Di serdemekê de ku teknolojî û zanist bi lez û bez pêş dikevin, mirovahî hê jî li benda wê azadiyê ye ku serdema nûjeniyê soz dabû. Ev serdem, ku wekî serdemeke ronakbîrî û pêşketinê hate pênasekirin, xewna wê didît ku mirov ji tirsan rizgar bike, hişê wî azad bike, xwezayê têxe bin kontrolê û civakeke mirovtir biafirîne.
Lê gelo em îro li kû ne? Çima ev xewn, ku wekî ronahiyekê dihat dîtin, bi cih nehat? Gelo em di rêyeke şaş de ne, û çima kes cesaret nake ku vê yekê bi dengekî bilind bêje?
Soza Serdema Nûjeniyê: Azadiya Hiş û Dil
Serdema nûjeniyê li ser bingeha baweriyekê hate avakirin: Zanist û pêşketin dikarin hemû astengiyên li pêşiya mirovahiyê rakin. Civakeke ku bi desthilatdariyê mirov tepeser dike, diviyabû bi yekrêziyê re rû bi rû bimîne; ol, ku carinan tirsê di nav dilan de diçand, diviyabû bi zanîna kûr a jiyanê re were berawirdkirin û belayên xwezayê, wekî nexweşî û mirin, diviyabû bi destê zanistê bên çareserkirin. Armanca mezin ew bû ku mirov ji tirsan azad bibe, hişê wî bilind bibe û jiyaneke bi rûmet ji bo her kesî bê afirandin.
Lê belê, ev soz ne tenê bi cih nehat, di heman demê de cîhana me ber bi rêyeke tarî ve çû. Li şûna azadiyê, em bûn şahidê zêdebûna şer, tundûtîjî û bêdadiyê. Wekî ku mirovahî dev ji xewnên xwe berda û xwe bi vê cîhana kaotîk re guncand. Têgihiştina şer û neheqiyê, ku diviyabû wekî tiştekî neasayî bihata dîtin, bû parçeyek ji jiyana rojane. Gelo ev e ew "pêşketina" ku me xeyal dikir?
Têkçûna Sozê: Ber bi Tarîtiyê ve
Ya ku dilêş e, ne tenê têkçûna vê sozê ye lê bêdengiya me li hemberî vê têkçûnê ye. Li şûna ku em li hemberî neheqiyê derkevin, em wekî ku wê qebûl dikin dijîn. Xweperestî û bêxemiya li hemberî kesên din bûye normeke civakî. Di vê serdemê de, têkoşîna ji bo rizgariya takekesî carinan bi fedakirina mafên kesên din tê kirin û ev yek wekî tiştekî asayî tê dîtin.
Di nav vê cîhana tijî şer de, mirovahî ber bi hovîtiyeke nû ve diçe. Teknolojiyên ku diviyabû jiyana me hêsan bikin, carinan bûne amûrên wêrankirinê. Medyaya civakî, ku diviyabû platformeke ji bo dan û standin û têgihiştinê be, gelek caran bûye qadek ji bo belavkirina kîn û dabeşkirinê. Em wekî ku di nav agir de bişewitin, lê kes naxwaze vê yekê bi nav bike.
Kurd û Rêyeke Cûda
Em Kurd, ku dîrokeke me ya tijî têkoşîn û berxwedan heye, di vê serdemê de divê ji her demê zêdetir bifikirin. Gelo em ê jî wekî yên din xwe bi vê cîhana tijî neheqî re biguncînin, an em dikarin rêyeke cuda hilbijêrin? Dîroka me nîşan dide ku em xwedî hêz û îradeyeke bihêz in ji bo afirandina paşerojeke çêtir. Lê ev rêyeke hêsan nîne. Divê em li ser bingeha mirovahî, dadmendî û hevxemiyê civakeke nû ava bikin.
Ji bo me Kurdan, ev tê wateya domandina têkoşîna me ya ji bo azadî û mafên me lê ne bi rêya tundûtîjî û neheqiyê, lê bi rêya diyalog, hevkariyê û parastina nirxên mirovahiyê. Em dikarin bibin mînakek ji bo cîhanê ku çawa civakek dikare li hemberî tarîtiyê bisekine û ber bi ronahiyê ve biçe.
Bangewaziyek ji bo Guhertinê
Ev cîhana tijî şer û bêdadî nabe ew cihê ku em ji xwe û nifşên paşerojê re bixwazin. Soza serdema nûjeniyê dibe ku têk çûbe lê ev nayê wê wateyê ku em jî divê dev ji xewnên xwe berdin. Divê em wê yekê ji bîr nekin ku armanca rastîn a mirovahiyê ne tenê pêşketina teknolojîk e, lê afirandina jiyaneke bi rûmet ji bo her kesî ye.
Em wekî Kurd dikarin di vê rêyê de bibin pêşeng. Bi domandina têkoşîna xwe ya ji bo azadî û dadmendiyê, em dikarin nîşan bidin ku xewna azadiyê hê jî zindî ye. Divê em li hemberî tarîtiyê bê deng nemînin, lê bi dengekî bilind bêjin: "Em ê vê cîhana neheq qebûl nekin!"
Di dawiyê de, divê em ji bo nebûyeke nû têbikoşin -nebûyeke ku li ser bingeha aştiyê, mirovahiyê û hevxemiyê ava bibe-. Ev ê ne tenê ji bo me lê ji bo hemû mirovahiyê bibe gaveke dîrokî.
(Nivîs bi tevahî ji fikr û ramanên nivîskar pêk tê. Tora Medyayî ya Rûdawê tenê nivîsê diweşîne.)
Şîrove
Bi mêvanî şîroveyekê binivîse an jî têkeve hesabê xwe da ku malperê bi awayekî yeksertir û berfirehtir bi kar bînî
Şîroveyekê binivîse