لەشكر حەمید*
ئاوی پاك بەو ئاوە دەگوترێ كە هیچ ماددەیەكی كیمیایی تواوە و زیندەوەرە وردەكانی تێدا نییە. بەپێی ستانداردی جیهانی، ئاو نابێت تام و بۆن و رەنگی هەبێت، تەندروستیی گشتیی خەڵك لەسەر كواڵیتی ئاوی خواردنەوە دەوەستێ كە تا چ رادەیەك بەپێی پێوەرە تەندروستییەكانە.
ئەو هۆكارانەی دەبنە مایەی پیسبوونی ئاو زۆرن، وەكو ماددەی كیمیایی و زیندەوەرە وردەكان و توخمە تیشكدەرەكان و لایەنی ئیستاتیكی (تام و بۆن و رەنگ).
پیسبوونی ئاو لەڕووی كیمیاییەوە:
لە رێگەی دەستكردی (مرۆڤ) و هەروەها لەڕێی سروشتیی توێكڵی زەوی، ماددە كیمیایی و تیشكدەرەكانی كە لە ئاودایە زیانی زۆرترە لە میكرۆبییەكان، چونكە ئەو ماددانە تام و بۆن و رەنگیان نییە و بە ئاسانی نادۆزرێنەوە و نیشانەكانیان راستەوخۆ لەسەر مرۆڤ دەرناكەون، بەڵكو بە تێپەڕبوونی كات توانای كۆبوونەوەیان هەیە لە لەشدا. تا كار لە مرۆڤ نەكات نیشانەكانی دەرناكەون كە هۆكارە بۆ تێكچوونی مێشك، نەخۆشیی ئەڵزهایمەر، شێرپەنجە و تێكچوونی سیستمی بەرگریی لەشی مرۆڤ .
كاتێك بمانەوێت بزانین ئاوێك شیاوە یان نەشیاوە بۆ خواردنەوە، تەنیا تام و بۆن و رەنگ پێوەر نین، چونكە زۆربەی پیسكەرەكان و ماددە ژەهرییەكان تام و بۆن و رەنگیان نییە، بۆیە باشترین رێگە بۆ بەرگرتن بەو ماددانە، بەكارهێنانی فیلتەرە بۆ ئاو، ئەویش بۆ گرتنی ماددە كیمیاییە نادیارەكان.
ئاو مادەیەكی توێنەرەوە و گوازەرەوەیە، هیچ جووڵە و كارلێكێكی ماددە زیانبەخشەكان بەبێ ئاو لە لەشدا روونادات.
لایەنی بەكتریایی ئاو :
بەپێی راپۆرتێكی بریكاری ژینگەپارێزی ئەمەریكی EPA ، ئاوی پاك لە جیهاندا كەمە و 90%ی ئاوی جیهان بە یەكێك لە هۆكارەكان پیس بووە .
ئاو هۆكاری سەرەكیی مردنە، چونكە ژینگەیەكی گونجاوە بۆ زیندەوەرە وردەكان و كرمەكان و كەڕووەكان و قەوزە و بەكتریا و ڤایرۆسەكان كە هۆكارن بۆ بڵاوبوونەوەی نەخۆشی.
هەروەك كەمبوونەوەی ئاوی لەش بەهۆی سكچوون و رشانەوە هۆكارە بۆ كەمبوونەوەی قەبارەی خوێن و لێكەوتەی نەخوازراوی لێدەكەوێتەوە كە رەنگە بگاتە مردن. بۆیە پێویستە ئاوی پاك بخۆینەوە و ئاو بە ئۆزۆن یان كلۆر پاك بكرێتەوە، تانكیی ئاوی ماڵان و فەرمانگەكان و قوتابخانەكان و زانكۆكان و شوێنە گشتییەكان زوو زوو پاك بكرێنەوە. لە هەندێك وڵات ئێستا كلۆر بەكارناهێنرێت، چونكە ئەویش هەندێك زیانی كیمیایی لە جەستە دەدات.
كوڵانی ئاو تەنیا دەبێتە هۆی كوشتنی میكرۆبەكان، بەڵام لە مادە كیمیاییە زیانبەخشەكان و ماددە ژەهرییەكان رزگارمان ناكات و دەبێتە هۆی بەرزكردنەوەی پەیتی ئاو و ماددە كیمیاییەكان و كەمبوونی ئۆكسجینی تواوە لە ئاودا، هەروەها تێكچوونی تامی ئاوەكە و نیشتنی كاربۆناتی كالیسیۆم و مەگنیسیۆم بەشێوەی بەڵخ.
* ئەندازیاری خۆراك
کۆمێنتەکان
وەک میوان کۆمێنتێك بنووسە یان وەرە ژوورەوە و ههموو خزمەتگوزارییەکان بهكاربێنه
کۆمێنتێک دابنێ