رووداو - سلێمانی
سەرەڕای ژیانی جەنجاڵ و پڕكاری خۆی، دەیەوێ بە هێواشی دیواری بەردەم دووڕەگەكان بڕووخێنێ. ئەوانەی بەهۆی دایكیان یان باوكیانەوە رەگێكی كوردبوونیان هەیە و تاراوگەنشینی دەرفەتی ئەوەی پێنەداون زمانی كوردی بزانن. رێباز رۆژانە گوێی لە كێشەی ئەوانە دەبوو كە دوای گەڕانەوەیان بۆ كوردستان "تێنەگەیشتن لە زمان" نەیهێشتبوو تام و چێژ لە گەشتەكەیان ببینن.
رێباز جەلال ئەحمەد نانەكەلی، خەڵكی هەولێرە، زیاتر لە 12 ساڵە لە پۆڵەندا نیشتەجێیە. ئەو بۆ خوێندن چووە ئەو وڵاتە و لەو ماوەیەدا توانیویەتی خوێندنی بكالۆریۆس تەواو بكات و ماستەری لە بواری زانستە ئابوورییەكان بەدەستهێناوە و ئێستاش بە خوێندنی دكتۆراوە سەرقاڵە.
بەهۆی ئەوەی ژمارەی كوردستانیانی پۆڵەندا بە بەراورد بە وڵاتانی دیكەی ئەوروپا كەمە، پەیوەندییەكی كۆمەڵایەتیی پتەو لە نێوانیان نییە و ناتوانن كۆبوونەوە و دیداری بەرفراوان رێكبخەن بۆ دروستكردنی پەیوەندییەكی باش، ئەوەش رێبازی هاندا بۆئەوەی بیر لەو منداڵانە بكاتەوە كە دایك یان باوكیان، یان هەردووكیان كوردن و لەو وڵاتە لەدایكبوون و بەهۆی نەزانینی زمانی دایكیانەوە تووشی گرفت دەبن.
رێباز جەلال، باسی چیرۆكی پیاوێك دەكات بەناوی عەلی غەفوور كە لە سەرەتای شەستەكانەوە لە وارشۆ گیرساوەتەوە و بەتەمەنترین كوردی ئەو وڵاتەیە. عەلی ئەندازیاری رووپێوی لە پۆڵەندا تەواو كردووە و دواتر لەگەڵ كچێكی پۆڵەندی هاوسەرگیری كردووە، ئێستا دەرفەت بۆ ئالانی كوڕی عەلی غەفوور و دوو كچە بچووكەكەی رەخساوە كە بچن بۆ كۆرسی زمانی كوردی و خۆیان فێری زمان بكەن.
ئالانی تەمەن 45 ساڵ، ئەندازیاری تێلیكۆمۆنیكەیشنە. كچەكانیشی بە ناوەكانی ڤیان و ئەلیزابێت لە تەمەنی 13 و 16 ساڵیدان.
ئەلیزابێت كە كچی گەورەی ئالانە، دەڵێ حەزی لە فێربوونی زمانە، هەردەم حەزی كردووە لەگەڵ باپیرەی بە كوردی قسە بكات. ئەلیزابێت دەڵێت: "ئێستا خۆم فێری زمانی ژاپۆنیش دەكەم، بەڵام زمانی كوردی جیایە، چونكە من رەگێكی كوردیم هەیە و پێویستە فێری بم".
رێباز جەلال، خەونی گەورەتری هەیە. ئەو چاوی بڕیوەتە پرۆژەی گەورەتر و دەخوازێت مەودای كۆرسەكەی فراوانتر بكات، بەڵام دەشزانێ ئەوە پێویستی بە دەرامەت و توانای دارایی هەیە. چونكە ئێستا ژمارەیەكی زۆری خەڵكی پۆڵەندی دەیانەوێ كۆرسی زمانی كوردی بخوێنن، بەتایبەتی دوای شەڕی داعش و بڵاوبوونەوەی ناوبانگی پێشمەرگە بە جیهاندا.
باربارا شێركاوەیی، پارێزەرە و خێزانی دكتۆر نەبی شێركاوەییە، خۆی و دوو منداڵی بەناوەكانی دانیال 14 ساڵ و دەریا 11 ساڵ بەشداری لە كۆرسەكەدا دەكەن. دكتۆر نەبی شێركاوەیی كە پزیشكی نەخۆشییەكانی چاوە، یەكێكە لە كەسایەتییە ناسراوەكانی پۆڵەندا و شارەزاییە پزیشكییەكەی بەشێوەیەكی بەربڵاو لەنێو پۆڵەندییەكان و رەوەندی كوردیدا دەنگیداوەتەوە. زۆرجاریش بۆ كوردستانیانی وارشۆ چارەسەری بەخۆڕایی پێشكەش دەكات.
دانیال كوڕە گەورەكەی دكتۆر نەبی دەڵێ: "هەموو ساڵێك لە هاویندا سەردانی كوردستان دەكەم، لەوێ خزمی زۆرم هەن و دەمەوێ لێیان تێبگەم. جگە لەوە بلۆگم هەیە لە ئینتەرنێت بە زمانی پۆڵەندی لەسەر كورد و كوردستان زانیاری بڵاو دەكەمەوە. بۆ ئەوەی بتوانم شتی زۆرتر بنووسم لەو بلۆگە، دەبێت كوردی فێر ببم. زۆر خۆشحاڵم كە ئێستا وا دەتوانم بە كوردی بنووسم".
بەشداربووانی كۆرسەكە خۆشحاڵیی خۆیان دەردەبڕن لەو كۆرسەی وەریدەگرن. چونكە وای دەبینن كە ئەوە هەم رێگای گەڕانەوە و پەیوەندییە كۆمەڵایەتییەكانیان بۆ ئاسانتر دەكات و دەشتوانن زانیاریی زۆرتریان لەبارەی كوردستانەوە دەستبكەوێ " ئەگەر كارێكی پیرۆز تا ئێستا لەو وڵاتە كرابێت ئەوا بێگومان كردنەوەی ئەو كۆرسی زمانەیە". دكتۆر نەبی وا دەڵێ.
چەند ساڵێك پێش ئێستا، رێباز پرۆژەیەكی پێچەوانەشی هەبووە. ئەو كتێبێكی نووسی كە وەك فەرهەنگێكی گرنگی فێربوونی زمانی پۆڵەندی وایە. وشەكان و رستەكان لە كوردییەوە دەگۆڕێ بۆ پۆڵەندی و ئەوەش بۆ دەستگیرۆیی ئەو كوردانە بوو كە بۆ خوێندن چووبوونە پۆڵەندا و نەشیاندەتوانی لە زمانی خەڵكی ئەو وڵاتە تێبگەن.
رێباز دەڵێ: "ئەوە یەكەم كاری لەو جۆرەیە لە وارشۆ كرابێ، زمان یەكەم ناسنامەی ئێمەیە كە بتوانین دەستی پێوە بگرین. لە كاتێكدا كە وڵاتمان پارچە پارچە كراوە، كورد حاڵی حازر هیچ دەرفەتێكی سیاسی نەماوە. ئەوەی پێمان دەكرێت بریتییە لە زیندوو راگرتنی زمانەكەمان".
سوپاسی ئەوانەش دەكات كە لەسەرەتاوە هانیانداوە بۆ ئەوەی بیرۆكەكەی بكاتە كردار، رێباز گوتی: "كۆرسەكەمان لە 45 وانەی جیاواز پێكهاتووە، هەموو وانەكانیش هەر بەئامانجی فێربوونی زمانی كوردین، هەرچەندە زانیاریشیان تێدایە، بەڵام پەرتووكی پۆلی یەكەمی بنەڕەتی، وەكو رێبەر بەكارهاتووە بۆ قوتابییەكان".
پۆڵەندا، كەوتووەتە ناوەڕاستی ئەوروپا، لەلای رۆژئاوایەوە ئەڵمانیایە، لە باشوور دراوسێی چیك و سلۆڤاكیایە. بیلاڕوس و ئۆكراینا دەكەونە رۆژهەڵاتی، هەروەها دەریای بەڵتیك و لیتوانیاش لەلای باكوورین.
بەشداربووانی كۆرسەكەی رێباز جەلال، پەلەیانە زووتر بتوانن فێری زمانی كوردی ببن. رێبازیش پەلەیەتی بتوانێ خەونەكەی گەورەتر بكات و ببێتە هەوێنی دروستكردنی قوتابخانەی فێربوونی زمانی كوردی لە پۆڵەندا.
وەك رێباز جەلال دەڵێ، گرووپێكی دیكەی توێژەران لە زانكۆی وارشۆ، بەشداریی دەكەن لە كۆرسێكی زمانی كوردیدا كە پێكهاتوون لە "دوو قوتابی بەشی ئاسایشی نەتەوەیی، یەكێكیان باوكی كوردە و خەریكی خوێندنی دكتۆرایە، ئەوی دیكەیان كۆلیژی سەربازی تەواو كردووە، هەروەها دكتۆرێكی بەشی ئێرانناسی لە زانكۆی وارشۆ و یەكێكی دیكە كە قوتابیی دكتۆرایە لە بەشی زانستە سیاسییەكانی زانكۆی وارشۆ".
کۆمێنتەکان
وەک میوان کۆمێنتێك بنووسە یان وەرە ژوورەوە و ههموو خزمەتگوزارییەکان بهكاربێنه
کۆمێنتێک دابنێ