مەترسییەكانی بووتڵی ئاو و كاریگەرییەكانی لەسەر تەندروستیی مرۆڤ
لە مژاری یەكەمی ئەم بەرنامەیەدا د. نەوزاد ئەحمەد ئەسوەد، مامۆستا لە زانكۆی سلێمانی و نووسەری كتێبی (كوشتنی ژنان بە بیانووی شەرەف) باسی چیرۆكی كوشتنی پێنج ژنی كرد كە بە بیانووی پاراستنی شەرەفەوە لە كوردستاندا كوژراون و ئاماژەی بەوەشدا كوشتنی یەكێكە لەو كچانە بەناوی نازەنین زۆر كاریگەری لەسەری دروستكردووە كە لایەنە برایەكی خۆیەوە كوژراوە.
لە مژاری دووەمیشدا باس لە رادەی تەندروستی ئاوی جام و دەبەكان كرا ئایا چی چاودێرییەك لەسەر كارگەكان هەیە؟
د. نەوزاد ئەحمەد ئەسوەد، مامۆستا لە زانكۆی سلێمانی و نووسەری كتێبی (كوشتنی ژنان بە بیانووی شەرف) لە باسی كتێبەكەیدا ئەوەی خستەڕوو ئەو كتێبە گێڕانەوەی چیرۆكی راستەقینەی پێنج ژنی كوژراوە، بەڵام بە زمانێكی ئەدەبی چیرۆكەكان داڕێژراون و ناوەكانیش خوازراون. جەختی لەوەش كردەوە، ئایین هۆكاری سەرەكی نییە بۆ كوشتنی ئەو ژنانە، بەڵكو هەڵە تێگەیشتن لە ئایین بەتایبەت لەلای خێڵ هۆكارێكی سەرەكییە. كوشتنی ئەو ژنانەش بەناوی شەرەفەوە بە بڕوای ئەو تەنیا بیانوویێكە زۆرینەیان لەسەر گومانی هەڵە كوژراون.
لەبارەی كاریگەرترین چیرۆكیش د. نەوزاد ئاماژەی بەوەدا چیرۆكی نازەنین زۆر كاریگەری لەسەر دروستكردووە، گوتی "نازەنین لە ساتی كوشتنیدا لەلایەن ئەو برایەی كە لە دەرەوەی وڵاتەوە هاتووەتەوە زۆر هاوار دەكات و هاوار لە دایكی دەكات كە بێتاوانە، بەڵام براكەی بێ گوێدانە ئەو قسانە، خەڵتانی خوێنی دەكات."
مژاری دووەمی بەرنامەكە كە باسی ئاوی جام و دەبەكان بوو، دەربارەی ئەوەی چەند تەندروستن بۆ خواردنەوە. ئاوات محەممەد، قایمقامی سلێمانی وەك میوانێكی بەرنامەكە ئەوەی خستەڕوو لەسەر پرسی تەندروستی ئاوی جام و دەبەكان لە 04-08-2021 ئەوان وەك قایمقامیەتی سلێمانی لیژنەیەكی تایبەتیان دروستكردووە لە ماوەی ئەو سێ ساڵەدا 2252 سەردانیان كردووە كە 324 سەردانیان بۆهەشت كارگەی ئاو بووە، گوتیشی "بەشێك لە كارگەكان راستە تاقیگەیان هەبووە، بەڵام كاریان پێی نەكردووە، هەر بۆیە من وەكو خۆم متمانەم بە ئاوی بە لوعە زیاترە لە كارگەكان."
قایمقامی سلێمانی بەپێویستی دەزانێ لەسەر ئاستێكی بەرزتر چاودێری كاری كارگەكان بكرێت و دووبارە پێداچوونەوە بەو مۆڵەتانەدا بكرێن كە پێیان دراوە، ئەو دەڵێت "ئێمە كاری خۆمان كردووە و چاودێریی تەواومان كردووە لەماوەی ئەو سێ ساڵەدا لە هەشت كارگەی ئاو، چوارمان سزاداوە، بەڵام هەست دەكەم دەبێت تیمێكی گەورەتر چاودێری كاری كارگەكانی ئاو بكات، بەجۆرێك دووبارە پێداچوونەوە بەو مۆڵەتانەدا بكرێن كە پێیان دراون."
نەبەز عەبدولحەمید، قایمقامی هەولێر وەك میوانێكی دیكەی بەرنامەكە باسی لەوە كرد زیاتر لە 20 لیژنەیان هەیە ئەو لیژنانە لەكاتی گەرمادا چاودێرییەكانیان چڕتر دەكەنەوە بەتایبەت بۆ كۆگاكانی ئاو و خۆراك و گوتیشی "هەر ئەمڕۆ سەردانی 15 شوێنمان كردووە و دوو فرۆشیار لەبەرئەوەی شوێنی هەڵگرتنی ئاوەكانیان شیاو نەبوون سزاماندان بۆیە داوا لە خەڵكی دەكەین ئەو ئاوانە نەكڕن كە لەسەر شەقامەكان دانراون و بەبڕوا منیش ئاوی بەلوعە هیچ گرفتێكی نییە بۆ خواردنەوە."
قایمقامی هەولێر باسی لەوەش كرد لەماوەی شەش مانگی یەكەمی ئەمساڵدا 354 تۆن خۆراك و كاڵا خراپ بوویان لەنێوبردووە
د. هیوا عوسمان، مامۆستای زانكۆ و پسپۆڕی كیمیایی پۆلیمەر، لە دەستپێكی قسەكانی ئەوەی روونكردەوە ئاوی دەبە لە كوردستان بەپێی ستانداری جیهانی نییە، بۆ پشتگیری ئەو بۆچوونەشی ئاماژەی بەوەدا ئەو ئاوەی دەكرێتە دەبەوە "لە بەشێكی گاركەكان هەر بە گەرمی تێدەكرێت ئەوەش گەورەترین هەڵە دەبێت لانی كەم 24 كاژێر ئاوەكە بمێنێتەوە بە تەواوەتی سارد بێتەوە ئەوجا بكرێتە دەبەوە، ئەگەر بەو جۆرە نەبێت ئاوەكە لەگەڵ دەبەكە كارلێك دەكات و دەبێتە هۆی دروستكردنی چەندین كێشەی تەندروستی بۆ ئەو كەسەی دەیخواتەوە".
ئەو پسپۆڕە ئەوەشی روونكردەوە وەك خۆی سێ جۆر ئاوی بۆ پشكنین بردووەتە دەرەوە و سەرئەنجام ئاوی بەلوعەكە لە دوو جۆرەكەی دیكەی كوالێتی بەرزتر بووە و گوتیشی "ئاوەكان ئاوی دەبەو ئاوی كانی و ئاوی بەلوعەی ماڵان بوو، لە ئەڵمانیا پشكنینم بۆ كرد سەرنجام ئاوی بەلوعە لە دووانەكەی دیكەی كوالیتی باشتر بوو."
ئازاد محەممەد كە وەك بەڕێوەبەری كارگەیەكی ئاو بەشداری بەرنامەكەی كرد سەرباری رەتكردنەوەی ئەو بۆچوونانەی كە لەسەر خراپی كوالێتیی ئاوی جام و دەبەكان خرایەڕوو، ئەوەشی روونكردەوە لە كوردستان ئامێری پێشكەوتوو لەبەردەست نییە بۆ هەموو جۆرە پشكنینێكی ئاو و گوتیشی "راستە لە زانكۆكانی سلێمانی و سەلاحەدین ئامێری پشكنین هەیە، بەڵام كاری لەسەر ناكرێت ئامێرەكان كەم وكوڕییان هەیە".
ئازاد محەممەد، ئەوەی نەشاردەوە هەرچەندە لەسەر سنوورەكان پارەی پشكنینی ئەو موادە پلاستیكیانەیان لێوەردەگرێ كە بۆ كارەكانیان بەكاری دەهێنن، بەڵام ئەنجامەكەیان نادانەوە گوتیشی "دیارە ئەو پشكنینانە تەنیا بۆ وەرگرتنی پارەیە نەك شتێكی دیكە".
ئەم بەرنامەیە شەوی 12-07-2021 بەشێوەیەكی راستەوخۆ پێشكەش كرا
بهشی بكه لە
