لە هێرشی سەر کێڵگەی گازی کۆرمۆرەوە بۆ چیرۆکی دۆزینەوەی گۆڕە بەکۆمەڵەکان

لە بەرنامەی (رۆژی هیوا جەمال)ـی ئەمڕۆ پێنجشەممە 27-11-2025 لە تۆڕی میدیایی رووداو، کۆمەڵێک دۆسیەی هەستیار و هەواڵی گرنگ تاوتوێ کران. مژاری سەرەکیی بەرنامەکە تایبەت بوو بە هێرشەکەی شەوی رابردووی سەر کێڵگەی کۆرمۆر کە بووە هۆی بڕانی تەواوەتی کارەبا و کاردانەوەی لێکەوتەوە. هاوکات چیرۆکێکی کاریگەر لەبارەی دۆزینەوەی رووفاتی ئەنفالکراوانی بارزانی لەلایەن توێژەرێکی عەرەبەوە خرایەڕوو، لەگەڵ چەندین تەوەری دیکەی سیاسی و ئابووریی ناوخۆیی و جیهانی.

دڵی کارەبای کوردستان بۆردومان کرا؛ مەسرور بارزانی داوای سیستمی بەرگریی ئاسمانی دەکات

درەنگانی شەوی رابردوو، نزیکەی کاژێر 11:30، هێرشێکی درۆنی کرایە سەر کێڵگەی گازی کۆرمۆر لە سنووری قەزای چەمچەماڵ. بەگوێرەی زانیارییەکان، هێرشەکە راستەوخۆ "ئێڵپیجی پلانت"ی کردووەتە ئامانج و بووەتە هۆی ئاگرکەوتنەوە لە یەکێک لە کۆگاکانی کێڵگەکە. هەرچەندە خۆشبەختانە زیانی گیانی لێنەکەوتووەتەوە، بەڵام زیانە ماددییەکان گەورە بوون و بووە هۆی راگیرانی هەناردەی گاز.
وەزارەتی کارەبا و سامانە سرووشتییەکان رایانگەیاند، بەهۆی ئەوەی 80%ـی بەرهەمهێنانی کارەبای هەرێمی کوردستان پشت بە گازی ئەم کێڵگەیە دەبەستێت، تۆڕی کارەبای نیشتمانی تووشی "کوژانەوەی گشتی" (Blackout) بووە. بەرهەمهێنان لە 4000 مێگاواتەوە بۆ کەمتر لە 1000 مێگاوات دابەزیوە. ئومێد ئەحمەد، گوتەبێژی وەزارەتی کارەبا روونیکردەوە کە ئاساییبوونەوەی دۆخەکە 24 کاژێری پێویستە دوای دەستپێکردنەوەی هەناردەی گاز.

لەسەر ئاستی سیاسی، مەسرور بارزانی، سەرۆکوەزیرانی هەرێمی کوردستان پەیامێکی تووندی بڵاوکردەوە و هێرشەکەی بە "ترسنۆکانە" وەسف کرد. بەرێزیان داوای لە حکومەتی فیدراڵ کرد بکەرانی بدۆزێتەوە و، داواشی لە هاوبەشە نێودەوڵەتییەکان و ئەمریکا کرد کە "کەرەستەی بەرگریی ئاسمانیی پێویست دابین بکەن بۆ پاراستنی ژێرخانی مەدەنی".
لەلایەکی دیکەوە، عەزیز ئەحمەد، جێگری بەڕێوەبەری نووسینگەی سەرۆکوەزیران، پەنجەی تۆمەتی بۆ گرووپە چەکدارەکان درێژ کرد و لە پۆستێکدا نووسیویەتی: "تیرۆریستە هەمیشەییەکان کە لەسەر لیستی مووچەی حکومەتی فیدراڵن، هێرشیان کردەوە سەر کێڵگەی گازی کۆرمۆر". هاوکات شانەی راگەیاندنی ئەمنیی عێراقیش هێرشەکەی بە کردەوەیەکی تیرۆریستی و هەوڵێک بۆ پەکخستنی ئابووریی وڵات ناوبرد.

د. مەروان رەحمان و نهێنیی دۆزینەوەی گۆڕە بەکۆمەڵەکانی بارزانییەکان لە بیابانەکانی عێراق

یەکێکی دیکە لە تەوەرە کاریگەرەکانی بەرنامەکە، ئاشکراکردنی چیرۆکی دۆزینەوەی گۆڕە بەکۆمەڵەکانی بارزانییەکان بوو لەلایەن دکتۆر مەروان رەحمان، توێژەر و ئەندازیاری خەڵکی دیوانییە. دکتۆر مەروان کە ماوەی شەش مانگ لەژێر خێوەت لە بیابانەکاندا ماوەتەوە، وردەکاریی گەیشتن بەو راستییەی ئاشکرا کرد.

دکتۆر مەروان باسی لەوە کرد کە سەرەتا لە رێگەی دکتۆر عەبدوڵڵا عەلیاوەییەوە دەستی بەم گەڕانە کردووە و دواتر دەستی بە بەڵگەنامەیەکی دەگمەنی ساڵی 1989ـی هەواڵگریی بەعس گەیشتووە، کە دان بە گواستنەوەی 2225 بارزانی لە زیندانی ئەبووغرێبەوە بۆ بیابانی سەماوە دەنێت. ئەو دیمەنە تراژیدیانەی کە دکتۆر مەروان بینیویەتی، لەوانە دۆزینەوەی جلوبەرگی کوردی، زێڕی ژنان و کەرەستەی منداڵان لەژێر لمی بیاباندا، شایەدیی قەبارەی تاوانەکەن.
خاڵێکی سەرنجڕاکێشی چیرۆکەکە، گێڕانەوەی خەونی ژنێکی بەدەویی بەساڵاچوو بوو بۆ دکتۆر مەروان، کە تێیدا "رۆحی کچێکی گەنجی ئەنفالکراو داوای گەڕانەوەی بۆ نیشتمان کردووە". ئەم خەونە وەک پاڵنەرێکی مەعنەوی رۆڵی هەبووە.
دکتۆر مەروان باسی لە ساتەوەختی دیدارەکەی لەگەڵ سەرۆک مەسعود بارزانی کرد و گوتی: "سەرۆک بارزانی کاتێک زانی باسی دۆزینەوەی روفاتەکان دەکەین، گفتوگۆکانی پێکهێنانی حکومەتی بەلاوە نا و پێی گوتم: روفاتی شەهیدان بۆ من گرنگترە لە پرسی پێکهێنانی حکومەت".

بەڵگەنامەیەکی CIA: نوری مالیکی چۆن یاریی لەنێوان ئەمریکا و ئێران دەکرد؟

بەپێی بەڵگەنامەیەکی دزەپێکراوی CIA کە وێنەیەکی دەست بەرنامەکە کەوتووە، ستراتیژیی عێراق لە دوای کشانەوەی ئەمریکا مانەوە بووە لە دەرەوەی بازنەی هەژموونی تەواوەتیی ئێران. بەڵگەنامەکە ئاماژە بەوە دەکات کە نوری مالیکی، سەرۆکوەزیرانی ئەوکات، سەرەڕای پەیوەندییەکان، ناکۆکیی بنەڕەتی لەگەڵ ئێران هەبووە لەسەر سنوور و کێڵگە نەوتییەکان. مالیکی کڕینی فڕۆکەی F-16 و پەیوەندی لەگەڵ واشنتنی وەک کارتێک بەکارهێناوە بۆ ئەوەی بە تاران بڵێت "عێراق پاشکۆ نییە".

شانەی راگەیاندنی ئەمنی: فڕۆکەکان بیانی نەبوون، F-16ـی عێراقی بوون

شانەی راگەیاندنی ئەمنیی عێراق هەموو ئەو دەنگۆیانەی رەتکردەوە کە باس لە فڕینی فڕۆکەی بیانی لە ئاسمانی عێراق دەکەن. لە روونکردنەوەیەکدا جەختی کردەوە کە ئەو فڕۆکانەی بینراون جۆری F-16ـی سەر بە هێزی ئاسمانیی عێراق بوون و بە فەرمانی سوپاسالار بۆ مەشق و راهێنان لە ناوچەکانی باشوور فڕیون، ئەمەش بە ئامانجی کەمکردنەوەی پشتبەستن بە هاوپەیمانیی نێودەوڵەتی بووە.

کێشەی شایستە داراییەکانی موەلیدە ئەهلییەکانی هەولێر چارەسەر دەکرێت

دوای دوو ساڵ لە چاوەڕوانی، بەڕێوەبەرایەتیی ئاوی هەولێر رایگەیاند کە چەکی بانکی بۆ ئەو خاوەن موەلیدە ئەهلیانە کراوە کە کارەبایان بۆ بیرەکانی ئاو دابین کردووە. نزیکەی 200 خاوەن موەلیدە کە قەرزەکانیان لەنێوان 10 بۆ 45 ملیۆن دیناردایە، ئێستا رێکارەکانی وەرگرتنی پارەکانیان تەواو کردووە. بڕی پارەی تەرخانکراو نزیکەی 2.4 ملیار دینارە.

عێراق بەرەو بودجەی سێ ساڵەی نوێ هەنگاو دەنێت (2026-2028)

وەزارەتی پلاندانانی عێراق دەستپێکردنی ئامادەکارییەکانی بۆ بودجەی سێ ساڵی داهاتوو راگەیاند. ئەمە لەکاتێکدایە پەرلەمانتاران، لەوانە جەمال کۆچەر، رەخنە لە سیستەمی "بودجەی سێ ساڵە" دەگرن و پێیان وایە کورتهێنانی گریمانەیی دەکاتە راستەقینە. هەروەها جەخت کرایەوە کە حکومەتی ئێستا تەنیا دەسەڵاتی ئامادەکردنی رەشنووسی هەیە و پەسەندکردنی دەکەوێتە ئەستۆی حکومەت و پەرلەمانی نوێ.

کارەسات لە هۆنگ کۆنگ؛ 46 کەس گیانیان لەدەستدا

لە رووداوێکی دڵتەزێندا لە هۆنگ کۆنگ، ئاگرێکی گەورە لە چەند باڵەخانەیەکی نیشتەجێبوون کەوتەوە و بەهۆیەوە تا ئێستا 46 کەس گیانیان لەدەستداوە و 279 کەسی دیکەش بێسەروشوێنن. دەسەڵاتداران بەرزترین ئاستی مەترسییان (پلە 5) راگەیاندووە و هێشتا تیمەکان سەرقاڵی کۆنترۆڵکردنی ئاگرەکەن کە سەرەتا لە داربەستێکی کرێکارانەوە دەستیپێکردووە.


رۆژی هیوا جەمال

شۆیەکی 40 خولەکییە هەموو بەیانییەک کاژێر 08:00 بەشێوەی زیندوو پێشکێش دەکرێت. تێیدا گفتوگۆی پڕ زانیاری لەگەڵ کەسانێک دەکرێ کە مەرج نییە لەنێو هەواڵەکاندا ناسراوبن، بەڵام مژارەکانیان زۆر گرنگن. هەوڵدەدرێ لە رێگەی چیرۆکە کەسییەکانەوە باشتر و ئاسانتر زانیاری بگەیێندرێتە خەڵک.

لە ماوەی بەرنامەکەدا هەوڵدەدرێ وەرگر بەشی تەواوی رۆژەکە بەرچاوڕوونیی هەبێ سەبارەت بەو شتانەی لە کوردستان و ناوچەکە و جیهانیش روودەدەن. هەموو بەیانییەکیش هیوا جەمال راستی و ناڕاستیی زانیارییەک ئاشکرا دەکات کە لەنێو خەڵک دا بڵاوبوونەتەوە. 

دیوێکی جیاوازی دیکەی ئەم شۆیە، گەنگەشەی پێشکێشکارە لەنێو خەڵک و لەسەر شەقام لەسەر ئەو مژارانەی رای گشتییان بەخۆیەوە سەرقاڵ کردووە. 

ئامانجی شۆیەکە ئەوەیە وەرگری کوردستانی لە هەواڵی ساختە (فەیک نیوز) دووربخاتەوە. وابکات هەمیشە بۆ زانینی ئەوەی بڕیار وایە بەدرێژایی رۆژ و رۆژانی دواتر رووبدات بگەڕێتەوە بۆ (رۆژی هیوا جەمال).