د. نەوزاد یەحیا باجگر باسی ژیریی دەستکرد (AI) دەکات

د. نەوزاد یەحیا باجگر لە رۆژی هیوا جەمال: نابێت ترسمان لە ژیریی دەستکرد هەبێت 

بەرنامەی ئەمڕۆی "رۆژی هیوا جەمال" چەندین بابەتی گرنگی لەخۆگرتبوو، لەوانە وەرگرتنی پۆستێکی نوێ لەلایەن بەرهەم ساڵح لە واشنتۆن و هەوڵەکانی بۆ پۆستێکی دیکەی نێودەوڵەتی، پەسەندکردنی پلانی ئیسرائیل بۆ داگیرکردنی غەززە و سەردانێکی مێژوویی سەرۆکوەزیرانی فەڵەستین بۆ رەفەح، هەروەها گەشتی ڤلۆدیمیر زیلینسکی بۆ واشنتۆن بۆ کۆبوونەوە لەگەڵ دۆناڵد ترەمپ. هاوکات، بەرنامەکە تیشکی خستە سەر پێشکەوتنە زانستییە شۆکهێنەرەکان وەک دروستکردنی یەکەم رۆبۆتی دووگیان لە چین و راگەیاندنی "راپەڕینی ژیریی دەستکرد" لە هەولێرەوە.

 بەرهەم ساڵح پۆستێکی لە واشنتۆن وەرگرت و هەوڵی پۆستێکی دیکەی نەتەوە یەکگرتووەکان دەدات

 د. بەرهەم ساڵح، سەرۆککۆماری پێشووتری عێراق، پۆستێکی نوێی وەک "هاوپیشەی دیاری سەرکردایەتی" لە پەیمانگای رۆژهەڵاتی نێوەڕاست (MEI) لە واشنتۆن وەرگرتووە. پەیمانگاکە لە راگەیەندراوێکدا ستایشی ئەزموونی دەیان ساڵەی د. ساڵحی کردووە لە خزمەتی گشتی و بە "دەنگێکی میانڕەو و چاکسازیخواز" لە ناوچەکەدا وەسفی کردووە. رۆڵی ناوبراو لەم پۆستەدا وەک توێژەر و راوێژکار دەبێت و دەسەڵاتی جێبەجێکردنی نابێت.
لەلایەکی دیکەوە، زانراوە کە د. بەرهەم ساڵح لە هەوڵدایە بۆ وەرگرتنی پۆستێکی باڵا لە نەتەوە یەکگرتووەکان، کە بریتییە لە پۆستی "رێکخەری تایبەتی نەتەوەیەکگرتووەکان بۆ پرۆسەی ئاشتیی رۆژهەڵاتی نێوەڕاست (UNSCO)". پێشبینی دەکرێت لە ساڵی داهاتوودا ئەو پۆستە وەربگرێت.

فاکت چێک: ڤیدیۆی کوشتنی دکتۆرە بان نادروستە و پەیوەندی بە کەیسەکەوە نییە

 لە بەشی فاکت چێکی بەرنامەی "رۆژی هیوا جەمال"، بەدواداچوون بۆ ڤیدیۆیەک کرا کە لە تۆڕە کۆمەڵایەتییەکاندا بڵاوبووەتەوە و بانگەشەی ئەوە دەکات گوایە ساتی کوشتنی دکتۆرە بان زیاد، پزیشکی دەروونیی عێراقی، نیشان دەدات.
بەشی فاکت چێک گەیشتە ئەو دەرەنجامەی کە ڤیدیۆکە نادروستە، کۆنە و هیچ پەیوەندییەکی بە کەیسە گوماناوییەکەی دکتۆرە بانەوە نییە، کە تەرمەکەی چەند رۆژێک لەمەوبەر لە ماڵەکەیدا لە بەسرە دۆزرایەوە.
هۆکارەکانی نادروستیی ڤیدیۆکە:
1. ڤیدیۆکە کۆنە: یەکەمجار لە ١٨ی ئایاری رابردوو لە پلاتفۆرمی تیک تۆک بڵاوکراوەتەوە، واتە چەندین مانگ پێش دۆزینەوەی تەرمی دکتۆرە بان.
2. چیرۆکی جیاواز: ئەو کەسەی ڤیدیۆکەی بڵاوکردووەتەوە، لە کۆمێنتەکاندا ئاماژەی بە چیرۆکێکی تەواو جیاواز کردووە کە باس لە کوژرانی "کوڕێک" دەکات و هیچ پەیوەندییەکی بە دکتۆرە بانەوە نییە.
3. لێکۆڵینەوەی فەرمی: تا ئێستا لێکۆڵینەوە فەرمییەکان لە کەیسەکە بەردەوامن و هۆکاری راستەقینەی مردنەکەی رانەگەیەنراوە و چاوەڕێی راپۆرتی پزیشکیی دادین.
هاوکات، سەرۆکوەزیرانی عێراق راستەوخۆ چاودێریی کەیسەکە دەکات و ئەنجومەنی باڵای دادوەریش دەستگیرکردنی تۆمەتبارێکی راگەیاندووە، بەڵام هیچ زانیارییەکی فەرمی لەبارەی کوژرانی ناوبراو لەو ڤیدیۆیەدا پشتڕاست نەکراوەتەوە.

ئیسرائیل پلانی داگیرکردنی غەززە دادەنێت و گرژییەکان زیاد دەکەن

 سەرۆکئەرکانی ئیسرائیل پلانی داگیرکردنی شاری غەززەی پەسەند کرد، کە بەپێی خەمڵاندنەکان چوار مانگ دەخایەنێت. ئیسرائیل هۆشداری داوەتە حەماس کە ئەگەر نەگەڕێتەوە سەر مێزی گفتوگۆ، ئۆپەراسیۆنەکە دەست پێ دەکات. ئەم بڕیارە کاردانەوەی ناوخۆیی لێکەوتەوە و دەیان هەزار خۆپیشاندەر لە تەلئەڤیڤ رژانە سەر شەقامەکان و داوای راگرتنی جەنگ و گەڕاندنەوەی بارمتەکانیان کرد.
بزووتنەوەی حەماس لە وەڵامدا رایگەیاند کە ئەم پلانە "راگەیاندنی شەپۆلێکی نوێی کۆمەڵکوژی و کۆچپێکردنە". هاوکات، بڕیارە ئەمڕۆ محەمەد مستەفا، سەرۆکوەزیرانی فەڵەستین، وەک یەکەم بەرپرسی باڵای فەڵەستینی سەردانی دەروازەی رەفەح لە دیوی میسرەوە بکات بۆ ئاگاداربوون لە رەوشی هاوکارییە مرۆییەکان و سەردانیکردنی بریندارەکان.

زیلینسکی بۆ کۆبوونەوە لەگەڵ ترەمپ بەرەو واشنتۆن بەڕێکەوت

 لە کاتێکدا ڤلۆدیمیر زیلینسکی، سەرۆکی ئۆکراینا، بە یاوەریی ژمارەیەک سەرکردەی ئەوروپی بەرەو واشنتۆن بەڕێکەوت بۆ کۆبوونەوە لەگەڵ دۆناڵد ترەمپ، سوپای رووسیا هێرشێکی بۆ سەر شاری خارکیڤ و هەرێمی سومی ئەنجام دا و بووە هۆی برینداربوونی ١٣ کەس. زیلینسکی پێش گەشتەکەی رایگەیاند کە پێویستیان بە "دانوستانی راستەقینە" هەیە کە لەسەر بنەمای ئاگربەست دەست پێ بکات و جەختی لە گرنگیی مانەوەی ئەمریکا لەگەڵ ئۆکراینادا کردەوە.

لە هەولێرەوە "راپەڕینی ژیریی دەستکرد" رادەگەیەنرێت

 د. نەوزاد باجگر، سەرۆکی دەستەی ئەمیندارێتی زانکۆکانی جیهان، لە میانی کردنەوەی یەکەمین خولی راهێنانی ژیریی دەستکرد بۆ مامۆستایان لە هەولێر، رایگەیاند: "لە هەولێرەوە راپەڕینی ژیریی دەستکرد بۆ هەموو جیهان رادەگەیەنین." ناوبراو ئاماژەی بەوەدا کە هەرچەندە لە رووی ئابوورییەوە لە دواوەین، بەڵام لە رێگەی ژیریی دەستکردەوە دەتوانین لەگەڵ وڵاتانی پێشکەوتوو یەکسان بین.
د. نەوزاد یەحیا باجگر، بەشداریی لە بەرنامەکەدا کرد، ئاماژەی بەوە دا کە "نابێت ترسمان لە ژیریی دەستکرد هەبێت، بەڵکو ژیریی دەستکرد باشترین هاوکاری مرۆڤە". جەختیشی کردەوە "ئاسایی ەل بواری توێژینەوەدا ژیریی دەستکرد وەکو هاوکارێک بەکاربهێنرێت".

پێشکەوتنی زانستیی شۆکهێنەر: تۆمارکردنی چاندنی کۆرپەلە و دروستکردنی یەکەم رۆبۆتی دووگیان

 • تۆمارکردنی چاندنی کۆرپەلە: زانایان لە ئیسپانیا بۆ یەکەمجار دیمەنی راستەوخۆی چەسپاندنی کۆرپەلەیەکی مرۆڤیان لەناو منداڵدانێکی دەستکرددا تۆمار کرد. ڤیدیۆکە ئەو وزە زۆرە نیشان دەدات کە کۆرپەلە بەکاریدەهێنێت بۆ چوونە ناو شانەکانی منداڵدان. ئەم توێژینەوەیە یارمەتیدەر دەبێت بۆ تێگەیشتن لە هۆکارەکانی لەبارچوون کە بەهۆی شکستی پرۆسەی چاندنەوە روودەدەن.
• یەکەم رۆبۆتی دووگیان: زانایان لە چین بانگەشەی دروستکردنی یەکەمین رۆبۆتی دووگیانی جیهان دەکەن، کە توانای هەیە لە رێگەی منداڵدانێکی دەستکردەوە منداڵی زیندوو بهێنێتە دنیا. پڕۆژەکە مشتومڕێکی زۆری یاسایی و رەوشتیی دروست کردووە، لە کاتێکدا هەندێک بە هیوایەک بۆ خێزانە نەزۆکەکان و کەمکردنەوەی ئازاری دووگیانیی دەزانن.

بە کورتی

 رۆژی جیهانیی شێرپەنجەی مەمک: بەبۆنەی رۆژی جیهانیی توێژینەوەی شێرپەنجەی مەمکەوە، ئامارەکان دەریانخستووە ساڵانە زیاتر لە ٤٢ هەزار ژن بەهۆی ئەم نەخۆشییەوە گیان لەدەست دەدەن. توێژینەوەیەکی نوێش ئاشکرای کردووە کە جۆرێکی شەڕانگێزی شێرپەنجەی مەمک لەو ژنانەدا سەرهەڵدەدات کە تەمەنیان لە خوار ٤٥ ساڵەوەیە و منداڵیان بووە.
پێشانگای خەون و مۆتەکە: لە کۆنترین نەخۆشخانەی دەروونیی جیهان (نەخۆشخانەی شاهانەی بێثلێم)، پێشانگایەکی هونەری بە ناوی "لە نێوان خەوتن و بەئاگاهاتن" کرایەوە، کە زۆربەی کارەکانی لەلایەن نەخۆشانی پێشووی نەخۆشخانەکەوە دروستکراون و رەنگدانەوەی خەون، خەیاڵ و مۆتەکەکانیانە.