دکتۆر ئاسۆ فەریدوون: تاوەکو پێش کۆبوونەوەی پەرلەمان، ئەگەری رێککەوتنمان لەگەڵ پارتی هەیە

 

 

دکتۆر ئاسۆ فەرەیدون، ئەندامی خولی پێنجەمی پەرلەمانی عێراق لە فراکسیۆنی یەکێتی، لەکاتی بەشداریکردنی لە بەرنامەی "رووداوی ئەمڕۆ"ی تۆڕی میدیایی رووداو، کە بێستوون عوسمان پێشکەشی دەکات، وەڵامی چەند پرسیارێکی لەبارەی هەڵوێستی یەکێتی لە یەکەم دانیشتنی پەرلەمان و یەکلاکردنەوەی پۆستی سەرۆککۆمار لەنێوان یەکێتی و پارتی و پەیوەندییەکانی ئەو دوو حیزبە و چەند پرسێکی دیکەی دایەوە.

 

دکتۆر ئاسۆ فەریدوون، ئەندامی پەرلەمانی عێراق لەبارەی پۆستی سەرۆککۆماری عێراق و دەنگی لایەنەکان رایگەیاند، مەرج نییە هەمان شێواز و هاوپەیمانیی نێوان لایەنەکان کە بۆ دەنگدانی سەرۆکایەتیی پەرلەمان هەبوو، بۆ سەرۆکایەتیی کۆماریش دووبارەبێتەوە.

 

لەبارەی پەیوەندیی نێوان پارتی و یەکێتی، دکتۆر ئاسۆ فەریدوون رایگەیاند، هەمیشە ئەگەری دروستکردنی دانوستاندن و رێککەوتن و گەیشتن بە ئامانجێک لە پێناوی بەرژەوەندیی گشتیدا هەیە، تاوەکو پێش چەند کاژێرێکی چوونە نێو هۆڵی پەرلەمانەوە.

 

 

 

دکتۆر ئاسۆ فەریدوون: ئێمە لە دانیشتنی یەکەم بەشداریی دانیشتنەکەمان کرد تاوەکو هەڵبژاردنی دەستەی سەرۆکایەتیی پەرلەمان، بەشداری نەکردنەکەش بۆ ئەوە دەگەڕێتەوە کە یەکێتیی نیشتمانیی کوردستان ئاگای لە هەندێک وردەکاریی ئەو رێککەوتنە سیاسییەی لەنێوان سێ پێکهاتە سیاسییەکە، بەشێک لە کورد و بەشێک لە سوننە و بەشێک لە شیعە نەبووە. بۆیە لە پرۆسەی دەنگدان بە سەرۆکی ئەنجوومەنی نوێنەران و هەردوو جێگرەکەی بەشداریمان نەکرد. بەڵام ئەمە بە مانای ئەوە نییە هیچ تێبینی و رەخنەیەکمان لە هەریەک لە محەممەد حەلبووسی، حاکم زاملی و کاک شاخەوان هەبێت، ئەمانە برای ئەزیز و خۆشەویستی ئێمەن، لەگەڵ هەندێک لەوانە تەنانەت برادەرایەتی کەسیمان لەگەڵیاندا هەیە.

 

 

دکتۆر ئاسۆ فەریدوون: لە سیاسەتدا ئەو حاڵەتانە روودەدات، لەنێوانی یەکێتی و پارتی لە پێشتر ئەو حاڵەتانە روویداوە، لەنێوان هێز و لایەنە سیاسییەکاندا روویداوە. سیاسەت لەوە گەورەتر لەسەر یەک هەڵوێستی سیاسی حیسابی بکەی.

 

 

دکتۆر ئاسۆ فەریدوون: ئێمە لەگەڵ پارتی دیموکراتی کوردستان و حیزب و لایەنە سیاسییەکانی دیکە لە هەرێمی کوردستان شتی دیکە بەیەکەوەمان دەبەستێتەوە، پابەندیی بەیەکەوەمان دەبەستێتەوە، نەریتە سیاسییەکان بەیەکەوەمان دەبەستێتەوە.

 

 

دکتۆر ئاسۆ فەریدوون: کۆبووەوە و پەیوەندی بەردەوامە نەک لە سێ رۆژی رابردوودا پەیوەندیی نێوان پارتی و یەکێتی دانەبڕاوە و هەر هەبووە. جارێکی دیکە دەیڵمەوە پەیوەندی ئێمە لەناو هەرێمی کوردستان و تەنانەت لەنێوان هێز و لایەنە سیاسیە عێراقییەکاندا پەیوەندیی بە بەرژەوەندیی خەڵکەوە هەیە، پەیوەندیی بە ماف و شایستە دەستوورییەکانی هەرێمی کوردستانەوە هەیە، بە سەر مووچە و بودجە و کێشەی پێشمەرگە و ناوچە جێناکۆکەکان و هەندێک نەریتی سیاسیشەوە هەیە، کە پەیوەندیی بە پشکی سیاسی لەنێوان یەکێتی و پارتی چ لە هەرێم و چ لە عێراق هەیە.

 

 

دکتۆر ئاسۆ فەریدوون: لەو بڕاویەدام پەیوەندییەکان وەکو گوتم نە بڕاون نە داشدەبڕێن لە یەک و بەردەوام دەبن.

 

 

دکتۆر ئاسۆ فەریدوون: من ئاگادار نیم، قسەکەی من وا وەرمەگرە کە هەبێت یان نەبێت، بەڵام دڵنیام کە پەیوەندی نێوان هەردوو حیزب و هەموو لایەنە سیاسییەکان گەرمتر دەبێت، لەو ماوەیە تاوەکو دوایین ئەو وادەیەی دانراوە بۆ هەڵبژاردنی سەرۆککۆمار.

 

 

دکتۆر ئاسۆ فەریدوون: نەخێر، گوتم سیاسەت لەوە گەورەتر تۆ تەنیا لەسەر یەک هەڵوێستی سیاسی، تەنانەت ئەو هاوپەیمانە سیاسییەش ئەو مانگە هەنگوینیەی لەنێوان ئەو لایەنە سیاسیانەش هەیە، مەرج نییە وەکو خۆی بمێنێت وەک لەیەکەم دانیشتن هەبوو.

 

 

دکتۆر ئاسۆ فەریدوون: یەکەم شت ئێمە حەزمان دەکرد و هیواداربووین وەکو کورد هەموومان بە یەک کاندید بچینە ناو هۆڵی پەرلەمان. ئەگەر سەیری ئەو دەنگدانەی بکەی لە یەکەم دانیشتن بۆ سەرۆکی پەرلەمان و هەردوو جێگرەکەی جیاوازی هەبوو، ئەزموونێکی پێشترمان هەیە، ئەزموونی هەڵبژاردنی سەرۆککۆمار بوو کە کەسایەتیی ئەمڕۆ کەسایەتیی ئەنجوومەنی نوێنەران کە ئاڵۆزتر بوو ئێستا، چونکە چەندین تەکەتولاتی بچووکتری وەکو ئیمتداد و ئیشراقی کانوون و موستەقلین و چەندین هاوپەیمانی دیکەی سیاسی لەناو سوننە و شیعە و سەربەخۆ هەن کە ئاڕاستەی دەنگەکانیان مەرج نییە ئەمڕۆ لەناو دانیشتنی یەکەم چۆن بوو لە دانیشتنی دووەم هەر وابێت.

 

 

دکتۆر ئاسۆ فەریدوون: چاومان لە دەنگی هەموویانە، ئەوەی کە چوو دەنگی بە حەلبووسی دا، سەدرییەکان و پارتی دیموکراتی کوردستان و تەقەدووم و عەزم جگە لە زوویربووەکان و ئیمتداد و نەوەی نوێ و ئیشراقی کانوون و هەندێک دەنگی دیکە، مەرج نییە هەمان هاوپەیمانی سیاسی یان هەمان کوتلە و کەسایەتی سەربەخۆ کە چووەتە دانیشتنی یەکەم دەنگی بە محەممەد حەلبووسی دا، هەمان شێوازی دەنگدان هەبێت.

ئەمڕۆ پەیوەندی کەسی رۆڵ دەبینێت، پەیوەندییە سیاسییەکان لەگەڵ تاک بە تاکی ئەندامانی ئەنجوومەنی نوێنەران رۆڵ دەبینێت، هەڵوێستی سیاسیی حیزب و لایەنەکان بە نموونە یەکێتی و پارتی لە تێڕوانینی ئەندامانی پەرلەمان لە رابردوودا چۆن بووە لەبەرچاو دەگیرێت، بۆیە مەرج نییە ئەو شێوازی دەنگدانە وابێت.

جارێکی دیکە دەیڵێمەوە بۆ ئێمە لە دواجاردا کاری هاوبەشمان دەبێت لەگەڵ هەموو حیزبەکاندا بە تایبەتی پارتی دیموکراتی کوردستان، بەلایەنی کەمەوە بە رێککەوتنێک چووینە ژوورەوە یان نا، ئەمە کۆتایی کاری سیاسی نییە.

 

 

دکتۆر ئاسۆ فەریدوون: کارنامە هاوبەشەکە، ئەوەی کە ئەمڕۆ هەیە، لە داهاتوودا رەنگە شتی زۆر لەو کارنامە هاوبەشە پێویستتر هەبێت. لە دواجار ئەوەت لەبیر نەچێت پارتیش پێویستی بە دەنگی یەکێتی دەبێت بۆ تێپەڕاندنی ئەوەی هاتە سەر بەرژەوەندیی خەڵک لە بودجە.. مووچە و شایستە دەستوورییەکان و پێشمەرگە. 

 

 

دکتۆر ئاسۆ فەریدوون: هەموو ئەوانەی کە بەشداریی دانیشتنی یەکەمیان کرد، هەموویان دەنگیان بە دەستەی سەرۆکایەتیی پەرلەمان نەدا، ئەوانەی کە نەچووینە هۆڵی پەرلەمان ئێمە و چوارچێوەی هاوئاهەنگی بووین.

 

 

دکتۆر ئاسۆ فەریدوون: ئێمە خۆمان وەکو یەکێتیی نیشتمانیی کوردستان بڕوامان بەوەیە کە سەقامگیریی سیاسی لە عێراقدا لەسەر بنەمای ئەوەیە حکومەتی سازان لەپێناوی خەڵکی عێراقدا لە خزمەتی عێراقدا دروستبکرێت.

سەقامگیری لە عێراق، سەقامگیریی سیاسی، ئابووری و ئەمنی لە عێراقدا واتە سەقامگیریی سیاسی، ئابووری و ئەمنی لە هەرێمی کوردستاندا، بۆیە ئێمە خۆمان ئەمە بە لەپێشینە و پێویست دەزانین لە عێراقدا.

من دەزانم لەنێو هۆڵی پەرلەمان ژمارە رۆڵ دەبینێت، تەنانەت بۆ دەرچوواندنی یاساش، بەڵام ئەوەی ئەمڕۆ پێی دەگوترێت سەرکەوتن، مەرج نییە سەرکەوتنی هەمیشەیی بێت.

 

 

دکتۆر ئاسۆ فەریدوون: هەمیشە ئەگەری دروستکردنی دانوستاندن و رێککەوتن و گەیشتن بە ئامانجێک لە پێناوی بەرژەوەندیی گشتیدا هەیە، تاوەکو پێش چەند کاژێرێکی چوونە نێو هۆڵی پەرلەمانەوە، نامۆ نییە و واردیشە، هیواداین هەموومان وەکو پێشتر نەبێت، بەڵام کە ناچار کراین هەرکەسێک مافی خۆیەتی کار بۆ کاندیدی خۆی بکات، تەنانە لە دانیشتنی یەکەمیشدا هیچ تێبینیەکمان لەسەر هیچ یەکێک لەو کەسانە نەبووە.

 

 

دکتۆر ئاسۆ فەریدوون: من دڵنیام، پارتیش هەروایە.

 

 

دکتۆر ئاسۆ فەریدوون: د. لەتیف وەکو کەسایەتییەکی سەربەخۆ، واتە یەکێتیی نیشتمانی وەکو کادرێکی خۆی کاندیدی نەکردووە.

 

 

دکتۆر ئاسۆ فەریدوون: ئەو مافە بۆچی لە کەسایەتییەک بسەندرێتەوە؟

 

 

دکتۆر ئاسۆ فەریدوون: ئێستا ئێمە توانیمان رێگری لە حاکم رزگار بکەین؟ دکتۆر لەتیفیش ئەندامی یەکێتیی نیشتمانیی کوردستان نییە، کەسایەتییەکی سەربەخۆیە و پێگەی خۆی هەیە لەنێو هەموو پێکهاتە و تائیفەکانی سوننە و شیعە، کەسێک بووە وەزیر بووە، بنەماڵەیەکی ناسراوی ئەو شارەیە.

 

 

دکتۆر ئاسۆ فەریدوون: پێگە حیزبە سیاسییەکان لە عێراق تەنانەت لە کوردستانیش تەنیا ژمارە نییە، بەڵکو بە پێگەی سەر ئەرز و جەماوەر و مێژوو و چەکیەتی، هێزە ئەمنییەکانیەتی، رۆڵی لە سەقامگیرکردنی دەوڵەتی عێراقدا، بۆیە بەڕای من بەشداریکردنی ئەو حیزب و لایەنە سیاسییانەی لە مێژووی عێراقدا رۆڵی خۆیان هەبووە، ئایا حیسابی رەوتی حیکمە بە دوو کورسی دەکەی یان بە مێزەرەکەی جەنابی سەماحەتوڵڵا موحسین حەکیم دەکەی کە مێژووێکی گەورەی لەناو مێژووی خەباتی شیعە هەبوو لە عێراقدا؟ بە هەمان شێوە دەوڵەتی قانوون تەنیا بەو سی و ئەوەندە کورسییە حیسابی بۆ دەکەی یان بە پێگەی نووری مالیکی و رۆڵی لە سەرۆکوەزیرانی و پەیوەندییەکانی.

 

 

دکتۆر ئاسۆ فەریدوون: راست دەکەی رەنگە ئەو ئاڕاستە و تێڕوانینە زاڵ بێت.

 

 

دکتۆر ئاسۆ فەریدوون: ئەوە پێویستی بەوەیە لەناو پڕۆسە سیاسییەکە و رێککەوتنی سیاسی بێت، کە لەناو پڕۆسە و رێککەوتنی سیاسیدا بیت، دەبیتە بەشێک لەو رێککەوتنە سیاسییە.