KÜRDİSTAN
Foto: Bilind T. Abdullah / Rûdaw - Yeni Yol Grup Başkanı ve Saadet Partisi İstanbul Milletvekili Bülent Kaya
Erbil (Rûdaw) – Erbil’de düzenlenen “Türkiye’nin Zorlu Barışı” çalıştayında konuşan Yeni Yol Grup Başkanı Bülent Kaya, “Şiddetin gündemden çıkarılması demokrasinin genişlemesiyle desteklenmeli” dedi.
Rûdaw Araştırma Merkezi, başkent Erbil'de düzenlediği "Türkiye'nin Zorlu Barışı: PKK'nin Silahsızlandırılması ve İstikrarsız Jeopolitik Durumda Siyasetin Dönüm Noktaları" başlıklı çalıştay ile önemli siyasi figürleri bir araya getirdi.
Basına açık gerçekleşen birinci oturumda, Türkiye'deki barış süreci ve jeopolitik gelişmeler masaya yatırıldı.
Rûdaw Medya Grubu'ndan Hêvîdar Zana'nın moderatörlüğünü üstlendiği oturuma; Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Milletvekili Oğuzkağan Salıcı, Yeni Yol Grup Başkanı ve Saadet Partisi İstanbul Milletvekili Bülent Kaya, DEM Parti Milletvekili Cengiz Çandar, Kürdistan Sosyalist Partisi (PSK) Genel Başkanı Bayram Bozyel, siyasetçi ve Kürdistan Yurtseverler Birliği Eski Politbüro Üyesi Mela Bahtiyar ve Rawest Araştırma Enstitüsü Direktörü Roj Girasun katıldı.
Çalıştaya konuk olarak katılan ve aynı zamanda Meclis’te kurulan “Milli Dayanışma Kardeşlik ve Demokrasi Komisyonu” üyesi olan Saadet Partisi İstanbul Milletvekili Bülent Kaya, yaptığı konuşmada barış sürecinin dinamiklerini ve komisyonun rolünü değerlendirdi.
Konuşmasına katılımcılara teşekkür ederek başlayan Kaya, Rûdaw Araştırma Merkezi'nin değişik toplumsal kesimleri bir araya getirerek sürece katkı sunma amacını takdir etti.
Kaya, barış sürecinin başlangıç motivasyonlarını şu şekilde ele aldı:
"2009-2012 yıllarındaki çözüm süreci daha ziyade Türkiye'nin vesayetten kurtulması, demokratikleşme ve özgürlükle alakalı konuları birinci sıraya alan, güvenliği ikinci sıraya alan bir yaklaşımla, bir motivasyonla başladı. Oysa 1 Ekim 2024'te başlayan süreç bir demokratikleşme, bir özgürlük talebinden ziyade Türkiye'nin güvenlik ihtiyacıyla ortaya çıkan bir süreç oldu."
Kaya, 2009-2012 sürecinin Türkiye'nin iç dinamiklerinden beslendiğini, ancak güncel sürecin Suriye'deki güvenlik sahasıyla ilgili motivasyonlardan kaynaklandığını vurguladı.
Öcalan'ın çağrısı ve örgütün silah bırakma süreci
Bülent Kaya, sürecin başlamasının, Öcalan'ın 27 Şubat'ta DEM Parti heyetiyle yürüttüğü müzakereler sonucunda örgütün feshedilmesi ve silah bırakılması kararını talep etmesiyle gerçekleştiğini belirtti.
Kaya, ardından örgütün kongresini toplayarak bu fesih sürecine dair bir karar alması ve 11 Temmuz'da sembolik de olsa pratik adımları olan silah yakma töreninin sürecin kritik eşiklerinden biri olduğunu ifade etti.
Komisyonun rolü ve beklentiler
Kaya'ya göre, "Milli Dayanışma Kardeşlik ve Demokrasi Komisyonu", önceki süreçlerden farklı olarak parlamentonun da sürece dahil edilmesini sağladı. Komisyonun bitmiş bir süreci değil, devam etmekte olan bir süreci parlamentoda bulunan partilerle istişare edilerek yürütülmesine imkan tanıdığını söyledi.
İktidar kanadının konuyu “dar bir güvenlik ve silah bırakma çerçevesinde ele almaya çalıştığın”ı belirten Kaya, muhalefet partilerinin ise silahsızlanma ile birlikte, çatışma ve şiddetin doğurduğu demokrasi açığı, hukuk ve adalet sorunlarını da gündeme alması gerektiğini vurguladı.
Kaya, "Türkiye'de birçok temel hak ve hürriyetler, şiddet, terör, çatışma bahane edilerek ikinci plana atıldı. Madem Türkiye artık şiddeti, çatışmayı, terörü kendi gündeminden çıkarmaya karar verdi, o halde bunun doğal bir sonucu olarak Türkiye'deki dar demokratik anlayışın, dar temel hak ve hürriyetlere bakış açısının da genişletilmesine dönük bir adım atılması gerektiğini muhalefet partileri ısrarla dile getiriyor" dedi.
Komisyonun çalışma alanları
Bülent Kaya, komisyonun ana gündemlerinden birinin sürecin gerektirdiği yasal ve idari düzenlemelerin gündeme alınması olduğunu belirtirken, bununla birlikte Türkiye'deki demokrasi açığının ve sorunun doğuran sebeplerin konuşulmaya başlanmasının da önemini vurguladı.
Kaya, komisyona "Türkiye'nin bütün demokratik sorunlarını çözecek bir misyon" yüklenmemesi gerektiğini ancak iktidar partisinin muhalefetle diyalog kurarak sorunları müzakere etme tercihini olumlu bulduğunu ifade etti.
Sürecin sağlıklı ilerlemesi için devlet yetkilileriyle İmralı arasında yapılan görüşmelerin, örgütün aşamalı silah bırakma planının hayata geçirilmesinin ve Suriye sahasında Türkiye'nin kırmızı çizgileri konusunda mutabakat sağlanmasının önemine değindi.
Kaya, komisyonun dört ana başlıkta çalışmasının sürece katkı sağlayacağını düşündüklerini belirtti.
Bunları şu şekilde sıraladı:
“Kamu bürokrasisinin, siyasetçilerin, şehit ve gazi aileleri, Cumartesi Anneleri, Barış Anneleri gibi mağdur kesimlerin, sivil toplum kuruluşlarının ve akademik camianın tecrübelerini ve kanaatlerini komisyona aktarması.
Farklı kesimlerin sürece dair güvenini pekiştirmek.
Sürecin gerektirdiği idari ve yasal düzenlemeler konusunda tavsiye niteliğinde çerçeveler çizmek.
Demokrasi açığı ve temel hak ve hürriyetlerin ele alınarak raporlaştırılması.”
Kaya, "Kayyum atama uygulamasının kaldırılması gibi yasal düzenleme teklifinin hep beraber verilmiş olması sürece dair pozitif bir adım olarak başlanabilir" diyerek somut bir öneride bulundu. Komisyonun TBMM'deki yaklaşık yüzde 95 milletvekilini kapsayan temsiliyetinin, oluşacak uzlaşının parlamento zemininde yasallaşmasına ciddi katkı sunacağına inandığını belirtti.
Yeni Yol Grup Başkanı ve Saadet Partisi İstanbul Milletvekili Bülent Kaya Rûdaw Araştırma Merkezi, başkent Erbil'de düzenlediği "Türkiye'nin Zorlu Barışı" çalıştayında konuştu
— Rudaw Türkçe (@RudawTurkce) September 1, 2025
Kaya, "Milli Dayanışma Kardeşlik ve Demokrasi Komisyonu”na sundukları önerileri anlattı… pic.twitter.com/ajzXioxJKT
Yorumlar
Misafir olarak yorum yazın ya da daha etkili bir deneyim için oturum açın
Yorum yazın