنەوەى بازاڕى ناوەندیى هاوشێوەى پارێزگەکانى عێراق.

تیمى چاودێریى دارایی عێراق سەردانى دەروازەی سنووریی نێودەوڵەتى باشماخ دەکات بۆ وەرگرتنى زانیارى لەبارەى داهاتى ئەو دەروازە سنوورییەى هەرێمى کوردستان لەگەڵ کۆمارى ئیسلامى ئێران.

دیوانى چاودێریى دارایی عێراق: لە دوو وەزارەتى هەرێمى کوردستان مووچەی شەهید و خانەنشین خەرج کراوە

لیژنەیەکى 7 ئەندامى لە ئەنجوومەنى پارێزگاى کەرکووک پێکدەهێندرێت بۆ هەموارکردنى پەیڕەوى ناوخۆى ئەو ئەنجوومەنە. دوو ئەندام بۆ پارتى و تورکمان جێهڵدراون و دەبێت تاوەکو 11ـى ئەیلوول هەموارەکە ئامادە بێت.

پەرلەمانى عێراق ئامارى کۆبوونەوە و چالاکییەکانى لە وەرزی یەکەمی یاسادانانى ئەم ساڵدا بڵاوکردەوە و دەردەکەوێت 27 کۆبوونەوەی کردووە، 13 پڕۆژەیاساى پەسندکردووە؛ 139 بڕیار و راسپاردەى دەرکردووە.

بڕیارە مانگى داهاتوو رێکخراوی شەفافیەتی نێودەوڵەتی کۆنگرەیەک لە بەغدا بۆ بنبڕکردنى گەندەڵى ببەستێت

ژمارەى زیارەتکارانى ئەم ساڵ بۆ چلەى شەهیدکردنى ئیمام حوسێن، گەیشتووەتە زیاتر لە 21 ملیۆن کەس و ئەوەش زیاتر لە نیو ملیۆنى لە ساڵى رابردوو کەمترە.

لە کۆبوونەوەى 24ى ئابى ئەنجوومەنى پارێزگاى کەرکووک، پرسی پڕکردنەوەى ئەو پۆستانە تاوتوێ دەکرێت کە بۆ پێکهاتەى تورکمان داندراون و داوایان لێدەکرێت کە بەربژێر بۆ ئەو پۆستانە دیاری بکەن. بەرپرس رێکخراوی بەدر لە کەرکووک دەڵێت، بەربژێریان بۆ ئەو پۆستانە دەبێت.

عەلائەدین قەیسی، گوتەبێژى دەستەى دەروازە سنوورییەکانى عێراق 23ى ئاب بە تۆڕى میدیایی رووداوى راگەیاند: "تاوەکو 22ى ئاب سێ ملیۆن و 280 هەزار زیارەتکارى بیانى بۆ چلەى ئیمام حوسێن لە دەروازە وشکانیی و ئاسمانییەکانى عێراقەوە هاتوون."

شوان محەممەد، جێگرى سەرۆکى لیژنەى شەهیدان و قوربانیان و زیندانیانى سیاسیى پەرلەمانى عێراق بە تۆڕى میدیایی رووداوى راگەیاند: "ئەوەی لە یاسای پێشتر هەبووە زۆر بە وردەکاریی بووە ئەگەر وابێت بۆچى یاسایەکى دیکە دەربکرێت، لابردنى نوێنەرى هەرێمى کوردستان لە لیژنەى ناوەندیى یەکێکى دیکەیە لە تێبینییەکان لەسەر ئەو پڕۆژەیاسایە".

لە دوو هەفتەى مەراسیمەکانى یادى چلەى ئیمام حوسێن لە چوار ناوچەى عێراق، زیاتر لە 268 ملیۆن پەیوەندیى تەلەفۆنى لە ناوخۆ و زیاتر 10 ملیۆن پەیوەندى تەلەفۆنى لە عێراقەوە لەگەڵ دەرەوە کراوە. قەبارەى گواستنەوەى زانیارییەکان لە رێگەى هێڵەکانى تەلەفۆنەوە گەیشتووەتە زیاتر لە 13 هەزار تێرابایت.

رۆژی هەینی، 23-08-2024، عیماد جەمیل، سەرۆکى تیمى رۆژنامەڤانى کۆمیسیۆنى باڵاى سەربەخۆى ھەڵبژاردنەکانى عێراق بە تۆڕى میدیایی رووداوى رایگەیاند: "هەفتەى داهاتوو وردبینى دۆسیەى بەربژێران لەلایەن دەزگا پەیوەندارەکانى عێراق و هەرێمى کوردستان کۆتایی دێت و ئەنجوومەنى کۆمیسیاران راستاندن بۆ ناوەکانیان دەکات."

نووسینگەى زیقارى حیزبى دەعوە رایگەیاند: هەوڵى "تیرۆرکردنى" جێگرى پارێزگار دراوە کە سەر بەو حیزبەیە. بە گوتەى پەرلەمانتارێکى پشکى زیقار لە حیزبى دەعوە، نیو کیلۆ تەقەمەنى لەبەردەم ماڵەکەى دانراو بۆ ئەوەى لە دوورەوە بتەقێندرێتەوە.

پارتى سەروەرى لە کەرکووک، بەشداریکردنى لە کۆبوونەوەى داهاتووى ئەنجوومەنى پارێزگا رەتکردەوە و رایگەیاند: پۆستى پارێزگارى کەرکووک مافى پێکهاتەى عەرەبە و ئەوە واى لێکردووین بەشداریکردن لە کۆبوونەوەى ئەنجوومەنى پارێزگا رەتبکەینەوە.

.

.

ئەنجوومەنى پارێزگاى کەرکووک کۆدەبێتەوە و یەکێک لە بڕگەکانى داواکردنە لە تورکمانەکان بۆ پڕکردنەوەى ئەو پۆستانەى بۆیان دیاریکراوە، بەرەى تورکمانى عێراقیش دەڵێت "تاکە رێگەپێدراو بۆ پێشکێشکردنى ناوى بەربژێرانى ئەو پێکهاتەیە، لیستى تورکمانى یەکگرتووە."

پەرلەمانى عێراق رەتیدەکاتەوە پەرلەمانتار مووچەى پاسەوانەکانی وەربگرێت و دەڵێت، خەرجکردنى ئەو پارەیە بەگوێرەى گرێبەستێکى یاساییە لەنێوان پەرلەمان و پاسەوانەکانى.

سەرۆکی پارتێکى نێو بەرەى تورکمانیی یەکگرتوو راگەیاند، لەگەڵ عەرەب و پارتى دەیانتوانى کۆبوونەوەى هاوشێوەى ئەنجوومەنى پارێزگا لە هۆتێل رەشید بکەن، بەڵام بۆچوونى پارتى وابووە نابێت یەکێتى بخرێتە دەرەوەى حکومەتى خۆجێی. دەشڵێت: "نوورى مالیکى پێیگوتین ئەوەى روویدا مایەى سەقامگیریى کەرکووک نییە و کێشەى گەورەترى لێدەکەوێتەوە."

مووچەى خانەنشینان بە زیادکردنەوە لەلایەن بەغداوە بۆ مانگى تەممووز "نانێردرێت" کە 54 ملیار دینارى بۆ پشکى هەرێمى کوردستان زیاد کردووە، بە گوتەى ئەندامێکى پەرلەمانى عێراق لیژنەیەک وردبینى لەو لیستە دەکات و راسپاردە لە بارەیەوە ئامادە دەکات.

زیاتر لە 7 هەزار کەس بە گرێبەست لە پارێزگاى سەلاحەدین دادەمەزرێندرێن، 600یان پشکى قەزاى خورماتوو دەبێت. ئەندامێکى ئەنجوومەنى پارێزگای سەلاحەدین دەڵێت، ئەوە یەکلانەبووەتەوە کە دامەزراندنەکە بە گوێرەى پشکى پێکهاتەکان دەبێت.

لە 14 رۆژدا زیاتر لە دوو ملیۆن و 700 هەزار زیارەتکار بۆ بەشداریکردن لە چلەى ئیمام حوسێن هاتوونەتە نێو عێراق و زیاتر لە ملیۆنێک و 700 هەزار زیارەتکاریش رۆیشتوونەتەوە.

.

سەندیکاى پارێزەرانى عێراق دەرکەوتنی "نەشیاو"ـی پارێزەران لە کەناڵەکانى راگەیاندن قەدەخە دەکات و سزاکەى دەگاتە ئاستى سڕینەوەى ناوى لەو سەندیکایە.

کۆمیسیۆنى باڵاى سەربەخۆى هەڵبژاردنەکانى عێراق بڕى پاداشتى دارایی کارمەندانى سەر سندووقەکانی دەنگدانى بۆ هەڵبژاردنى پەرلەمانى کوردستان دیاریکرد، کە 150 هەزار دینار بۆ 250 هەزار دینار دەبێت.

بەرپرسی پارتێکى ئەندام لە هاوپەیمانى بەرەى تورکمانى یەکگرتوو راگەیاند: چوارشەممە دادگەى باڵاى فیدڕاڵى تاوتوێى ئەو دوو سکاڵایە دەکات کە لەلایەن تورکمان و عەرەب لە دژى پێکهێنانى حکومەتى خۆجێیی کەرکووک پێشکێش کراون.

گوتەبێژى حکومەتى عێراق رەتیکردەوە ناردنى سووتەمەنى بۆ لوبنان راگیرابێت و ئاماژەى بەوەشدا کە درەنگ ناردنی سووتەمەنی بۆ ئەو وڵاتە بەهۆى کێشەى تەکنیکى و لۆجستییەوەیە.

وەزارەتی ناوخۆی عێراق: 18 کارمەندی هێزە ئەمنییەکان لەلایەن خۆپێشاندەرانەوە بریندارکراون

سەرۆککۆمارى عێراق داوا لە موحسین مەندەلاوى، سەرۆکى کاتیى پەرلەمان دەکات پڕۆژەیاساى بەپارێزگاکردنى هەڵەبجە بخاتە خشتەى کارى پەرلەمانەوە بۆئەوەى دەنگى لەسەر بدرێت.

گوتەبێژى مەکتەبی سیاسیی حیزبى دەعوەى ئیسلامى دەڵێت، ستیڤن هیچن، باڵیۆزى بەریتانیا بە لێدوانەکانى لەبارەى دۆخى ئەمنیى عێراق، رۆڵ و ئەرکى دیپلۆماسیى خۆى تێپەڕاندووە و پەیماننامە نێودەوڵەتییەکانى پێشێل کردووە، بۆیە "پێویستە داواى لێبووردن بکات."

ئەنجوومەنى پارێزگاى کەرکووک پەیڕەوى ناوخۆى هەموار دەکاتەوە، کە 19 ساڵ لەمەوبەر نووسراوە. بە گوتەى ئەندامێکى فراکسیۆنى یەکێتى، دەیانەوێت ئەو ئەندامانەش لە نووسینەوەى بەشداربن کە رایانگەیاندووە، بایکۆتى کۆبوونەوەکان دەکەن

14 هاونیشتمانیى هەرێمى کوردستان وەکو نوێنەرى "هەزاران" دەنگدەر لە دادگەى فیدراڵى سکاڵا تۆمار دەکەن، کە کێشەى نەخوێندنەوەى پەنجەمۆریان هەیە لەلایەن ئامێرەکانى دەنگدانەوە، سێ رێگە چارەش بۆ کێشەکەیان پێشنیاز دەکەن

نوێنەرى تورکمان و عەرەبى کەرکووک لەگەڵ نووری مالیکى، سەرۆکى هاوپەیمانیى دەوڵەتى یاسا کۆبوونەوە. بەرپرسى یەکێک لەو پارتانەى بەشداریی کۆبوونەوەکەى کردووە دەڵێت: "بۆ ئەوە بووە مالیکى رۆڵی لە چارەسەرى کێشەى پێکھێنانى حکومەتى خۆجێیی کەرکووک هەبێت".

ئەنجوومەنى وەزیرانى عێراق بڕیاری دا ئامێر، پێداویستییەکان، رێگەپێدان و سێرڤەرى پێویست بۆ گواستنەوەى زانیارییەکانى سەرژمێریى گشتیى دانیشتووان بۆ هەرێمى کوردستان دابین بکات.

زیاتر لە دوو ملیۆن و 210 هەزار زیارەتکارى چلەى ئیمام حوسێن لە دەروازە سنوورییەکانەوە چوونەتە عێراق و زیاتر لە 679 هەزاریان گەڕاونەتەوە. لە هەفتەیەکیشدا 39 رووداوى هاتووچۆ روویانداوە و بەهۆیەوە نۆ کەس گیانیان لەدەستداوە.

لیژنەى باڵاى جێبەجێکردنى مادەى 140 چەکى قەرەبووى 378 عەرەبی هاوردەى کەرکووک دابەش دەکات، بەوەش ژمارەی ئەو عەرەبە هاوردانەی کە ئەم ساڵ چەکی قەرەبوویان پێدراوە دەگاتە زیاتر لە هەزار چەک.

وەزارەتى ناوخۆى عێراق دەستگیرکردنى تۆڕێکی رێکخراوى داعشی لە کەرکووک راگەیاند کە گوایە دانیان بەوەدا ناوە دوو کارمەندى هێزە ئەمنییەکانیان لەو پارێزگایەدا کوشتووە.

پەرلەمانى عێراق کار بۆ پەسندکردنى پڕۆژەیاسایەک دەکات بۆ گەڕاندنەوەى ئەو پارانەى بەهۆى گەندەڵییەوە براونەتە دەرەوە، بەشێوەیەک کە هەر مامەڵەیەک لە نیو ملیۆن دۆلار زیاتر بێت، لێکۆڵینەوەی و هەر هەژمارێکى بانکی زیاتر لە ملیۆنێک دۆلارى تێدابێت وردبینى تێدا دەکرێت. هەروەها لێکۆڵینەوە لە مامەڵەى دارایی ئەو بەرپرسە باڵایانە دەکرێت، کە لە 2004ەوە پۆستیان وەرگرتووە

دەستەى راگەیاندن و گەیاندنى عێراق بڕیاری دا بۆ ماوەى شەش مانگ دەرکەوتنى رۆژنامەڤانێک لە کەناڵەکانى تەلەڤزیۆن قەدەخە بکات، ئەمەش دوای ئەوەی رۆژنامەڤانەکە باسی لەوە کردبوو کە هاوڕەگەزخوازی لە نەجەف زۆربووە.

دووبارە وردبینیکردنەوە لە لیستى مووچەى مانگى تەمووزى فەرمانبەرانى هەرێمى کوردستان لەلایەن فەرمانگەیەکى وەزارەتى دارایی فیدراڵەوە، ناردنى پارەى لە بەغداوە دواخستووە، بەگوتەى سەرچاوەیەک "پێشبینی دەکرێت لە ماوەى هەفتەیەکدا پارەکە بنێردرێت."

رێکخراوى چاودێریی مافەکانی مرۆڤ داوا لە حکومەتى عێراق دەکات، هەڵدانەوەى گۆڕە بەکۆمەڵەکانی کورد و قوربانیانى دەستى داعش، چڕبکاتەوە بۆ "سەلماندنى دادپەروەرى و ساڕێژکردنى برینەکانیان". دەشڵێت ترسیان هەیە شوێنی تیمی یونیتاد پڕنەکرێتەوە.

سەرۆککۆمارى عێراق، مەرسوومى کۆماریی بۆ رێبوار تەها، وەک پارێزگاری نوێی کەرکووک دەرکرد، بەمەش بە فەرمی بووە پارێزگاری کەرکووک.

لیژنەى هاوبەشی نێوان هەرێمى کوردستان و حکومەتى فیدراڵى بۆ چارەسەرى پرسى ئاوارەکان پێکهات و لە یەکەم کۆبوونەوەدا جێبەجێکردنى تەواوى ماددەکانى رێککەوتنى شنگال و پێکهێنانى چەند لیژنەیەکى هاوبەش کرایە راسپاردە بۆ ئەوەى بەرز بکرێتەوە بۆ ئەنجوومەنى وەزیران.

عەلى سیستانى، مەرجەعى باڵاى شیعەکانى عێراق لە وەڵامى پرسیارى شوێنکەوتووانى ئەو مەزهەبە لەبارەى مادەى هۆشبەر دەڵێت، "نابێت مامەڵەى کڕین و فرۆشتن لەگەڵ بازرگانانى ئەو مادەیە بکرێت".

شەرمین بەهجەت، بەڕێوەبەرى بەڕێوەبەرایەتیى کاروبارى یاسایی پەرلەمانى کوردستان، بە تۆڕى میدیایی رووداوى راگەیاند: "ئەو بڕیارە لەلایەن سەرۆکایەتیى دیوانى پەرلەمانى کوردستانەوە دراوە، هەرچەندە بریکارنامە هەیە کە سەرۆكى دیوان لەبرى سەرۆكى پەرلەمان نوێنەرایەتى ئەو سکاڵایانە بکات کە لە دادگەى فیدراڵى دژی پەرلەمانی کوردستان تۆماردەکرێن".

بەرەى تورکمانیى عێراق لە دادگەى فیدراڵى سکاڵای دژى پێکهێنانى حکومەتى خۆجێیی کەرکووک تۆمار کرد و سەرۆکى فراکسیۆنی بەرەی تورکمانیش لە پەرلەمانی عێراق دەڵێت، "چاوەڕێى ئەنجامى سکاڵاکە دەکەین."

بەگوێرەى رێککەوتنى پێکهێنانى حکومەتى خۆجێیی کەرکووک، قایمقامێک، 3 بەڕێوەبەرى ناحیە و 2 بەڕێوەبەرى گشتى بەر کورد دەکەون

ئەمڕۆ دووشەممە، 12ى ئاب، دادگەى باڵاى فیدراڵیى عێراق یەکەم دانیشتنى لەبارەى سکاڵایەک کرد کە پارێزەران ئاسۆ هاشم، موحسین هەرتەلى و سەردار شێخانى دژى سەرۆکى پەرلەمانى کوردستان پێشکێشیان کردبوو.

لیژنەى دارایی پەرلەمانى عێراق میوانداریى وەزیرانى دارایی، پلاندانان و نەوت و پارێزگارى بانکى ناوەندی دەکات. بە گوتەى جێگرى سەرۆکى لیژنەکە، باس لە چەندین بابەت دەکرێت، لەوانەش مووچەی فەرمانبەرانی هەرێمی کوردستان

دادگەى باڵاى فیدراڵیى عێراق یەکەم دانیشتن لەبارەى سکاڵایەک دەکات کە دژى مەرجەکانى فرەژنى لە هەرێمى کوردستان تۆمار کراوە، ئەوەش دواى ئەوەى سکاڵایەکى هاوشێوە لە دادگەکە لەسەر داواى سکاڵاکار هەڵوەشێندرایەوە

لە دیالە کە ناڕەزایەتیى هۆزێک هەڕەشەیە لەسەر کارابوونى حکومەتە خۆجێییەکەى، کورد دەیەوێت 20%ى پۆستەکانى وەربگرێت. تەنیا ئەندامەکەی یەکێتیی نیشتمانیی کوردستانیش لە ئەنجوومەنى پارێزگاکە دەڵێت، "رێککەوتن کراوە" و، دۆخى ناوچە کوردستانییەکانی پارێزگاکە دەخرێتە قۆناخى دووەمى دانوستاندن.

ئەو گرووپە چەکدارانەی نزیک لە ئێران کە خۆیان بە (موقاوەمەی ئیسلامی لە عێراق) دەناسێنن، هۆشداری دەدەن بە دانانی هیچ کۆت و بەندێکەوە پابەندنابن ئەگەر ئەمریکا هێرش بکاتەوە سەریان. ئاماژە بەوەش دەکەن، ئەگەر ئاسمانى عێراق بۆ هێرشکردنە سەر ئێران بەکاربهێندرێت، ئەو کاتە رێز لە هیچ سنووردانانێک ناگرن.

میلاکى نوێنەرایەتییەکانى پەروەردەى عێراق لە هەرێمى کوردستان دەخرێنە سەر کەرکووک و نەینەوا و دەکرێنە هۆبە، ساڵێکیش مۆڵەت دەدرێتە مامۆستا و کارمەندەکانیان کە خۆیان رێکبخەنەوە بەر لەوەى بگوازرێنەوە.

وەزارەتى پەروەردەى عێراق دەوامى تیکەڵاوى کوڕ و کچ لە پەیمانگەکانى بەهێزکردنى قوتابیانى سێى ناوەندی و شەشى ئامادەیی قەدەخە دەکات و دەڵێت "پێویستە دەوامیان جیابکرێتەوە".

وەزارەتى دارایی عێراق رەتیکردەوە کێشەى کەمیى پارەى نەختینەى هەبێت و دەڵێت، مانگانە 7.5 تریلیۆن دینار بۆ مووچەخۆرانی هەرێمی کوردستان و عێراق تەرخان دەکات. ئەندامێکى پەرلەمانى عێراقیش دەڵێت، کێشەى نەناردنى مووچەى هەرێمى کوردستان پەیوەستە بە لیستى مووچەى خانەنشینان و هێزە ئەمنییەکان.

لیژنەى باڵاى ئەمنیى عێراق سەردانى تورکیا دەکات و بۆ ئەو مەبەستەش بە ئامادەبوونى وەزیرى ناوخۆى هەرێمى کوردستان کۆبووەوە.

بە فەرمانى وەزیرى ناوخۆی عێراق 12 فەرماندەى فەوجى پۆلیسی فریاکەوتنی ئەنبار بۆ ماوەى 30 رۆژ رادەگیرێن. سەرۆکى لیژنەى ئەمنى ئەنجوومەنى پارێزگاکە دەڵێت، راگرتنەکە بۆ پێداچوونەوەیە.

ژمارەیەک لە ژنە پەرمانتارەکانى عێراق، کە دژى هەموارى یاساى بارى کەسیین، لەگەڵ سەرۆکى ئەنجوومەنى باڵاى دادوەرى کۆدەبنەوە. جێگرى سەرۆکى لیژنەى ژن و خێزان و منداڵ لە پەرلەمان دەڵێت، "ئەگەر یاساکە تێپەڕ بێت لە دادگەى فیدراڵى سکاڵا تۆمار دەکەین".

سەرچاوەیەکى بەرپرس و پەیوەندار بەو دۆسیەیە کە لەبەر هەستیارى پرسەکە ئامادە نەبوو ناوى بڵاوبکرێتەوە بە تۆڕى میدیایی رووداوى راگەیاند: "پێشتر رێککەوتن کراوە لە نێوان هەردوو لایەنى عێراق و هەسەدە بۆ ئەوەى لەگەڵ هەر کاروانێکى گەڕانەوەى ئەو کەسوکارانەى داعش، چەند داواکراوێکى داعش کە عێراقین و لەلاى هەسەدەن رادەست بکرێنەوە، بەڵام لە دوو کاروانى رابردوودا ئەو هەنگاوە جێبەجێنەکراوە."

کاکەڕەش سدیق، ئەندامى لیژنەى باڵاى جێبەجێکردنى مادەى 140 بە رووداوى راگەیاند، رێککەوتن کراوە تاوەکو ئەو عەرەبانەى چەکى قەرەبووکردنەوەى گەڕانەوە وەردەگرن بەڵێننامەیەک لە دادنووس پڕ بکەنەوە کە لە ماوەى 40 رۆژدا لەدواى وەرگرتنى چەکە بانکییەکە پاڵپشتى شوێنى نیشتیەجێبوون و بەڵگەنامەى کارتى نیشتیمانى ئەو پارێزگایە بهێنن، کە بۆى گەڕاونەتەوە.

داوا دەکات مادەیەکی یاسای زێدەڕۆیی هەڵبوەشێندرێتەوە

رێکارەکە ئاستەنگى بۆ گواستنەوەى کاڵاى هاوردە و بەرهەمى نێوخۆیی دروستکردبوو، بەجۆرێک دەبوو کاڵاى هاودەکراو لە دەرەوە بە بازگەیەکى نەینەوا و بەرهەمى نێوخۆیی بە بازگەى کەرکووک دا تێپەڕ بێت، هەروەها کارگە نێوخۆییەکانیش مۆڵەت لە بەغدا وەربگرن.

ناڕازییەکان دەیانەوێ گوشار بکەن بۆ کشاندنەوەى ئەو هەموارە. خۆپێشاندەرێک لە کەرکووک دەڵێت: "ئەگەر وا بڕوات، پرۆسەی هاوسەرگیری لە دادگەکان نامێنێت. منداڵ بەبێ ناسنامە دەبێ. کۆمەڵگە هەمووی هەڵدەوەشێتەوە. رێژەی تەڵاق کەس نازانێ چەندە و زەواجیش کەس نازانێت چەندە. چونکە هەمووی لە دەرەوەی دادگەیە."

کامەران عوسمان، بەرپرسی دێسکى مافى مرۆڤى رێکخراوى سی پى تیى ئەمریکی بە تۆڕى میدیایی رووداوى راگەیاند، کاژێر 5:20 ئێوارەى ئەمڕۆ سێجار بۆردوومانى چەند ناوچەیەکى قەزاکانى شارباژیر و ماوەت کراوە، کە ناوچەکانى گردەڕەش لە پشت گوندى سەفرە لە سنوورى ماوەت، ناوچەى دووکان لە سنوورى شارباژێر کراونەتە ئامانج.

هێزە ئەمنییەکانى عێراق پێنج کەسیان دەستگیرکردووە بەتۆمەتی بەشداربوون لە هێرشکردنە سەر سەربازگەى عەین ئەسەد لە ئەنبار کە بە هۆیەوە 7 سەرباز و بەڵێندەر بریندار بوون.

سیستمى هێر بۆ یەکلاکردنەوەى براوەکانى هەڵبژاردنى پەرلەمانى کوردستان پیادە دەکرێت، کە لەلایەن سیاسەتڤانێکی بەریتانییەوە داندراوە و لە بەرژەوەندیى پارتە بچووکەکاندایە.

جوتیارانى دوو پارێزگاى عێراق پەنا بۆ رێگەى نوێ دەبەن بۆ بەرهەمهێنانى برنج، ئەمەش لەڕێگەى ئامێرى ئاوپڕژاندن و تۆوێک کە بەرگەى گەرما و کەمئاوى دەگرێت.

یەکێتى داواى بڕیاردەر و سەرۆکى لیژنەیەکى ئەنجوومەنى پارێزگاى دیالە دەکات. پشکى ئەو بەرەیەش دیاریکراوە کە بایکۆتى حکومەتى خۆجێییان کردووە.

چوار بەربژێرى پەرلەمانى کوردستان دواى لێکۆڵینەوە لە دۆسیەکانیان دوورخرانەوە، یەکێکیان بەربژێرى کۆتاى کریستیانە و جێگەکەى پڕ ناکرێتەوە، سیانەکەى دیکەش سەر بە لیستى نەوەى نوێن.

نوێنەرى جووتیارانى کەرکووک لە بەغدا لەگەڵ وەزیرى بەرگریى عێراق و فەرماندەى ئۆپەراسیۆنەکانى کەرکووک کۆدەبێتەوە و پێنج داواکارى تایبەت بە زەوییە کشتوکاڵییەکان و خانووەکانى تۆپزاوا تاوتوێ دەکەن.

ئەنجوومەنى پارێزگاى دیالە سەرجەم پڕۆژەکان و خەرجکردنى بودجەکانیانى راگرت، لیژنەیەکیشی بۆ وردبینى لەو پڕۆژانە پێکهێنا کە لە سێ مانگی رابردوودا بڕیاریان لێ دراوە.

کۆمیسیۆنى باڵاى سەربەخۆى ھەڵبژاردنەکانى عێراق بەربژێرێکى یەکگرتووى ئیسلامى کوردستانى بۆ هەڵبژاردنى پەرلەمانى کوردستان دوورخستەوە بەهۆى ئەوەى خۆبەربژێرکردنى پێچەوانەى رێنماییەکانى کۆمیسیۆن بووە.

ژوورى بازرگانى و پیشەسازیى هەولێر بە نووسراوێک تێبینیی خۆى لە بارەى بڕیاری گواستنەوەى کاڵاى هاوردەکراو و بەرهەمى نێوخۆیی بۆ ناوچەکانى ناوەڕاست و باشوور ئاراستەی بەغدا دەکات، دەڵێت: "ئەو رێکارەى حکومەتى فیدراڵى تێچووى کاڵا زیاتر دەکات."

سەباح حەبیب، ئەندامى پەرلەمانى عێراق لە پشکى کەرکووک بە تۆڕى میدیایی رووداوى راگەیاند، لە کۆى زیاتر لە 700 کەس لەوانەى بە گرێبەست لە سنوورى کەرکووک لە وەزارەتى ناوخۆ دامەزرێندراون، 30 کورد و نۆ تورکمانى تێدایە.

حکومەتی ئیمارات بەرپرسێکى پێشووی وەزارەتى تەندروستیى عێراق رادەست دەکاتەوە، کە 12 دۆسیەى گەندەڵى لەسەرە و بە 28 ساڵ زیندانی سزادراوە.

زیاتر لە دوو هەفتەیە لیستى مووچەى فەرمانبەرانى هەرێمى کوردستان نێردراوە بۆ وەزارەتى دارایی عێراق، بەڵام تائێستا بەغدا مووچەکەی خەرج نەکردووە. ئەندامێکی پەرلەمانی عێراق دەڵێت، چاوەڕوان دەکرێت لەم هەفتەیەدا بەغدا پارەکە بنێرێت.

پەرلەمانى عێراق دەنگ بە پرۆژەیاسایەک دەدات کە تۆمارى لەدایکبووان و مردووان لە کاخەزییەوە دەکاتە ئەلیکترۆنى لە دەرەوە و ناوەوەى وڵات. هەر نەخۆشخانەیەکى ناحکومى رێکارى یاسایی بەڵگەنامەى مردن و ناشتنى جێبەجێ نەکات پنێج ملیۆن دینار سزا دەدرێت. هەروەها منداڵى لەبارچوو بەڵگەنامەى مردنى بۆ دروست دەکرێت.

گۆڕێکى بەکۆمەڵ لە گۆڕستانێکى موسڵ دۆزرایەوە کە رووفاتى 24 کەسی تێدایە.

لیژنەیەکى لێکۆڵینەوە لەسەر دۆسیەى گەندەڵى کۆمپانیاى گشتیى بەندەرەکانى عێراق پێکدەهێندرێت؛ بە گوتەى سەرۆکى لیژنەکە، ئاڵایەک بە 93 ملیۆن دینار کڕدراوە کە وێنەی گریمانەیی و نووسینی تایبەت بە ئیمام حوسێنی لەسەرە

بەرپرسی رێکخراوى بەدر لە کەرکووک دەڵێت، جێبەجێکردنى پێشنیازى پارێزگار بە نۆرە بێ سازانى نیشتمانیى پێشوەخت بۆ کەرکووک سەرکەوتوو نابێت

پەرلەمانى عێراق یاسای پارێزەران هەمواردەکاتەوە و یەکێک لە بڕگەکانى هەموارەکەش سزاى سەر ئەو کەسانە زیاد دەکات، کە هێرش دەکەنە سەر پارێزەران.

پەرلەمانى عێراق کۆدەبێتەوە و دەنگ لەسەر سێ پڕۆژەیاسا دەدات، لەوانە پڕۆژەیاساى تۆمارى لەدایکبووان و مردووان و هاوتاکردنى بڕوانامە و پلە زانستییەکان

دواى دوو ساڵ لە پێکهێنانى حکومەت، پەرلەمانى عێراق دەستى بە گفتوگۆ کرد لەسەر هەموارى یاساى لێبووردنى گشتى کە لە کارنامەى حکومەتدا هاتووە. بە گوتەى سەرۆکى رێکخراوێکى مافى مرۆڤ، هەندێک لە بەندکراوان ماوەى سزاکەیان تەواو کردووە و ئازادنەکراون

سەرۆکوەزیرانى عێراق و وەزیرى دەرەوەى ئەمریکا لەپەیوەندییەکى تەلەفۆنیدا تاوتوێى دۆخى ناوچەکە و رێگریکردن لە ئاڵۆزبوونى زیاتری ناوچەکە کرد کە بە گوتەى سوودانى بەندە بە راگرتنى هێرش بۆ سەر کەرتى غەززە و رێگرى لە فراوانبوونى بۆ لوبنان.

سەرچاوەیەک لە وەزارەتى دارایی و ئابووریى حکومەتى هەرێمى کوردستانەوە بە تۆڕى میدیایی رووداوى راگەیاند، ئەو نووسراوەى بە واژۆى ئاوات شێخ جەناب، وەزیرى دارایی ئاراستەى بانکى بازرگانى عێراق (TBI) کراوە، گلەیی تیمى هەژمارى منە لەو بانکە، نەک نووسراوى فەرمى خودى وەزیر بووبێت.

وەزیرى دەرەوەى ئوردن رایگەیاند، بۆ گفتوگۆى راشکاوانە چووەتە کۆمارى ئیسلامیى ئێران بۆ کۆتاییهێنان بە ناکۆکییەکانیان و دەڵێت، "کە لێرەم نامەى ئیسرائیلم پێنییە و نامەش بۆ ئیسرائیل نابەم".

سەرۆکوەزیرانى عێراق داواى لە بەرپرسانى وەزارەتى نەوت کرد، بەرهەمهێنانى نەوت زیاد بکەن. ئەمە لە پێناو وەبەرهێنانى زیاترى گازى هاوەڵ کە ئێستا گەیشتووەتە 69%.

تورکمان و زۆرینەى سوننەکان و پارتى کارنامەیەکى دانوستاندن ئامادە دەکەن بۆ ئەوەى کاروباری کەرکووک بەشێوەی نۆرە لە لایەن سێ پێکهاتەوە بەڕێوەببردرێت.

پەرلەمانى عێراق خوێندنەوەى یەکەمى بۆ هەموارى پڕۆژەیاساى لێبووردنى گشتى کرد کە داواکاریى سوننەکانە.

پارێزگارى بانکى ناوەندیی عێراق لە کۆبوونەوەى لەگەڵ لیژنەى دارایی پەرلەمانى عێراق رایگەیاند، دەکرێت 85%ى حەواڵە دەرەکییەکان بێ تێپەڕبوون بە وردبینی بانکى فیدراڵیى ئەمریکا بکرێن. کۆبوونەوەکە لەبارەى ناسەقامگیریى بەهاى دینار بەرامبەر دۆلار بوو. ئەندامێکى لیژنەکەش دەڵێت، "پارێزگارى بانکەکە پێى گوتین هاوئاهەنگیمان لەگەڵ دەروازە سنوورییەکان نییە".

ئەو شرۆڤەیەى دادگە 24ى تەممووزی 2024 دەرچووە، لەسەر بنەماى داواکارییەک بووە کە لەتیف رەشید، سەرۆککۆماری عێراق ئاراستەى دادگەکەى کردووە و داوا دەکات شرۆڤە بۆ بڕگەى دووەمى مادەى 60ى دەستوور بکات کە ئایا سەرۆکایەتى کۆمار دەتوانێت پڕۆژەیاسا پێشکێشی پەرلەمان بکات یان نا.

لە لێکۆڵینەوەکاندا دەرکەوتووە کە ئەو پیاوە بەهۆى ناکۆکیى خێزانى لە خوشکەکەى داوە و کوشتویەتى، دوای 15 کاژێر لە رووداوەکە، ئەو تۆمەتبارە دەستگیرکراوە.

ئەم ساڵ بۆ یەکەمجار بە بڕیارى حکومەتى فیدراڵى رۆژی سێی ئاب، وەک رۆژى رێزگرتن لە قوربانییانى کوردانى ئێزدى دەستنیشانکرا و یادی قوربانییان دەکرێتەوە.

فەرماندەیی پۆلیسی کەرکووک لە راگەیێندراوێکدا وردەکاریی ئەو رووداوە و دەستگیرکردنى تۆمەتبارەکەى بڵاوکردەوە. بەگوێرەى لێکۆڵینەوەکان، بکوژەکە خەڵکى کەرکووک نەبووە و لەگەڵ ئەو کەسەى کوژراوە کێشە لە نێوانیان روویداوە و هاوڕێکەی خۆی کوشتووە، دواتر تەرمەکەى هەڵداوەتە نێو رووبارى خاسە لە کەرکووک.

شەوى یەکى ئاب ئەنجوومەنى پارێزگاى دیالە لە بەغدا کۆبووەوە و حکومەتى خۆجێیی ئەو پارێزگایەى هەڵبژارد، بەبێ ئەوەى هیچ پۆستێکیان بۆ کورد بێت، لەگەڵ ئەوەى پێشتر یەکێتى داوای پۆستى جێگرى پارێزگارى دەکرد.

لەو کۆبوونەوەیەدا عەدنان جایر، بە پارێزگارى دیالە هەڵبژێردرا کە نزیکە لە بەرەى نوورى مالیکى، سەرۆکى هاوپەیمانیى دەوڵەتى یاسا. هاوکات عومەر ئەلکوروى، بە سەرۆکى ئەنجوومەنى پارێزگارى دیالە هەڵبژێردرا، کە لە هاوپەیمانیى سەروەریى سوننەکانە.

یەکى ئابی 2024، عەقید هەیسەم شەممەری، گوتەبێژی پۆلیسی پارێزگای دیالە بە تۆڕی میدیایی رووداوی راگەیاند: "خۆپێشاندەران بەردەم ئەنجوومەنى پارێزگاى دیالەیان داخستووە، وەک ناڕەزایەتییەک لە دژى ئەنجامدانى کۆبوونەوەى ئەنجوومەنى پارێزگاکە کە لە بەغدا دەکرێت."

رۆژی پێنجشەممە، 1ـی ئابی 2024، حەسەن نەسروڵڵا، ئەمیندارى گشتیی حیزبوڵڵای لوبنان لە گوتارێکدا رایگەیاند، رووبەڕووبوونەوەکان لە قۆناخى پاڵپشتى تێپەڕبوون و گۆڕاون بۆ شەڕى گەورە و پەرچەکرداریان بۆ کوژرانى فوئاد شوکر، سەرکردەى حیزبەکەى "جیدى و راستەقینە و پلان بۆدانراو" دەبێت.

وەزارەتى پلاندانانى عێراق پێشنیاز دەکات هەر فەرمانبەرێک وەک ژمێرکار لە سەرژمێریى گشتیى دانیشتووان بەشدار دەبێت، پێنج خاڵی پێ بدرێت بۆ ئەوەى زەوى پێ وەربگرێت.

سەرۆکى رێکخراوێکى ئابووریى عێراقى رایگەیاند، بەغدا نزیکەی 50%ـی کارەبا بەرهەمهێندراوى عێراق بەکاردەهێنێت، ئەویش بەهۆی زۆری باڵەخانەکان و بەکارنەهێنانی سیستەمی دابڕێنەری گەرمی و ساردی لەو باڵەخانانەدا.

راوێژکارى ئاسایشى نەتەوەیی عێراق سەرکۆنەى ھێرشکردنە سەر حەشدی شەعبی لە بابل دەکات و رایگەیاند، ئەو رووداوە لەگەڵ کوژرانى ئیسماعیل هەنییە، بەڵگەى پیلانێکە بۆ پەلکێشکردنى ناوچەکە بۆ جەنگێکى کراوە

دیوانى چاودێریى دارایی عێراق راپۆرتێک لەبارەى داهاتى نەوتی و نانەوتیى سێ مانگ و مووچەى فەرمانبەرانى هەرێمى کوردستان دەداتە نووسینگەى سەرۆکوەزیرانى عێراق. تێبینیی لەسەر لیستى مووچەى هێزە ئەمنییەکان هەیە و سەرۆکى ئەو دیوانەکە دەڵێت، "بەربەستەکان چارەسەر کراون و تێبینییەکان بۆ راستکردنەوەن."

گوتەبێژى فەرماندەى گشتیى هێزە چەکدارەکانى عێراق رایگەیاند، هێزەکانى هاوپەیمانان بە فڕۆکە لە دەرەوەى سنوور هاتوون، بۆردوومانى چەند پێگەیەکى ئەمنییان لە بابل کردووە، "ئەو جۆرە هێرشانە ئەگەری هەیە کارى ئەمنى هاوبەش بۆ شەڕکردن لە دژى داعش لە عێراق و سووریا پەکبخات."

گرووپەکانى سەر بە حەشدی شەعبی وێنەى ئەو چوار چەکدارەیان بڵاوکردەوە کە لە بۆردوومانەکەى بابل کوژران، کە هەموویان سەر بە لیواى 47ى دەستەى حەشدی شەعبی بوون

بەرپرسێکى هاوپەیمانیى چوارچێوەى هاوئاهەنگى رایگەیاند، بە لایەنە سوننەکان گوتراوە، یەک بەربژێر بۆ پۆستى سەرۆکى پەرلەمان پێشکێش بکەن یان پۆستەکە لە پەرلەمان بە دەنگدان یەکلا دەکرێتەوە، بۆیە دەبێت پەلە بکەن لە یەکلاکردنەوەى

کەتائیبی حیزبوڵڵاى عێراق رایگەیاند، بە درۆنى ئەمریکی کە لە بنکەیەکى کوەیتەوە فڕیوە، چەند شارەزایەکى درۆنى چاودێریى ئەو گرووپە کراوەتە ئامانج و دەڵێت، "بە راوێژ لەگەڵ لایەنەکانى موقاوەمە بڕیارى پێویست دەدەین."

دەستەى حەشدى شەعبی عێراق رایگەیاند، لە بابل بە مووشەک هێرشکراوەتە سەر دوو یەکەى لیواى 47ـى ئەو دەستەیە و کوژراو و بریندارى لێکەوتووەتەوە.

ئەنجوومەنى وەزیرانى عێراق بڕیاری دا بە دوو قۆناخ 25%ی گومرگ بخاتە سەر ئاردى هاوردەکراو، هەروەها تۆنێک گەنم بە 450 هەزار دینار دەدرێتە ئاشەکانی نێوخۆ بۆ ئەوەى ئاردى سفری لێ دروست بکەن

بەربژێرە دوورخراوەکان بریتین لە محەممەد ئەمین هادى، لە ریزبەندى 15ى لیستى پارتى لە دهۆک، لەگەڵ پەروین ئەکرەم محەممەد عەلى لە ریزبەندى 11ى ئەو لیستە.

بەگوێرەى نووسراوێکى وەزارەتى پەروەردەى عێراق کە ئاراستەى هەندێک لە بەڕێوەبەرایەتییە گشتییەکانى کردووە، داواى کردووە بڕێک پارە وەک رسومات لە مووچەى فەرمانبەرانى ببڕدرێت لە چوارچێوەى هەڵمەتى نیشتمانى بۆ بونیاتنانى قوتابخانە و باخچەى منداڵان.

کورد لە خورماتوو چاوى لەسەر سێ پۆستى قەزاکەیە و بڕیارە لایەنە کوردستانییەکان بۆ ئەو پرسە و دەستنیشانکردنی بەربژێر بۆ پۆستەکان، کۆببنەوە.

هێزە ئەمنییەکانى پارێزگاى میسان 10 ئەندامى گرووپى قوربان-یان دەستگیرکرد کە گرووپێکى ئایینین و پۆلیس بە "لادەر" ناوى بردوون.

حوسێن فەتلاوى ، جووتیارە و دەڵێت: "چوار ساڵ بوو زەوییەکەمان وشک ببوو و چەڵتووکمان تێدا نەدەچاند. ئەم ساڵ داوایان کرد دەست پێ بکەینەوە؛ ئاویان پێداین و کارەبایان لێ بڕین، لەکاتێکدا ئێستا زەوییەکانمان پێویستى بە ئاودانە، بەڵام کارەبایان لێ بڕین، ئەوە زیان بە کشتوکاڵەکەمان دەگەیێنێت".

ئەنجوومەنى پارێزگاى نەینەوا 15 رۆژ دەداتە حکومەتى خۆجێیی بۆ یەکلاکردنەوەى دۆسیەى زیاتر لە 1250 موختار، هەندێکیان گرێبەستیان بۆ نوێ دەکرێتەوە و هەندێک ناوچەش موختارى نوێى بۆ دادەنرێت.

زۆربەى ئەو پارەیەی لە خشتەى بودجەى ساڵی 2024ى عێراق دەستکاری کراوە، بۆ پارێزگاکانى نێوەڕاست و باشوور زیاد کراوە. سەرۆکى کاتیى پەرلەمانى عێراق لیژنەیەکی تایبەت بەو بابەتە هەڵدەوەشێنێتەوە و لیژنەیەکى دیکە پێکدەهێنێت

لیژنەیەکى 25 کەسی بۆ کۆنگرەى ناولێندراو لە کۆنگرەى هەرێمى عەرەبی – رۆژئاوا پێکدەهێندرێت، کە بڕیارە لە نێوەڕاستى مانگى ئایلوول لە ئەنبار بکرێت. سەرۆکى لیژنەکە دەڵێت، "نوێنەرانى هەرێمى کوردستان و باڵیۆزخانەکان بانگهێشت دەکەین."

دەستەى باڵاى هاوئاهەنگى پارێزگاکان بڕیاریدا یاساى هەڵبژاردنى پەرلەمان و ئەنجوومەنى پارێزگا و قەزاکان بۆ چوارەم جار هەموار بکرێتەوە. بە گوتەى جێگرى سەرۆکى لیژنەى هەرێم و پارێزگاکان هەموارەکە تایبەتە بە دەسەڵاتى پارێزگار و ئەنجوومەنەکان.

بیرۆکەى دواخستنى پرۆسەى داخستنى کەمپى ئاوارەکانى هەرێمى کوردستان لە نێوان هەولێر و بەغدا تاوتوێ کراوە و بڕیارە راپۆرتێک لە بارەیەوە بدرێتە سەرۆکوەزیران. گوتەبێژى وەزارەتى کۆچ و کۆچبەران دەڵێت، "ئەگەر هەیە دوابخرێت".

دەستەى حەشدى شەعبی دوو فەرماندەیی ئۆپەراسیۆنەکانى ئەو دەستەیە تێکەڵ دەکات کە هەندێک لە ئەرکەکانیان لە ناوچە کوردستانییەکانە و بارەگاکەیان لە کەرکووک دەبێت.

غاندى شێخ محەممەد کەریم کەسنەزانى، ئەندامى پەرلەمانى عێراق و براى رێبەری تەریقەتی قادری-کەسنەزانی کۆچى دوایی کرد.

ئەندامێکى تورکمانى ئەنجوومەنى پارێزگاى کەرکووک رایگەیاند، هەفتەى داهاتوو لەبارەى پرسی پێکهێنانى حکومەتى خۆجێیی شارەکە لەگەڵ سەرۆکوەزیرانی عێراق کۆدەبنەوە. راوێژکارێکى سوودانییش دەڵێت، لە 20 رۆژى داهاتوودا پۆستى پارێزگار یەکلادەکرێتەوە

پارێزگارى نەینەوا نووسراوێکی ئاراستەى ئەنجوومەنى پارێزگا کردووە و داوای لێکردوون "پەلە نەکەن" لەو گۆڕانکارییە کارگێڕییانەى سەرەتاى ئەم مانگە بڕیاریان لێداوە. ئەندامێکى ئەنجوومەن لە بەرەى لایەنگرى گۆڕانکارییەکانە و دەڵێت، "وەڵامى نووسراوەکە بەوە دەدرێتەوە، بەردەوام دەبن لەسەر جێبەجێکردنى گۆڕانکارییەکان."

ئاسایشى نیشتمانى عێراق تۆڕێکى نێودەوڵەتیى بازرگانى مادەى هۆشبەر ئاشکرا دەکات، کە لە نێوان نەجەف و بەغدا حەبى کاپتاگۆنیان لە ناو تایەى ئۆتۆمبێل و فەردە برنجدا شاردووەتەوە.

وەرزشوانێکی کورد، کە یەکێکە لە هەڵگرانی مەشخەڵی ئۆڵۆمپیادی 2024 دەڵێت، حەز دەکات سەردانی "باکووری عێراق" بکات.

هەفتەى داهاتوو کۆمیسیۆنى باڵاى سەربەخۆى هەڵبژاردنەکانى عێراق ناوى بەربژێرانى هەڵبژاردنى پەرلەمانى کوردستان رەوانەى لایەنە پەیوەندارەکان دەکات بە مەبەستى لێکۆڵینەوە لە دۆسیەکانیان. بە گوتەى بەرپرسێکى کۆمیسیۆنیش لە نێوان 10 بۆ 15ى ئاب تیروپشک بۆ ژمارەى لیست و بەربژێران دەکرێت.

سەرۆکى لیژنەى یاسایی ئەنجوومەنى پارێزگاى نەینەوا رایگەیاند، روونکردنەوەکەى ئەنجوومەنى دەوڵەت لەسەر گۆڕانکاریی لە پۆستە ئیدارییەکانی پارێزگاکە، ماناى رەزامەندیى نییە لەسەر ئەو گۆڕانکارییانە، بەرەى نەیارى گۆڕانکارییەکان بە مەرج ئامادەن بۆ گفتوگۆ.

لە شاری مووسڵ، باوكێک کوڕەکەی دەکوژێت پاشان تەرمەکەی فڕێدەداتە نێو زبڵدانێک. باوکەکە لەلایەن پۆلیسەوە دەستگیرکراوە.

وەزارەتى کار و کاروبارى کۆمەڵایەتیى عێراق لێکۆڵینەوە لە بارەى دەنگۆى دزەکردنى 50 هەزار پاکسانى دەکات بۆ ناو وڵات کە گوایە بۆ ئەوەیە بە شێوەیەکى نایاسایی کار بکەن. ئەو بڕیارە دواى ئەوە بوو بەرپرسێکى پاکستان رایگەیاندبوو، ئەو هاووڵاتییانەیان چوونەتە عێراق و دیار نەماون.

سەرۆکایەتیى کۆماری عێراق روونکردنەوە لەبارەى دەرکردنى بڕیارى لێبووردنى تایبەت بۆ سەرمایەدارێکى کورد دەدات کە پێشتر سزا دراوە و دەڵێت: رێگرى یاسایی بۆ ئەو بڕیارە نەبووە.

هەرێمى کوردستان چوار بەرپرس پێشنیاز دەکات بۆ ئەوەى ببنە ئەندام لەو لیژنە هاوبەشەى لەگەڵ بەغدا پێکدەهێندرێت بۆ یەکلاکردنەوەى پرسی ئاوارەکان. گوتەبێژى وەزارەتى کۆچ و کۆچبەران دەڵێت، "لە هاوئاهەنگیداین بۆ ئەوەى نوێنەرانى حکومەتى فیدراڵی بۆ ئەو لیژنەیە دیاری بکەین".

سەرۆکوەزیرانى عێراق فەرمانی کرد بە دەستپێکردنى دەستپێشخەریى تیمى نیشتمانیى ژنى عێراقى کە تێیدا پێنج هەزار کچ بەشدار دەبن و داواى لە سێ ژنە وەزیرى کابینەکەى کرد چى تێبینییان لەسەر پڕۆژەیاساى رێگرى لە توندوتیژى خێزانى هەیە ئامادەى بکەن.

دەستەى حەج و عومرەى عێراق دەرگاى وەرگرتنى داواکاریى حەجى بۆ سێ ساڵ کردەوە، دیارترین مەرجەکانى ئەوەیە کە تەمەنى لە 18 ساڵ کەمتر نەبێت و تەندروستیی جەستەیی و دەروونى باش بێت و پێشتر حەجی نەکردبێت.

ئەو هەموارە داواکاریى شیعەکانە، دەیانەوێت لەسەر مەزهەبی جەعفەرى ئەو پرۆسە کۆمەڵایەتییە بەشێوەیەک رێکبخەنەوە، کە بۆ شوێنکەوتووانى ئەو ئایینزایە بە گونجاوی دەزانن.

لیژنەى دارایی پەرلەمانى عێراق لیژنەیەکى لێکۆڵینەوە لەسەر دەستکاریکردنى خشتەکانى بودجەى 2024 پێکدەهێنێت، کە نزیکەى 12 تریلیۆن دینار زیادی کردووە و بەهۆیەوە بڵاوکردنەوەى خشتەکە لە رۆژنامەى وەقائیعى عێراقى راگیراوە.

پەرلەمانتارێکى عێراق لە دادگەى باڵاى فیدراڵى سکاڵا لە دژى دوو مادەى یاساى ئەنجوومەنى شوراى هەرێمى کوردستان تۆمار دەکات، کە تایبەتن بە دەسەڵاتى دادگەى کارگێڕی بۆ تاوتوێکردنى دۆسیەکان.

پڕۆژەیاساى دەستەى حەشدی شەعبی رێگە بە دوورخستنەوەى کارمەندانى لەلایەن سەرۆکى دەستەکە و خانەنشینکردنیان، یان پێدانی نیو مووچە دەدات، هەروەها پەیامدەرى ئاینى لەو هێزە دادەمەزرێندرێت و هەرکەسێک پێش دەرچوونى یاساکە پەیوەندیی بەو هێزەوە کردبێت، لە مەرجى تەمەن دەبەخشرێت.

پەرلەمانى عێراق لیژنەیەک پێکدەهێنێت بۆ نووسینەوە و ئامادەکردنى بنەماکانى ئاکارى مامەڵەى پەرلەمانتارەکانى. ئەندامێکى لیژنەى یاسایی دەڵێت، ئەو بنەمایانە بۆ نێوخۆ و دەرەوەی پەرلەمان دەبن.

دەزگاى ئاسایشى نیشتمانیی عێراق دوو کەسی لە پارێزگاى موسەننا دەستگیرکرد، کە دەیان پەیج و هەژماریان لە تۆڕە کۆمەڵایەتییەکان بەڕێوەبردووە بۆ ناوزڕاندن و وەرگرتنى پارە لە کەسانى ناسراو.

لیژنەى ئاسایش و بەرگریى پەرلەمانى عێراق دوایین کۆبوونەوە لەبارەى تێبینییەکانى سەر پڕۆژەیاسای حەشدى شەعبی دەکات بەر لەوەى چوارشەممە خوێندنەوەى یەکەمی بۆ بکرێت. سەرۆکى پێشووى پەرلەمان رەخنە لە پڕۆژەیاساکە دەگرێت بەوەى رێگر نییە لە گوشارخستنەسەر کارمەندانیان بۆ دەنگدان.

سەرکردەیەکى چوارچێوەى هاوئاهەنگیی شیعەکان رایگەیاند، لایەنە سوننەکان پێیان راگەیاندوون کۆبوونەوەیەک دەکەن بۆ یەکلاکردنەوەى پرسی پۆستى سەرۆکى پەرلەمان و پێشنیازێک لەو بارەیەوە دەدەنە هاوپەیمانیى تەقەدووم بۆ دەستبەرداربوون لەو پۆستە.

لە کۆى نزیکەى 2500 قوتابخانەى کەرکووک، 503ـیان خوێندنى کوردین. هەروەها لە کۆی زیاتر لە نیو ملیۆن قوتابیی پارێزگاکە، تەنیا 16٪ـیان لە خوێندنى کوردى دەخوێنن.

سۆران عومەر، سەرۆکى فراکسیۆنى کۆمەڵى دادگەرى کوردستان لە پەرلەمانى عێراق بە تۆڕى میدیایی رووداوى راگەیاند، نووسراوەکە گەیشتووتە فراکسیۆنەکان و بەشەکانى دیکەى پەرلەمان.

هۆشدارى دەدرێتە هێزە ئەمنییەکانى نەینەوا لە ئەگەرى دزەکردنى 470 چەکدارى داعش لە سووریاوە بۆ نێو خاکى عێراق، کە بە بڕیارێکى لێبووردنى گشتى لەلایەن هەسەدە ئازاد کراون.

ئەمیندارى گشتیى دەستەى راى عەرەبی رایگەیاند، داواکارییان ئەوەیە حکومەتى خۆجێیی کەرکووک بە بەشداریى سەرجەم لایەنە براوەکان پێکبهێندرێت، "نابێت هیچ لایەن و پێکهاتەیەک پەراوێز بخرێت." راشیگەیاند، ئەگەر وەکو عەرەب هەست بەوە بکەن ئەنجوومەنى پارێزگا هەڕەشەیە بۆسەر ئاشتى و ئارامیى کەرکووک، داواى هەڵوەشاندنەوەى دەکەن

ئەنجوومەنى وەزاریى ئابووریى عێراق بڕیاریدا لە رێگەی کوالێتیى کۆنترۆڵ، پشکنینى پێشوەخت بۆ ئەو کەرەستە بیناسازییانە بکرێت کە لەلایەن کۆمپانیاکانى وەبەرهێنانەوە هاوردە دەکرێن

76 قوتابیی شەشى ئامادەیی لە بەشى زانستى لە عێراق یەکەم بوون و کۆنمرەکانیان 100 بووە. زۆرترین رێژەی دەرچوون لە بەشی زانستی لە پەروەردەى یەکەمى کەرخ لە بەغدا بووە و لە بەشی وێژەییش لە سنووری پەروەردەى سەلاحەددین بووە.

شانەى راگەیاندنى ئەمنیى عێراق، دەستگیرکردنى 21 ئەندامى رێکخراوى داعشى لە سنوورى پارێزگاى سلێمانى راگەیاند.

نزیکترین بۆچوون ئەوەیە کە محەممەد شیاع سودانی، سەرۆکوەزیرانی فیدراڵیی عێراق هەفتەیەکی دیکە بداتە لایەنە براوەکانی کەرکووک، پاشان ئەگەر هەر رێکنەکەوتن خۆی کاروباری پارێزگای کەرکووک بەڕێوەببات و کەسێک لەجێگەی خۆی دابنێت بەوەکالەت بۆ بەڕێوەبردنی کارەکان.

هەرزانیی نرخی گازى شل و گرانیى بەنزین لە عێراق، بووەتە خێر و بەرەکەت بۆ ئەو شوێنکارانەی سیستمی کارپێکردنی ئۆتۆمبێلەکانیان لە بەنزینەوە بۆ گاز دەگۆڕن.

بڕیارە نەجیب میقاتی، سەرۆکوەزیرانى کاربەڕێکەرى لوبنان سەردانى عێراق بکات، یەکێک لە پرسە سەرەکییەکانى ئەو سەردانە هەناردەى وزەیە بۆ وێستگەکانى بەرهەمھێنانى کارەبا لە لوبنان.

بەگوێرەى یاسا یەکێک لە هەردوو قایمقامى حەویجە و داقووق بە کاتى دەبنە پارێزگارى کەرکووک، تاوەکو پارێزگارى نوێ هەڵدەبژێردرێت. ئەندامێکى ئەنجوومەنى پارێزگا دەڵێت: "قایمقامى گەورەترین قەزا پۆستەکە وەردەگرێت".

دادگەى فیدراڵى تاوتوێى پێنج سکاڵاى پێکھاتەکانى هەرێمى کوردستان، لە دژى کەمکردنەوەى کورسییەکانیان لە پەرلەمانى کوردستان دەکات. پارێزەری چوار لەو دۆسیانە دەڵێت، لەو دانیشتنەدا دوا بڕیار لەسەر سکاڵاکان دەدرێت.

کۆمیسیۆنى باڵاى هەڵبژاردنەکانى عێراق لە مانگەکانى ئاب و ئەیلوولدا سێ جار ئەزموونى دەنگدان و گواستنەوەى زانیارییەکانى بۆ هەڵبژاردنى پەرلەمانى کوردستان دەکات، بۆ دڵنیابوون لە باشیی بەڕێوەچوونی هەڵبژاردن.

بڕیارە سبەی پێنجشەممە پارێزگارى نەینەوا لەگەڵ لایەنە سیاسییەکانى پارێزگاکە لەبارەى کێشەى گۆڕانکارییە کارگێڕییەکان کۆببێتەوە

بەگوێرەى بڕیارى ناردنى مووچەى دوو مانگى هێزە ئەمنییەکانى هەرێمى کوردستان، هەر تێبینییەک لەلایەن دیوانى چاودێریى دارایی عێراقەوە لەسەر لیستەکە هەبێت، دەبێت حکومەتى هەرێمى کوردستان چارەسەرى بکات. پەرلەمانتارێکى عێراق دەڵێت، "ئەگەر ئەو تێبینییانە چارەسەر نەکرێن، بۆ مانگى داهاتوو کێشە دروست دەبێتەوە."

ژنێکى دانیشتووی بەغدا بانگەشەى ئەوە دەکات کە لە بنکەیەکى پۆلیس ئەشکەنجە دراوە بە تۆمەتى ئەوەى ناوى چەند بەرپرسێکى باڵاى ئەمنیى زڕاندووە. وەزارەتى ناوخۆى عێراق دەڵێت، لیژنەى لێکۆڵینەوە لەسەر ئەو پرسە پێکدەهێندرێت

پەرلەمانى عێراق خوێندنەوەى دووەم بۆ هەموارى یاسای پاسپۆرت دەکات، کە یەکێک لەو مادانەى زیاد دەکرێت، پێدانى پاسپۆرتى دیپلۆماسییە بە بەڕێوەبەرانى 18 پۆست، کە چەندین پۆستى باڵاى هەرێمى کوردستانى تێدایە

کۆمەڵەى مانگى سوورى عێراقى دەڵێت، "لە ئاگرەگەى بازاڕى شۆریجەى بەغدا 8 کەس برینداربوون و 7 کارمەندى بەرگریى شارستانیش تووشی تەنگەنەفەسى بوون".

8 بەربژێرى کریستیان بۆ رکابەرى لەسەر تاکە کورسییەکەی کۆتاى ئەو پێکهاتەیە لە دهۆک ناوى خۆیان تۆمار کردووە. 6 بەربژێرى دیکە لەو پارێزگایە وەکو سەربەخۆ بۆ کورسیى گشتیى هەڵبژاردنى پەرلەمانى کوردستان ناویان لە کۆمیسیۆن تۆمارکردووە.

لە بازنەى پارێزگاى هەولێر 14 بەربژێرى کۆتای تورکمان بۆ یەک کورسی رکابەری دەکەن و 7 بەربژێرى کریستیانیش ناویان تۆمار کردووە بۆ ئەو کورسییەى بۆ هەڵبژاردنى پەرلەمان کوردستان لەو پارێزگایە بۆیان دیاریکراوە، بەڵام بەرەى تورکمانى لە دەرەوەى کۆتا بە لیستێکى 11 کەسی بەشدارە.

بەهۆى نەگەڕانەوەى ژنێک بۆ لای هاوژینەکەی، چوار کەس لە بەسرە لە هەردوو خێزان کوژران.

دەزگاى ئاسایشى نیشتمانیى عێراق داوا لە هاووڵاتییان دەکات ئاگادارى کارتە بانکییەکانیان بن و ئاماژە بەوە دەکات، لە 6 هەفتەدا 1300 سکاڵایان بەدەست گەیشتووە.

سەرچاوەیەک بە رووداوی گوت، کێشەى مووچەى وەزارەتى کارەبا و پەرلەمانى کوردستان چارەسەرکراوە و بڕیارە کۆتایی ئەم هەفتەیە یان سەرەتاى هەفتەى داهاتوو وەزارەتى دارایی عێراق پارەی مووچەیان بۆ بنێرێت.

بەرپرسێکى چوارچێوەى هاوئاهەنگى شیعە رایگەیاند، 20ى تەممووز دیاریکراوە بۆ یەکلاییکردنەوەى پۆستى سەرۆکى پەرلەمان و سێ سیناریۆ لە نێو لایەنە سوننەکان تاوتوێ کراوە.

کۆمیسیۆنى باڵاى سەربەخۆى هەڵبژاردنەکانى عێراق ماوەى پێشکێشکردنى لیستى بەربژێران بۆ هەڵبژاردنى پەرلەمانى کوردستان بۆ سێ رۆژ درێژدەکاتەوە. گوتەبێژى کۆمیسیۆنەکە دەڵێت، "ئەوانەى پێشتر بەربژێرانیان رادەست کردووە، دەتوانن لەو سێ رۆژەدا گۆڕانکاریى تێدا بکەن."

شەڕى لایەنەکانى کەرکووک لەسەر ئەوەیە کێ 2 ساڵى یەکەم پارێزگار بێت، ئەگەر لەسەر ئەو شێوازە بۆ دابەشکردنى دەسەڵات رێکبکەون. تورکمان دەیەوێت بۆ ساڵێکیش بێت پارێزگار لەوان بێت، ئەگەرنا چوار ساڵ سەرۆکى ئەنجوومەنى دەوێت

ئەفسەرێکى وەزارەتى بەرگریى عێراق بانگەشەى ئەوە دەکات کە بە هۆکارى سیاسی پلە بەرزکردنەوەى راگیراوە؛ ئەو وەزارەتەش تۆمەتباری دەکات بەوەى، وەکو بەڕێوەبەرى نووسینگەى وەزیر خۆى ناساندووە و دادگایی دەکرێت

گەمارۆسازی و ژمارەلێدانى خانوو، شوقە و باڵەخانەکان لە عێراق لە چوارچێوەى سەرژمێریى گشتیی دانیشتووان بۆ کۆتایی ئەم مانگە دواخرا. ئەو کارە بڕیار بوو 15ى تەممووز دەستپێبکات و دوو مانگ بخایێنێت

سوپاى عێراق پێگەیەک لە چیاى پەڵکانە بۆردوومان دەکات و ژمارەیەک "چەکدارى داعش" دەکوژرێن. بە گوتەى شانەى راگەیاندنى ئەمنى، بۆردوومانەکە لەسەر بنەماى دانپێدانانى ئەو چەکدارەى داعش بووە کە لە قەرەهەنجیر دەستگیر کراوە

هەرێمى کوردستان پێشنیازى بۆ بانکى ناوەندیی عێراق کردووە کاتی تۆمارکردنى کۆمپانیاکانى دراو تاوەکو کۆتایی ئەم ساڵ درێژ بکاتەوە، بەڵام بانکەکە 31ى تەممووزى دیاریکردووە.

لە شەش مانگدا وەزارەتى ناوخۆى عێراق دەستى بەسەر زیاتر لە یەک تۆن مادەى هۆشبەردا گرتووە و 1,435 بازرگانى مادەى هۆشبەر دەستگیر کراون؛ "تاوانى دەستدرێژی سێکسى 28٪ و کوشتن 13٪ کەمیکردووە، بەڵام خۆکوشتن 6٪ زیادیکردووە و دەستگیراوە بەسەر زیاتر لە 10 هەزار چەکدا."

پاداشت دەدرێتە ئەو کەسەى زانیارییان لەبارەوە دەدات

یەکێک لە ئەگەرەکان ئەوەیە کە کاتەکەی درێژ بکرێتەوە.

وەزارەتى نەوت دەڵێت، "پابەند دەبین بە ئاستی بەرهەمهێنانى نەوت کە لەگەڵ رێکخراوى ئۆپێک لەسەرى رێککەوتوون و بۆ مانگى تەممووز و مانگەکانى دواتر چوار ملیۆن بەرمیل نەوت بەرهەم دەهێنین."

بانکى ناوەندیى عێراق، قەبارەى حەواڵەکردنى دینار لە نێوخۆدا دیاری دەکات، کە نابێت لە رۆژێکدا لە قەبارەى سەرمایەى کۆمپانیاکانى ئاڵوگۆڕى دراو زیاتر بێت

ئاگرکەوتنەوە، تەقەکردن لە چالاکڤان، روخاندنى پەرژینى شارى یارى ناسریە، پارێزگارى بردە سەر شەقام. بەگوتەى پارێزگاری زیقار، ئەو رووداوانە بۆ ئەوەن "دۆسیەکان تێکەڵبکرێن."

پەرلەمانتارێکى عێراق دەڵێت، پێشبینی دەکرێت لەم هەفتەیەدا وەزارەتى دارایی عێراق پارەى مووچەى دوو مانگى هێزە ئەمنییەکانى هەرێمى کوردستان بنێرێت. بە گوتەى پەرلەمانتارێکى دیکە، کۆتایی هەفتە راپۆرتى دیوانى چاودێریى دارایی عێراق لەبارەى وردبینیى لیستى مووچەی هێزە ئەمنییەکانی هەرێمی کوردستان ئامادە دەکرێت

چوار لایەنى سوننە و شیعە لەسەر پۆستى پارێزگارى دیالە و سەرۆکى ئەنجوومەنەکە ناکۆکن. چاوەڕوان دەکرێت ئەم هەفتەیە کۆبوونەوەکان لەو بارەیەوە چڕ بکرێنەوە. یەکێتیى نیشتمانیى کوردستان داواى پۆستى جێگرى پارێزگار دەکات

ئەندامێکى ئەنجوومەنى پارێزگای کەرکووک پێشبینى دەکات لە رۆژانی داهاتوودا سەرۆکوەزیرانى عێراق کەسێک بۆ جێگرەوەى راکان جبوورى، پارێزگارى بە وەکالەتى پێشوو دیاری بکات، کە "ئەگەری هەیە قایمقامێک بێت."

حکومەتی عێراق داوا لە حکومەتی ئەمریکا دەکات چاو بە سزادانى 32 بانکدا بخشێنێتەوە کە رێگە نادرێت بانکى ناوەندیى عێراق دۆلاریان پێ بفرۆشێت

سەرۆکى کاتیى پەرلەمانى عێراق بڕیارێکى پارێزگارى پێشووى کەرکووک بە وەکالەت بە "نایاسایی" دەزانێت، کە داوای لادانی سەرۆکى دەستەى وەبەرهێنانى شارەکە و راگرتنى کارەکانی دەستەکەی کردبوو

وەزیرى دەرەوەى عێراق لە کۆبوونەوەى لەگەڵ یاریدەدەرێکى وەزیرى دەرەوەى ئەمریکا رایگەیاند، گرنگە چارەسەرێکى "خێرا" بۆ پرسی پارە بلۆککراوەکانى ئێران لە عێراق بدۆزرێتەوە، کە لە بەرژەوەندیى هەردوولا بێت

لیژنەى هەرێم و پارێزگاکانى پەرلەمانى عێراق پێنج تێبینى لەسەر گۆڕانکارییە کارگێڕییەکانى نەینەوا دەداتە ئەنجوومەنى پارێزگاى ئەو شارە، کە گوایە ئەو هەنگاوە لە دەسەڵاتیاندا نییە و دەبووایە بەر لە لادانى بەرپرسەکان لێپرسینەوەیان لەگەڵدا بکرێت.

بانکى ناوەندیى عێراق لە رێنماییەکى نوێدا ئاسانکارى بۆ کۆمپانیاکانى ئاڵوگۆڕى دراو دەکات بەوەى زانیارییەکانى مامەڵە و حەواڵەى دەرەکى و ناوخۆیی دۆلار لە دواى کۆتایی رۆژ بدەنە سەکۆى ئەلیکترۆنى لە برى ئەوەى "دەستبەجێ" تۆماری بکەن، بەڵام ئاسانکارییەکە فرۆشتنى دۆلار بە گەشتیاران ناگرێتەوە.

وەزارەتى گواستنەوەى عێراق دووەم گرێبەست لە چوارچێوەى پڕۆژەى رێگەى گەشەپێدان لەگەڵ کۆمپانیایەکى ئەمریکى واژۆ دەکات کە تایبەتە بە راوێژکاریی دارایی.

بەگوێرەى ئامارى رێکخراوێک لە 27 رۆژدا سوپاى تورکیا 285 جار بۆردوومانى هەرێمى کوردستانى کردووە، بەهۆى ئۆپەراسیۆنە سەربازییەکانی تورکیاوە لە سنوورى دهۆک 182 خێزان ئاوارە بوون، 602 گوند مەترسی چۆڵبوونیان لەسەرە.

دەزگای ئاسایشى نیشتمانیى عێراق دەستگیرکردنى دوو کەسى راگەیاند، کە خۆیان وەک ئەفسەر ناساندووە؛ یەکێکیان خۆى بە عەقید ناساندووە و لە نێوان هەرێمى کوردستان و بەغدا جۆرە دەرزییەکى گواستووەتەوە کە بۆ دروستکردنى مادەى هۆشبەر بەکار دەهێندرێت.

ئەندامێکى پەرلەمانى عێراق رایگەیاند، بڕیارى پێکهێنانى لیژنەیەکى هاوبەش لەنێوان بەغدا و هەولێر دەرکراوە، بۆ ئەوەى مووچەى خانەنشینانى هەرێمى کوردستان هاوتاى خانەنشینانى عێراق بکرێت و دەبێت لیژنەکە لە 60 رۆژدا کارەکانیان تەواو بکەن.

وەزارەتى کۆچ و کۆچبەرانى عێراق رایگەیاند، دوایین کاروانى خێزانە ئاوارەکان لە کەمپى ئاشتى سنوورى پارێزگاى سلێمانى گەڕانەوە و کەمپەکە داخرا.

ناوەندى ستراتیژى بۆ مافەکانى مرۆڤ لە عێراق رایگەیاند، 26%ـی هاووڵاتیانى عێراق کرێچین یان لە خانووى زێدەڕۆ دەژین. بەغداش لەو رووەوە لە پلەی یەکەمدایە.

وەزارەتى ناوخۆى عێراق دەڵێت، بازرگانێکى نێودەوڵەتیی مادەى هۆشبەر لەنێوان سلێمانی و کەرکووک دەستگیرکراوە کە 320 هەزار دەنک حەبى هۆشبەرى کاپتاگۆنى پێبووە.

وەزارەتى ناوخۆى عێراق دانانى پلەى سەربازى رەنگى زەرد لە ئەفسەرەکانى قەدەخە دەکات و رەنگى سپى بە رێگەپێدراو دادەنێت.

دەوامى حەوت پارێزگاى عێراق بۆ پێنجشەممە بەهۆى بەرزبوونەوەى پلەى گەرماوە کرایە پشووى فەرمى. بەگوتەى کەشناسی و بوومەلەرزەزانیی عێراق، پلەى گەرما لە بەشێکی پارێزگاکانى نێوەڕاست و باشوور بۆ 50 پلەی سیلیزی بەرز دەبێتەوە.

راکان جبوورى، پارێزگارى کەرکووک بەوەکالەت وەک بەتەمەنترین ئەندام سەرۆکایەتیى یەکەم کۆبوونەوەى ئەنجوومەنى پارێزگا دەکات.

وەزیرى دارایی عێراق داوا لە حکومەتی هەرێمى کوردستان دەکات، روونکردنەوەی لەبارەى رادەستکردنى زیاتر لە 85 ملیار دینارى داهاتى نانەوتى پێبدات و ئاماژە بەوەش دەکات، بەگوێرەى خشتەى داهات کە بەدەستی گەیشتووە، داهاتى نانەوتى چوار مانگی سەرەتای ئەمساڵی هەرێمی کوردستان زیاتر لە 1.6 تریلیۆن دینار بووە.

وەزارەتەکانى دەرەوەى عێراق و تورکیا لەسەر هەڵگرتنى ڤیزە لەسەر هەندێک لە گەشتیاران بەگوێرەى تەمەنیان و ئاڵوگۆڕکردنى بەندکراوانى نێوانیان رێککەوتن

دادگەى تاوانەکانى کەرخ، هاوژینی ئەبوبەکر بەغدادى بە لە سێدارەدان سزادا، ئەوەش بە تاوانى کارکردن لەگەڵ رێکخراوى داعش و هێشتنەوەی ژنان و کچانى کوردی ئێزدى لە ماڵەکەیدا.

ئەنجوومەنى وەزیرانى عێراق پڕۆژەیاسای پاراستنى فریاگوزار و رزگارکاريى خۆبەخش پەسند دەکات و رێوشوێنى ئاسانکاریش بۆ دەرمان دەردەکات

سەرۆکوەزیرانى عێراق داوا لە ئەندامانى ئەنجوومەنى پارێزگاى کەرکووک دەکات رۆژی پێنجشەممە یەکەم کۆبوونەوە بکەن؛ داوا لە هێزە سیاسییەکانیش دەکات ئەو خاڵانە جێبەجێبکەن کە لە دانوستاندنەکاندا لە سەریان رێککەوتوون

ئەنجوومەنى پارێزگاى سەلاحەدین لیژنەی کاروباری حەشدی شەعبی کارا دەکاتەوە و توركمانێکى شیعە دەبێتە سەرۆکى

چوار پەرلەمانتارى کەرکووک بە نووسراوى فەرمى داوا لە محەممەد شیاع سوودانى، سەرۆکوەزیرانى عێراق دەکەن راکان جبوورى خانەنشین بکات، ئەوەش بەهۆی ئەوەی گەیشتووەتە تەمەنى خانەنشینبوون

کۆمیسیۆنى باڵاى سەربەخۆى ھەڵبژاردنەکانى عێراق رێنوێنییەکى لەبارەى مەرجى خۆبەربژێرکردن بۆ هەڵبژاردنى پەرلەمانى کوردستان هەموار دەکات

مانگی رابردوو عێراق زیاتر لە پێنج ملیۆن بەرمیل نەوتى بە ئەمریکا فرۆشتووە، بەراورد بە مانگى ئایار نزیکەی 430 هەزار بەرمیل زیادی کردووە.

دەستەى دەستپاکیى عێراق داوا دەکات 26 موڵکى کۆمپانیاى گشتیى کارگێڕیى گواستنەوەى تایبەت بگەڕێندرێنەوە کە بەپێی دەستەکە لە پارێزگانى عێراق و هەرێمى کوردستان دەستیان بەسەردا گیراوە.

وەزارەتى کۆچ و کۆچبەرانى عێراق دەڵێت، هەفتەى داهاتوو 150 خێزانى کەسوکارى چەکدارانی پێشووی داعش لە کەمپی هۆلەوە دەگەڕێندرێنەوە کەمپى جەدعە لە نەینەوا.

وەزارەتى بەرگریى عێراق خولێکى ئەفسەران بۆ دەرچووانى زانکۆ لە هێزە ئەمنییەکانى عێراق دەکاتەوە. جێگرى سەرۆکى لیژنەى ئاسایش و بەرگریى پەرلەمانى عێراق دەڵێت: "پێشمەرگەش دەتوانن بەشدار بن".

دەستپێکردنى ئەو گەشتانە وەک لە راگەیێندراوێکى وەزارەتى گواستنەوەى عێراقدا هاتووە، لە 16ـی تەممووزەوە دەبێت.

نەوتی بەسرە سەرچاوەى داهات و گازە دەردراوەکەشی سەرچاوەى نەخۆشییە، چونکە سووتانى ئەو گازە هاوەڵەى لەگەڵ نەوت دەردەچێت، ژینگەى پارێزگاکەی پیس کردووە.

گۆڕانکارى لە 14 پۆستى کارگێڕیى نەینەوا، لایەنە سیاسیەکانى ئەو پارێزگایەی کرد بە دوو بەرەى دژ بەیەک؛ سوننە دژى سوننە و کورد دژى کورد. یەکێتی 3 پۆستى بەدەستهێناوە و بەگوتەى خۆیان، 6 پۆستى دیکەى کارگێڕیش بۆ پارتى جێهێڵدراون

لقى کەرکووکى کۆمیسیۆنى باڵاى سەربەخۆى هەڵبژاردنەکانى پەرلەمانى عێراق، ناوەندێكى دەنگدان بۆ هەڵبژاردنى پەرلەمانى کوردستان لەو شارە دەکاتەوە.

کۆمیسیۆنى باڵاى سەربەخۆى ھەڵبژاردنەکانى عێراق یان تیروپشکى ژمارەى بەربژێر و لیستەکان بۆ هەڵبژاردنى پەرلەمانى کوردستان دووبارە دەکاتەوە یان تیروپشکى تەواوکاریى پێشوو دەکات

راوێژکارى ئابووریى سەرۆکوەزیرانى عێراق دەڵێت، بانکى ناوەندى چارەسەرى ئەو دابەزینى بەهاى دینارە دەکات کە بەم دواییە لە بازاڕدا روویداوە. ئاماژە بەوەش دەکات، یەدەگى دراوی عێراق پاڵپشتى بەهاى دینارە، کە ئێستا گەیشتووەتە 100 ملیار دۆلار

دەزگا ئەمنییەکانى عێراق دەستگیرکردنى سێ کەسیان راگەیاند، گوایە سەرى کەسێکیان پەڕاندووە و تەرمەکەیان شێواندووە

وەزارەتى کۆچ و کۆچبەرانى عێراق رایگەیاند، دوایین کاروانى ئاوارەکانى شنگال لە پارێزگاى سلێمانى گەڕانەوە، کە 20 خێزان بوون. هەفتەی داهاتووش دوایین کەمپی ئاوارەکان لەو پارێزگایە دادەخرێت

هەفتەى داهاتوو پشووى وەرزى یەکەمى پەرلەمانى عێراق کۆتایی دێت، هەڵبژاردنى سەرۆک، یاساى لێبووردنى گشتى و بنبڕکردنى مادەى هۆشبەر لە پێشینەى کارەکانى وەرزى نوێى کارکردنى دەبێت.

راوێژکارێکى محەممەد حەلبووسی رایگەیاند لە کۆبوونەوەى لەگەڵ لایەنە سوننەکان سەرۆک بارزانى دەستپێشخەریى کردووە بۆ یەکلاکردنەوەى پۆستى سەرۆکى پەرلەمان، داوای لێکردوون بە یەک بەربژێرەوە بچنە پەرلەمان.

زیاتر لە نیو ملیۆن تۆن گەنم لە جووتیارانى کەرکووک وەرگیراوە، بەڵام هەندێک لە جووتیارەکان تاوەکو ئێستا نەیانتوانیوە گەنمەکەیان رادەست بکەن، بۆیە داوا لە وەزارەتى بازرگانى دەکرێت ماوەى وەرگرتنى گەنم درێژ بکرێتەوە.

سندووقی هاریکاریی منداڵانی سەر بە نەتەوە یەکگرتووەکان (یونیسێف) لە عێراق سیستمى تۆمارى ئەلیکترۆنى لە دایکبووان دەستپێدەکات، بۆ گەرەنتیی تۆمارى گشتگیرى ئەو منداڵانەى لە سەرانسەرى عێراق لەدایکدەبن، بۆ ئەو هەنگاوە 12 ناوەند لە عێراق و هەرێمى کوردستان دەکاتەوە.

لە مانگى تەممووزەوە گۆڕانکاریى لە مووچەى کرێکارانى خانەنشینى کەرتى تایبەتى عێراق دەکرێت و کەمترین مووچە دەبێتە 500 هەزار دینار.

ئەو بڕە قەزانەى سەر بانکى بازرگانى عێراق ( تى بی ئاى) بڵاوکرانەوە کە تاوەکو کۆتایی حوزەیران وەرگیراونەتەوە. 1.6 تریلیۆن دینارى لەلاى کەرتى حکومى بووە بە هەرێمى کوردستانیشەوە. ئەندامێکى پەرلەمان دەڵێت: "ئەو قەرزەى بۆ مووچە دراوە سوودى ناچێتە سەر".

پۆلیسی بەغدا لە ناو خانوویەکدا دەستى بەسەر 89 ئامێرى ئەلیکترۆنى قومارکردندا گرت. خاوەنەکەى و ئەو کەسانەشی دەستگیرکرد کە لەو شوێنە بوون.

پەرلەمانى عێراق لیژنەیەکى لێکۆڵینەوە لەسەر وەبەرهێنانى کەرکووک پێکدەهێنێت. ئەندامێکى لیژنەکە دەڵێت: "سەردانى کەرکووک دەکەین و لە گرێبەستەکانى وەبەرهێنان دەکۆڵینەوە".

وەزارەتى ناوخۆى عێراق لینکێکى ئەلیکترۆنى بۆ هەواڵدان لەبارەی ئەو بابەتانە کارا دەکات، کە بە "ئاست نزم و دژ بە حەزى گشتى و بێشەرمانە" ناوى بردوون.

"کوڕێک لە هەرێمى کوردستان لەسەر بەکارهێنانی تۆڕە کۆمەڵایەتییەکان گوێچکەى خوشکەکەى بڕیوە" ، "ژن هەبووە بەڵێننامەى بۆ واژۆکراوە کە تووندوتیژى بەرامبەرى نەکرێت، بەڵام دواتر کوژراوە"، ئەمانە و چەند دۆسیەیەکی دیکە لە نوێترین راپۆرتی رێکخراوى لێبووردنى نێودەوڵەتى" ئەمنستى ئینتەرناشناڵ" باسکراون، هۆکاری ئەو تووندوتیژیانەش بەپێی رێکخراوەکە نەگونجاوى خانەکانى داڵدان و رێوشوێنە یاساییەکان بوون.

دەستەى دەستپاکیى عێراق رایگەیاند، لە مانگى ئایارى رابردوودا فەرمانى دەستگیرکردن و بانگکردن بۆ بەردەم دادگە، لە دژى 33 خاوەن پلە باڵاى عێراق دەرکراوە، کە یەکێکیان وەزیرێکى ئێستاى حکومەت بووە

داواکاریى هەرێمى کوردستان بۆ هەڵگرتنى دوو بازگەى گومرگى لەگەڵ ناوچەکانى ژێر دەسەڵاتى حکومەتى فیدراڵى لە رێگەى کۆنووسی کۆتایی کۆبوونەوەکانیان دەدرێتە سەرۆکوەزیرانى عێراق بۆئەوەى بڕیارى لەبارەوە بدات

سەرۆکى ئەنجوومەنى باڵاى دادوەریى عێراق لەگەڵ باڵیۆزى ئەمریکا لە عێراق کۆبوونەوە و هاریکاریى نێوان هەردوو وڵاتیان تاوتوێ کرد.

دەستەى وەبەرهێنانى عێراق یەکەم مۆڵەتى وەبەرهێنانى دایە کۆمپانیایەکى فەرەنسی بۆ ئەوەى کارەبا لە رێگەى خۆرەوە بەرهەمبهێنێت.

.

ئەنجوومەنى پارێزگاى نەینەوا ئەمڕۆ کۆدەبێتەوە بۆ هەڵبژاردنى قایمقامێکى نوێ بۆ شنگال؛ پێنج کەس خۆیان بەربژێر کردووە و سەرجەمیشیان کوردی ئێزدین. یەکێتیش بەربژێری بۆ ئەو پۆستە هەیە.

دادگەى باڵاى فیدراڵى عێراق دوو سکاڵاى تایبەت بە هەرێمى کوردستانى رەتکردەوە، یەکێکیان بۆ ناچارکردنى حکومەتى فیدراڵى بوو کە هەڵەبجە بکاتە پارێزگا، ئەوى دیکەیان دژ بە دوو مادەى یاسای پارێزەرانى هەرێمى کوردستان تۆمارکرابوو.

وەزارەتی ناوخۆی عێراق و وەزارەتی ناوخۆی هەرێمی کوردستان بە هاوبەشی رایانگەیاند، "پەکەکە لە پشت سووتاندنی بازاڕەکانی هەولێر، کەرکووک و دهۆکە، پلانیان هەبووە تاوانی دیکەش لەدژی بەرژەوەندیی خەڵک بکەن."

شاندى حکومەتى هەرێمى کوردستان لە بەغدا گفتوگۆ لەگەڵ حکومەتى فیدراڵیی عێراق دەکات لەبارەى دوو خاڵى گومرگی کە بەغدا لەنێوان هەرێمى کوردستان و ناوچەکانى ژێر دەسەڵاتی دایناون.

دادگەى باڵاى فیدراڵیى عێراق یەکەم دانیشتن لەبارەى سکاڵایەک دەکات کە بۆ پارێزگابوونى هەڵەبجە پێشکێش کراوە، تێیدا داواکراوە حکومەت و پەرلەمانى عێراق ناچار بکرێن ئەو سنوورە بکەنە 19ـەیەمین پارێزگاى عێراق.

هەناردەى نەوتى عێراق لە هەفتەى رابردوودا زیاتر لە 217 هەزار بەرمیلی لە هەفتەى پێشتر زیاد بووە، لە سێ هەفتەى مانگى حوزەیراندا، عێراق زیاتر لە 12 ملیۆن بەرمیل نەوتى هەناردە کردووە

ساڵى 2023 زیاتر لە 11 هەزار رووداوى هاتووچۆ لە عێراق روویانداوە، بەراورد بە ساڵى پێش خۆى رووداوەکان 0.3% زیادیان کردووە، 28.2%یان گیانلەدەستدانیان لێکەوتووەتەوە، شۆفێر هۆکارى 79%ى رووداوەکان بوون

گرووپە چەکدارەکانى نزیک لە ئێران لە دژى راکێشانى هێڵى گواستنەوەى نەوتى عێراق بۆ بەندەرى عەقەبەى ئوردن دەوەستنەوە و هەڕەشەى ئەوەش دەکەن ئەگەر ئیسرائیل هێرش بکاتە سەر لوبنان، بەرژەوەندییەکانى ئەمریکا لە عێراق و ناوچەکە بەئامانج دەگرن.

سەرۆکوەزیرانى عێراق فەرمانیدا بە پێکهێنانى لیژنەیەک بۆئەوەى هەموو ئەو زەوى و موڵکانەى دەکەونە سەر رێگەى گەشەپێدان، بخرێنە سەر وەزارەتى گواستنەوە.

مانگى تەممووز تیروپشک بۆ حاجییانى عێراق بۆ ساڵى داهاتوو دەکرێت. بە گوتەى سەرۆکى دەستەى باڵاى حەج و عومرەى عێراق، ئەوەندە و نیوى ئەم ساڵ دەبێت.

نێچیرڤان بارزانی، سەرۆکى هەرێمى کوردستان رایگەیاند، پاڵپشتى لە دادوەر فایەق زێدان، سەرۆکى ئەنجوومەنى باڵاى دادوەریى عێراق دەکەن و گوتى، "هەوڵە گەورەکانى و خزمەتە دڵسۆزانەکانى بۆ دادگە و وڵات بەرز دەنرخێنین".

سکاڵایەکى دیکە لە دادگەى باڵاى فیدراڵیى عێراق دژى مەرجەکانى فرەژنى لە هەرێمى کوردستان تۆمار دەکرێت، ئەوەش دواى ئەوەى سکاڵایەکى هاوشێوە لە دادگەکە لەسەر داواى سکاڵاکارەکە هەڵوەشێندرایەوە.

پێشنیازێک دەدرێتە پارێزگارى نەینەوا بۆ شێوازى پاراستنى کەمپى جەدعە، کە کەسوکارى چەکدارانى داعشی تێدایە

بەپێی ئامارەکانی کۆمیسیۆنی باڵای سەربەخۆی هەڵبژاردنەکانی عێراق، 666 هەزار و 226 کارتی بایۆمەتری گەڕاونەتەوە هەرێمی کوردستان، لەو ژمارەیە نزیکەی 375 هەزار و 34 کارتیان لەلایەن خاوەنەکانیان وەرگیراونەتەوە و 291 هەزار و 192 کارتیش وەرنەگیراونەتەوە

دادگایەکى دیالە فەرمانى دەستگیرکردن بۆ تاکە ئەندامەکەى یەکێتى نیشتیمانى کوردستان لە ئەنجوومەنى پارێزگا دەرکرد، بە گوتەى پۆلسى ئەو شارە دۆسیەکەى پەیوەندارە بە کێشەیەکى کۆنەوە.

دادگەى باڵای فيدراڵیى عێراق دانیشتێک لە بارەى سکاڵایەک دەکات، کە وەزیرى کۆچ و کۆچبەران لە دژى چەند دامەزراوەیەکى هەرێمى کوردستان تۆماریکردووە، لە بارەى گەڕانەوەى ئاوارەکان، گوتەبێژى ئەو وەزارەتە دەڵێت: "سکاڵاکە یەکلاکەرەوە دەبێت".

سڕینەوەى ئەو چوار ملیۆن ڤیدیۆیە لەنێوان یەکى تشرینى یەکەمى 2023 بۆ 31ى کانوونى یەکەمى هەمان ساڵ بووە.

لە رێگەى وەزارەتى ناوخۆى عێراقەوە داواکارییەک بۆ سەرۆکوەزیران بەرزکراوەتەوە بۆ ئەوەى بۆ ماوەى ساڵێک ئەرکى لیوا کاوە غەریب درێژ بکرێتەوە، ئەگەر ئەو داواکارییەش پەسند نەکرێت، سێ ئەفسەرى دیکەى کورد بۆ ئەو پۆستە بەربژێر دەکرێن

ئەنجوومەنى وەزیرانى عێراق بڕیاریدا دەسەڵات بداتە وەزارەتى کارەبا بۆ ئەوەى بۆ ماوەى سێ مانگ گرێبەست لەگەڵ کەرتى تایبەت بکات بۆ دەستخستنى کارەبا.

لە مانگى ئایارى رابردوودا وەزارەتى نەوت زیاتر لە 104 ملیۆن بەرمیل نەوتى لە کێڵگەکانى ناوەڕاست و باشوورەوە هەناردە کردووە و هیچ بڕە نەوتێک لە کەرکووک و هەناردە نەکراوە.

سەرۆککۆمارى عێراق یاسای قەدەخەى هاوڕەگەزخوازی و درێژکردنەوەى تەمەنى کۆمیسیۆنى باڵاى سەربەخۆى هەڵبژاردنەکانى واژۆکرد و بۆ رۆژنامەى وەقائیعى عێراقى نارد بۆ ئەوەی بکەوێتە بوارى جێبەجێکردنەوە.

حکومەتى فیدراڵى بڕياريدا، مانگى ئەیلوولى داهاتوو مامەڵەى کاخەزیی لە گومرگەکاندا رابگرێت و بیکاتە ئەلیکترۆنى. بەڕێوەبەری گشتیی گومرگی ھەرێمی کوردستان دەڵێت، لە 2016وە کار بەو سیستمە دەکرێت و بڕیارە سەرجەم گومرگەکان لە عێراق پێکەوە ببەسترێنەوە.

سەرۆککۆماری عێراق خشتەى بودجەى 2024 واژۆکرد و رۆژی 27ـی حوزەیران رەوانەى رۆژنامەى وەقائعی عێراق دەکرێت بەمەبەستى بڵاوکردنەوەى تاوەکو بکەوێتە بوارى جێبەجێکردنەوە.

محەممەد شیاع سوودانى، سەرۆکوەزیرانى عێراق پاڵپشتى ئەنجامدانی هەڵبژاردنى پەرلەمانى کوردستان دەکات و پێشوازیشی کرد لە بڕیارى سەرۆکایەتیى هەرێمى کوردستان بۆ دیاریکردنى رۆژى هەڵبژاردن لە مانگى تشرینى یەکەمى داهاتوو.

یونامى پێشوازى لە دیاریکردنى رۆژى هەڵبژاردنى پەرلەمانی کوردستان لەلایەن سەرۆکى هەرێمى کوردستانەوە دەکات، ئامادەییشی نیشاندا بۆ ئەوەى لەگەڵ کۆمیسیۆنى باڵای سەربەخۆی هەڵبژاردنەکانی عێراق بۆ گەرەنتیکردنى هەڵبژاردنێکى بێگەرد، کار بکات.

ئەندامێکى مەکتەبی سیاسیى بزووتنەوەى حەماسی فەلەستین، رەتیدەکاتەوە رێککەوتن و پێشنیاز هەبووبێت بۆ گواستنەوەى نووسینگە و سەرکردەکانى ئەو بزووتنەوەیە لە قەتەرەوە بۆ عێراق، بە رووداى گوت "ئەو بیرۆکەیە نەخراوەتەڕوو."

بۆ رێگری لە هاوردەکردنی زێڕی بێ کواڵێتی، حکومەتى عێراق بڕیاریداوە ئامێرى پشکنینى زێڕ لە چوار فڕۆکەخانە دابنێت.

وەزارەتى کۆچ و کۆچبەرانى عێراق رایگەیاند بەمەبەستی هاوکاریى یاسای و مرۆیی دانیشتووانی کەمپی مەخموور، نووسینگەی پەنابەران لەنێو کەمپەکەدا دەکاتەوە.

ئەمیندارى پارتێکى شەبەک لەگەڵ پارێزگارى نەینەوا رێکدەکەوێت سکاڵایەکى رابگرێت، کە لەدژى فراوانکردنى نەخشەى بنەڕەتیی شارى موسڵ پێشکێشی کردووە، بەو مەرجەى فراوانکردنى نەخشەکە دەشتى نەینەوا نەگرێتەوە.

وەزیرى نەوتى عێراق رایگەیاند ئەو گازەى لە ئێرانەوە هاوردەى دەکەن، بەشى وێستگەکانى بەرهەمهێنانى کارەبا ناکات. دەشڵێت، دەستپێکردنى قۆناخى یەکەمى بەرهەمهێنانى کارەبا لەرێگەى وزەى خۆرەوە، دەکەوێتە ساڵى داهاتوو.

هەندێک لە بەندکراوان لە عێراق بەتایبەت ئەوانەى لە پێکهاتەى سوننەن، سەرەڕاى تەواوبوونی سزاى بەندکردنیان ئازاد نەکرابوون، هەندێکى دیکەیان داوایان دەکرد وردبینى لە دۆسییەکانیاندا بکرێتەوە بە پاساوى ئەوەى بە "نادادوەرى" سزادراون.

ئەنجوومەنى وەزیرانى عێراق چەند بڕیارێکى تایبەت بە کەرتى کارەبا دەرکرد، لەوانە گرێبەستى دابینکردنى کارەبا لەگەڵ کۆمپانیاى ماس بۆ ماوەى سێ مانگ و گرێبەستێکى دیکەى کڕینى کارەبا لە تورکیا لە رێگەى کۆمپانیاى کار-ەوە.

وەزارەتى کۆچ و کۆچبەرانى عێراق بۆ یەکەمجار نووسینگەیەکى تایبەت بە کاروبارى پەنابەرانى فەلەستین دەکاتەوە کە زیاتر لە 11 هەزار کەسن. گوتەبێژى وەزارەتەکە دەڵێت: "نووسینگەکە خزمەتگوزارى یاسایی و مرۆییان پێشکێش دەکات".

ئەنجوومەنى وەزارى ئابووریى عێراق رەزامەندیی دا بۆ رێگەدان بە هاوردەکردنى پێنج بەرهەمى کشتوکاڵى لەوانە شێلم و چەوەندەر. بەرپرسێکى وەزارەتى کشتوکاڵى ھەرێمى کوردستان دەڵێت: "هاوردەکردنى ئەو بەرهەمانە بە درێژایی ساڵ لە هەرێمى کوردستان قەدەخەیە".

.

دوو تۆڕ لە بەسرە دەستگیرکران کە مامەڵەى خانەنشینی مردوویان ساختەکردووە و خستوویانەتە سەر ناوى کەسانى دیکە بۆ ئەوەى مووچەکانیان وەربگرن.

هاوپەیمانى چوارچێوەى هاوئاهەنگى کۆدەبێتەوە و پرسی هەڵبژاردنى سەرۆکى پەرلەمان و دۆخى کارەبا لە وەرزى گەرما سەرەکیترین ئەو پرسانەن کە تاوتوێى دەکەن.

پاتریارکی کلدان لە عێراق و جیهان، سوپاسی بەرپرسانى هەرێمى کوردستان دەکات بۆ پێشوازیکردن لێى لە کاتى "قەیرانى" کشانەوەى مەرسوومى کۆمارى پۆستەکەى و دەڵێت، "هەڵوێستەکانیان بەرز دەنرخێنم لە پاڵپشتیکردنى حەق و رێڕەوى دروست بۆ مامەڵەکردن".

پەرلەمانتارێکى عێراق سکاڵا لە دژى پشکى پارێزگاى موسەننا لە خشتەى بوجەى 2024 تۆمار دەکات. پارێزەرى دۆسیەکە دەڵێت: "سکاڵاکە پشتى بە چەند مادەیەکى دەستووری بەستووە و ئەوەى دیاریکراوە بۆ شارەکە ستەمە".

26 کەس لە پێکهاتەکان ناوى خۆیان لە کۆمیسیۆن تۆمارکردووە بۆ بەشداریکردن لە رکابەریى لەسەر پێنج کورسى کۆتا. 16یان لە سنوورى هەولێرە و زۆترینیان تورکمانن.

بە فەرمانى سەرۆکوەزیرانى عێراق، بەرپرسێکى عەرەب لە دیوانى پارێزگاى کەرکووک دووردەخرێتەوە و ناوى ئەو شوێنەش دەگۆڕدرێت کە بەرپرسی بووە. هاوکات لێژنەیەکى وردبینى لە بەشە کارگێڕی و یاساییەکانى پارێزگاکە پێکدەهێنرێت.

وەزارەتى ناوخۆى عێراق دەڵێت، ئاگرکەوتنەوە بەراورد بە ساڵى رابردوو 44% کەمیکردووە؛ ئاماژە بەوەش دەکات، لە پێنج مانگى سەرەتای ئەم ساڵدا زیاتر لە 82 ملیار دینار لە سووتان پارێزراوە.

گرووپە چەکدارە عێراقییەکانی نزیک لە ئێران کە خۆیان بە (موقاوەمەى ئیسلامى لە عێراق) دەناسێنن و حوسییەکانی یەمەن دەڵێن، بە درۆن هێرشیان کردووەتە سەر پێنج کەشتى لە کەناراوەکانى ئیسرائیل لە دەریاى سپى نێوەڕاست، هێرشێکى دیکەشیان کردووەتە سەر شارێکى ئیسرائیل لە کەناری دەریاى سوور.

دامەزراوەى شەهیدانى عێراق لە رێگەى دادگەى فیدراڵیەوە داوا دەکات وەزارەتى دارایی ناچار بکرێت زیاتر لە 177 ملیار دینارى شایستەى دارایی ئەو دەستەیە خەرج بکرێت.

دوو لیژنەى پەرلەمان بە فەرمى داوا لە سەرۆکوەزیرانى عێراق دەکەن لە بڕیارێکى پاشگەز ببێتەوە بۆ ئەوەى دەسەڵاتى دانان و لادانى دوو پۆستى باڵا بداتە ئەنجوومەنى پارێزگاکان.

وەزارەتى گواستنەوەى عێراق دەڵێت، لە ئەمڕۆ هەینییەوە گەڕاندنەوەى حاجییان بە رێگەى ئاسمانى و وشکانى دەستپێدەکات و دوایین کاروانیش 3ى تەممووز دەگەڕێنەوە. ئەوەی کە پەیوەندی بە حاجییانی هەرێمی کوردستانەوە هەیە، رۆژی 24ی مانگ کاروانێک دەگاتەوە هەولێر و کاروانێکیش سلێمانی.

لە هەشت رۆژدا 12 بەرپرسی وەزارەتى کارەبای عێراق بە هۆى "کەمتەرخەمى"یەوە لە پۆستەکانیان دوورخراونەتەوە؛ زۆرینەیان لە بەغدا بوون.

کۆنسوڵخانەى عێراق لە شارى جەدە لە راگەیێندراوێکدا لەبارەى ئەو حاجییە عێراقییانەی لە کاتى بەجێهێنانى فەریزەى حەج کۆچى دواییان کردووە، دەڵێت: "دوو نووسراوى فەرمى دەدەینە دادپزیشکى و پۆلیسى شارى مەککە بۆ ئەوەى بەڵگەنامەى مردنیان بۆ دەربکەن و رێوشوێنەکانى هاوئاهەنگى لەگەڵ نێردەى حەجى عێراقى بگیرێتەبەر، بەڵام زیادبوونى ژمارەى ئەو حاجییانەى کۆچى دواییان کردووە، بەتایبەت بەتەمەنەکان بەهۆى بەرزى پلەى گەرماوە کارێکى وەهای کردووە کە دادپزیشکى تواناى بۆ وەرگرتنى تەرمەکان کەم ببێتەوە".

بانکى ناوەندیى عێراق لە سێ مانگى سەرەتاى ئەم ساڵدا زیاتر لە 13 ملیار دۆلار داهاتى نەوتى بە بازرگانان و گەشتیاران فرۆشتووە کە 64.4%ى تێکڕاى ئەو داهاتى نەوتە بووە لەو ماوەیەدا بۆ وەزارەتى دارایی گەڕاوەتەوە.

12 ئەندامى دوو باند لە نەجەف و میسان دەستگیرکران. یەکێک لە باندەکان بازرگانی بە جەستەى مرۆڤەوە کردووە و ئەوى دیکەش بازرگانی بە مادەى هۆشبەرەوە کردووە.

وەزارەتى بەرگریی عێراق لە رێگەى دادگەى فیدراڵیی عێراقەوە داواى موڵکەکانى لە وەزارەتى دارایی دەکاتەوە، بە گوتەى جێگرى سەرۆکى لیژنەى ئاسایش و بەرگرى پەرلەمان، گەڕاندنەوەى ئەو موڵکانە "ئەستەمە"، چونکە پرۆژە و خانوویان لەسەر دروستکراوە.

بەرگریى شارستانیى عێراق رێنمایی لە بارەى چۆنێتى خۆپارێزى لە گەرما و رێگرى لە ئاگرکەوتنەوە بڵاودەکاتەوە، لەوانە بەجێنەھێشتنى شوشەى بۆن و چەرخ لە ناو ئۆتۆمبێل.

بڕیارە سەرۆکوەزیرانى عێراق بۆ جاری چوارەم لەگەڵ پێکهاتەکانى کەرکووک کۆببێتەوە. ئەگەر هەیە کۆبوونەوەکە بخرێتە دواى یەکەم کۆبوونەوەى ئەنجوومەنى پارێزگا.

ناوەندێکى ئابووریی عێراق رایگەیاند، هەناردەى نەوتى عێراق بۆ ئەمریکا لە چارەکى یەکەمى ئەمساڵ بەراورد بە چارەکی یەکەمی پار 30% کەمیکردووە.

وەزارەتی ناوخۆی عێراق رایگەیاند، تۆمەتبارێکیان دەستگیرکردووە، کە سەرجەم ئەندامانی خێزانی براکەی خۆی کوشتووە.

دەریاچەى رەزازەى کەربەلا وەک پێشوو نەماوە، ماسی و ئاوەکەى کەم بوونەتەوە، بەر لە وشکەساڵى و دەرکەوتنى کاریگەرییەکانى گۆڕانى کەشوهەوا لە عێراق ئەو دەریاچەیە ژینگەى چەندین جۆر ماسی بووە، بەڵام ئێستا یەک جۆر ماسی تێدا ماوە.

دەریاچەى رەزازەی لە کەربەلا وەک پێشوو نەماوە، ماسی و ئاوەکەى کەم بوونەتەوە. پێش وشکەساڵى و دەرکەوتنى کاریگەرییەکانى، ئەو دەریاچەیە ژینگەى چەندین جۆر ماسی بووە.

وەزارەتى بەرگریى عێراق و سوپاى فەرەنسا تاوتوێى قۆناخ و خاڵەکانى یاداشێکى لێکتێگەیشتن دەکەن کە بڕیارە لە نێوان هەردوولا واژۆ بکرێت.

شەپۆلی گەرما رێوڕەسمى جەژنى لە خەڵکی بەغدا تێکداوە، بەشێک لە خەڵک لەبرى پێشوازى لە میوان، لەگەڵ منداڵەکانیان دەچنە مەلەوانگەکان و خۆیان فێنک دەکەنەوە

وەزارەتی دەرەوەی ئەمریکا رایدەگەیێنێت، گرووپی چەکداریی بزووتنەوەی ئەنساروڵڵای ئەوفیای عێراقی و حەیدەر غەڕاوی، ئەمینداری گشتیی گرووپەکەی خستووەتە لیستی تیرۆری وڵاتەکەی

پێشنیازى دوو ساڵ بە دوو ساڵى پۆستى پارێزگارى کەرکووک بۆ کورد و عەرەب، لێکتێگەیشتنی لەبارەوە کراوە و پێویستى بە رێککەوتنە، تورکمان دەیەوێت ببێتە هاوبەش لە نۆرەى وەرگرتنى ئەو پۆستە، بۆ دەستبەرداربوونیشی لەو ویستە، پۆستى دیکەی دەخرێتە بەردەمى.

دوو پارێزگارى عێراق لە دادگەى باڵاى فیدراڵى سکاڵا دژى گواستنەوەى فەرمانگەکانى شەش وەزارەت بۆ سەر پارێزگاکانیان تۆمار دەکەن. جێگرى سەرۆکى لیژنەى هەرێم و پارێزگاکانی پەرلەمانی عێراق دەڵێت، "ئەو گواستنەوەیە کێشەى دارایی بۆ دروستکردوون."

راگەیاندنی داهاتى هەناردەى نەوتی عێراق دەدرێتە وەزارەتى دارایی. لە چوار مانگى سەرەتای ئەم ساڵیشدا هەناردەى نەوتى گەیارە لە پارێزگای نەینەوا نزیکەى چوار بەرامبەر نەوتى کەرکووک بووە

کۆتایی حوزەیران بۆ رادەستکردنى دۆسیەى ئەمنى پارێزگاى نەینەوا دیاریکراوە، بەڵام ئەو بڕیارە شنگال ناگرێتەوە و چارەنووسى کەمپى جەدعەى کەسوکارى چەکدارانی داعشیش دیار نییە. دوو یەکەی ئەو هێزەى یۆلیس کە دەبوو شنگال بپارێزن بۆ نێو موسڵ گوێزراونەتەوە؛ پێشنیاز کراوە سێ هێزى جیاوازیش رۆڵ لە دابینکردنی ئاسایشی جەدعە بگێڕن.

دەزگاى دژە تیرۆرى عێراق دەڵێت، هەواڵى بێزاربوونى هەندێک لە کارمەندانى دەزگاکە بڵاوبووەتەوە بەرامبەر ئەو ئەرکەى بەم دواییە لە بەغدا بە دەزگاکە دراوە؛ ئاماژە بەوەش دەکات: "دەزگاى دژە تیرۆر لە ژێر فەرمانى فەرماندەى گشتى هێزە چەکدارەکاندایە و ئامادەیە بۆ جێبەجێکردنى هەر ئەرکێک کە رۆڵى هەبێت لە پاراستنى سەقامگیرى و ئاسایشى عێراق لە هەر شوێنێک بێت".

گوللەى وێڵى بۆنەى خۆشی و پرسەکان لە عێراق، چەندین کەسی بریندار کردووە یان بوونەتە خاوەن پێداویستى تایبەت. وەزارەتى ناوخۆی عێراق پلانێکى سێ قۆناخى بۆ کۆتاییهێنان بە چەکى بێ مۆڵەت دەستپێکردووە.

بەرپرسی بزووتنەوەیەکى ئایینیى زیقار لە پارێزگاى دیوانییە دەستگیرکرا کە دوو ئەندامى گرووپەکەى کوشتووە و گوتوویەتی، هەردووکیانی کردووەتە قوربانى.

ئاگر لە مۆڵێکى شاری بەسرە کەوتوەتەوە و تیمەکانى بەرگریى شارستانى سەرقاڵى کوژاندنەوەین.

وەزیرانى دەرەوەى عێراق و تورکیا رێککەوتن لیژنەى سیاسی و ئەمنى نێوانیان لە مانگی ئابدا لە ئەنقەرە کۆببنەوە.

بابەتی هەڵبژاردنى پێشوەختەى پەرلەمانى عێراق هاوپەیمانیى چوارچێوەى هاوئاهەنگى دەکات بە دوو بەشەوە. نوورى مالیکى پاڵپشتی لە ئەنجامدانی دەکات و حەیدەر عەبادى دژیەتی. بەگوتەى سەرکردەیەکى ئەو هاوپەیمانێتییە، نەویستراوە ئەو بابەتە ببنە کۆبوونەوەکان، نەوەک لەبرى چارەسەر کێشەى دیکە دروست بکات.

پێشبینی دەکرێت لە سبەی دووشەممەوە شەپۆلێکى گەرما عێراق بگرێتەوە و چوار رۆژ بەردەوام بێت. پێشبینییەکە بەو جۆرەیە پلەى گەرما لە هەندێک شار بگاتە 51 پلەى سیلیزى. ئەوەی کە پەیوەندی بە هەرێمی کوردستانەوە هەیە، کەشناسێک دەڵێت، چاوەڕوان دەکرێت سەرەتای هەفتەی داهاتوو کاریگەری شەپۆلەکە بگاتە ئێرە.

پەرلەمانى عێراق خشتەى بودجەى 2024ى رەوانەى سەرۆکایەتى کۆمار کرد بە مەبەستى پەسندکردنى لەلایەن سەرۆککۆمارەوە بۆ ئەوەى بکەوێتە بوارى جێبەجێکردنەوە.

دەسەڵاتدارانى میسر هاووڵاتییەکى عێراقی رادەستی حکومەتی عێراق دەکەنەوە کە لەلایەن دادگەوە بەتۆمەتى بەرتیل وەرگرتن بە شەش ساڵ بەندکردن سزادراوە.

سەرژمێریى ئەزموونی لە عێراق دەریخستووە 9%ى خێزانەکان سەرۆکەکەیان ژنە، تێکڕای ناوەندى ئەندامانى هەر خێزانێک شەش کەسە، پارێزگای سلێمانى لەسەر عێراق و هەرێمی کوردستان کەمترین ئەندامی خێزانی هەیە، کە چوار ئەندامە بۆ هەر خێزانێک.

وەزارەتى کۆچ و کۆچبەرانى عێراق بڕیاریداوە کۆتایی ئەم مانگە دوایین کەمپى ئاوارەکان لە سنوورى پارێزگاى سلێمانى دابخات، کە ئێستا 250 خێزانى تێدا ماوە.

وەزارەتى دارایی و ئابووریی حکومەتى هەرێمى کوردستان راگەیاند، "هەینى مووچەى مانگى ئایارى خانەنشینى سەربازیى دابەشدەکرێت. بۆ ئەو مەبەستە بانکە پەیوەندیدارەکان کراوە دەبن."

سەرۆککۆمارى عێراق سکاڵا لە دادگەى باڵاى فیدراڵى دژى مادەیەکى هەموارى یاساى سزادانى عێراق تۆمار دەکات کە تایبەتە بە کاتى جێبەجێکردنى یاساکە.

نووسراوێکی پارێزگاری کەرکووک تایبەت بە لادانى سەرۆکى دەستەى وەبەرهێنانى کەرکووک، ناکۆکى لەگەڵ یەکێتى دروست دەکات. ئەندامێکى فراکسیۆنی یەکێتی لە ئەنجوومەنى پارێزگاکە پێى وایە نووسراوەکە "نایاساییە".

بەڕێوەبەرایەتیى رووبەڕووبوونەوەی مادەى هۆشبەر لە عێراق دەڵێت، 72 بازرگانی نێودەوڵەتیى مادەى هۆشبەر سزاى لەسێدارەدانیان بەسەردا سەپێندراوە کە سەرجەمیان ئەم ساڵ دەستگیرکراون.

121 شوێنی گۆڕى بە کۆمەڵى دەستى داعش لە عێراق هەن کە 70 یان کاریان تێدا نەکراوە، لەو شوێنانە 130 گۆڕى بەکۆمەڵ هەڵدراونەوەتەوە و زیاتر لە سێ هەزار تەرم دەرهێندراون.

وەزارەتى نەوتى عێراق رایگەیاند، پابەندن بە کەمکردنەوەى خۆیستانەى بەرهەمهێنانى نەوت، ئەو زیادەیەى ئەمساڵیش بەرهەمهێندراوە، تاوەکو ئەیلوولی 2025 قەرەبووى دەکەنەوە.

کردنەوەى دەرگاى تۆمارکردنى ناوى بەربژێران بۆ هەڵبژاردنى پەرلەمانى کوردستان بۆ جارێکى دیکە و لێکۆڵینەوە لە شیاویان پێویستى بە نزیکەى یەک مانگە، بەگوتەى کۆمیسیۆنى هەڵبژاردنەکان، ئەو لیستانەى پێشتر ناوەکانیان رادەست کردووە، دەتوانن گۆڕانکاری لە بەربژێرانیاندا بکەن.

دادگەى باڵاى فیدراڵیی عێراق بڕیارێکى پێنج ساڵ لەمەوبەرى پەرلەمان هەڵدەوەشێنێتەوە، کە تایبەتە بە راگرتن و پێداچوونەوە بە مووچەى خانەنشینى پلە باڵاکان و ساڵى 2015 لەلایەن حکومەتەوە دەرکرابوو.

بەمەبەستی بەشداریکردن لە هەشتەمین لووتکەی هاوئاهەنگی نێوان هەردوو وڵات، رەجەب تەیب ئەردۆغان، گەیشتە مەدرید-ی پایتەختی ئیسپانیا.

هەردوو یاریدەدەرەکەى ئێستاى پارێزگارى موسەننا بەهۆى "سەرپێچیکردن" لە چەند پڕۆژەیەکى قیرتاوکردن لەو پارێزگایە، راپێچى دادگە �