Erbil (Rûdaw) – İlk kez 17 Aralık 1945'te Mahabad'da dalgalanan ve Kürtler arasında "Ala Rengîn" olarak bilinen Kürdistan Bayrağı, bugün Kürdistan Bölgesi'nin resmi sembolü olarak göklerde süzülmeye devam ediyor.
Kürdistan Parlamentosu'nun 2009 yılında aldığı kararla "Kürdistan Bayrağı Günü" ilan edilen 17 Aralık, her yıl Kürdistan Bölgesi başta olmak üzere dünyanın dört bir yanında çeşitli etkinliklerle kutlanıyor.
Tarihsel köken: Ağrı'dan Mahabad'a
Kürdistan bayrağının kökeni Mahabad Cumhuriyeti'nden daha eskiye dayanır.
Bu bayrağın temel formu, 1927-1930 yılları arasında Ağrı Kürt Cumhuriyeti (Xoybûn Cemiyeti) tarafından tasarlanmış ve kullanılmıştır.
O dönemde Celadet Ali Bedirhan ve arkadaşlarının belirlediği sancak, küçük değişimlerle günümüzdeki halini almıştır.
Ancak bayrağın ulusal bir sembol olarak resmiyet kazanması ve meşruiyetini perçinlemesi, 17 Aralık 1945'te Mahabad'daki belediye binasına çekilmesiyle olmuştur.
Qazi Muhammed'in tarihi savunması ve bayrak
Mahabad Kürdistan Cumhuriyeti'nin kurucusu Qazi Muhammed'in yargılandığı mahkeme süreci, bayrağın manevi değerine dair tarihi bir anekdota sahne olmuştur.
Mahkeme sırasında Albay Rıza Niko Zade, çantasından bir bayrak çıkararak Qazi Muhammed'e, "Bu senin hükümetinin bayrağı değil miydi?" diye sorar.
Ardından bayrağa tükürerek ayakları altında çiğnemeye başlar. Bu saygısızlık karşısında Qazi Muhammed, tarihe geçen şu cevabı verir:
“Birincisi, o çiğnediğin Kürdistan bayrağı değildir; çünkü bizim bayrağımızda orak-çekiç yoktur. İkincisi, bu davranışın senin ne kadar akılsız, idraksiz ve şuursuz bir kişi olduğunu göstermektedir. Emin ol, gerçek Kürdistan bayrağını ayaklarının altına alman mümkün değildir.
O bayrak, bir gün şu anda beni yargıladığınız bu binanın tepesinde yeniden dalgalanacaktır. Ben Kürdistan bayrağını Mele Mustafa'ya (Barzani) emanet ettim. O, bu bayrağı dağdan dağa, şehirden şehre, ülkeden ülkeye gezdirerek koruyacak ve günü geldiğinde Kürdistan'ın zirvelerinde dalgalandıracaktır. O gün mutlaka gelecektir, bunun çaresi yok."
Tarihsel kaynaklara göre Qazi Muhammed, idam edilmeden önce bayrağı ölümsüzleştirmek adına, Cumhuriyeti savunmakla görevli olan General Mustafa Barzani'ye teslim etmiştir.
Bu devir teslim, Kürt ulusal hareketinin sürekliliğinin sembolü olarak kabul edilir.
Bayrağın renkleri ve sembollerin anlamı
Kürdistan bayrağı; arka planda birbirine paralel ve eşit kalınlıkta üç renk şeridi ile bunların tam merkezinde yer alan bir güneşten oluşur. Renklerin sıralaması üstte kırmızı, ortada beyaz ve altta yeşil şeklindedir.
Renklerin ve güneşin anlamı:
Kırmızı (üst): Kürdistan'ın özgürlüğü uğruna dökülen kanı ve devrimci mücadeleyi simgeler.
Beyaz (orta): Barışı, eşitliği ve doğruluğu temsil eder.
Yeşil (alt): Kürdistan'ın eşsiz doğasını, dağlarını, canlılığını ve ülkenin bereketini ifade eder.
Sarı güneş ve 21 ışın: Bayrağın odağındaki koyu sarı güneş, Kürtlerin kadim inançları olan Zerdüştlük ve Yezdanizm'den gelen "aydınlık" ve "bilgelik" kaynağıdır. Güneşin 21 saçağı (ışını) Newroz'u (21 Mart) simgeler. Aynı zamanda "yeniden doğuş ve diriliş" anlamını taşır.
Yorumlar
Misafir olarak yorum yazın ya da daha etkili bir deneyim için oturum açın
Yorum yazın