Irak Maliye Bakanı Ali Allawi, 2021 yılı federal bütçesi konusunda Kürdistan Bölgesi ile anlaştıklarını doğrulayarak, Kürdistan’a ait bütçe payının her ayın başında veya sonunda gönderileceğini belirtti.
Bakan Allawi, Rudaw TV'de Ekonomi Bülteni sunucusu Muhammed Şeyh Fateh'in de aralarında bulunduğu bir grup gazetecinin sorularını yanıtladı.
Kürdistan Bölgesi’nde çıkarılan petrolün Bağdat yönetimine teslim edilmemesi halinde bakanlığın da ihraç edilen petrolü Ulusal Petrol Pazarlama Şirketi’nin (SOMO) tahminlerine göre kesinti yaparak devlet bankalarının borcunu düşüreceğini belirten Allawi, geriye kalan net rakamı Kürdistan Bölgesi’ne göndereceklerini söyledi.
Allawi, Rûdaw temsilcisinin sorularına şu yanıtları verdi:
Irak’ın genel bütçesinde Kürdistan Bölgesi’nin payını nasıl belirliyorsunuz? Erbil yönetiminin gelir dağıtımıyla ilgili tüm yükümlülüklerini yerine getirmesi durumunda, bütçe payını gecikmesiz göndermeye hazır mısınız?
Belirlenen yüzde 12.67’li paydan devlet ve idari harcamaları çıkardıktan sonra, bölgenin faydalarını kamu harcamalarına dayalı olarak hesaplama yöntemi ile bütçeye ekledik. Ardından Kürdistan Bölgesi’nden ihraç edilen petrol de bu paydan çıkarılacak. Kürdistan Bölgesi’de çıkarılan petrolün fiyat değerlendirmesi SOMO’dan alınan tahminlere dayalı olarak belirlecenek. Bazı nedenlerden dolayı SOMO’nun fiyatından genellikle 6 ila 7 dolar daha düşük olarak hesaplanıyor. Aynı zamanda Irak Ticaret Bankası’na (TBI) olan borçlar kesildikten sonra kalan diğer harcamalar da çıkarıldıktan sonra bütçe payı Parlamentoya gönderilecek ve oradan onay çıkarsa Kürdistan Bölgesi’ne aktarılacak.
Bu belirttikleriniz, Kürdistan Bölgesi’nin tüm koşulları kabul etmesi durumunda bütçeyi göndermeye hazır olduğunuz anlamına mı geliyor?
Evet, tabii, Parlamento bütçeyi ve bölgenin payını hesaplama yöntemini onaylarsa, Kürdistan Bölgesi’nin payı yasaya ve yapılan hesaplama yöntemlerine göre her ayın sonunda veya başında gönderilecek.
Bağdat ile Erbil arasında anlaşmazlıkları çözmek için devam eden müzakereler ne aşamada?
Kürdistan Bölgesi’nin 2021 bütçesindeki payını hesaplama konusuna geri dönüyorum; üç veya dört hafta önce Erbil’den bir heyetle bu konuda bir anlaşmaya vardık. Hesaplama yöntemini kabul ettik ve prensipte herhangi bir itiraz olduğunu düşünmüyorum. Kürdistan Bölgesi heyeti şu anda Bağdat’ta ve 2021 yılına ait bütçe payı konusunda kapsamlı araştırmalarını sürdürüyor. Heyet burada ve müzakereler devam ediyor.
Bütçe açığı finanse etme konusunda kabul edilen kanununda Kürdistan Bölgesi ile ilgili bütçe payında sorunlar yaşandı, bütçe kanununda bu tür sorunların tekrarlanmayacağına dair teminatlar nelerdir?
Şahsen yasalar hakkında konuşmam. Parlamentonun da neye karar vereceğini bilmiyorum, ancak hükümet bütçede belirli bir ilkeyi benimsiyor ve Pazar günü kabinede onaylanırsa, bölgenin bütçeden payını hesaplama şekli Parlamentoya sunulacak. Parlamentoda bir değişikliğe gidilirse, değişimin hangi yönde olacağını bilmiyorum. Değişim gerçekleşir ise Kürdistan Bölgesi payı üzerindeki etkilerini yeniden konuşacağız.
Erbil ve Bağdat tarafından yapılan açıklamalara göre, piyasadaki nakit, 40 trilyon dinarı aşıyor. Ancak yaklaşık 20 trilyon dinarın piyasa dışında olduğu söyleniyor. Maliye Bakanlığı evlerde bulunan söz konusu blokları harekete geçirmek ve çıkarmak için politikası ne olacak?
İnsanlar genellikle bankalarla çalışmak istemedikleri için evlerinde para biriktiriyorlar. Bahsettiğimiz reformun en önemli yönlerinden biri bankacılık sektörününün gelişmesidir. Bankacılık sisteminin güçlenmesi insanların bankalara olan güvenini arttırır. Ancak ben gizlenen veya saklanan miktarın 10 veya 20 bin doların üzerinde olduğunu düşünüyorum. Fakat yine biz yastık altına gizlenen dinarların piyasaya sürülmesini istiyoruz. Daha iyi bir hizmet sunmaları için Rafidain, Rasheed, Tarım, Emlak gibi bakanlığa bağlı bankaları destekleyeceğiz. Maliye Bakanlığı olarak bankacılık sistemini güçlendirmek istiyoruz.
Yorumlar
Misafir olarak yorum yazın ya da daha etkili bir deneyim için oturum açın
Yorum yazın