Li Amedê ji ber kêzikên gezoyê berhemên pembû ji sedî 50 daketiye

Amed (Rûdaw) - Piştî dirûna dexlû dan,  li Bakurê Kurdistanê niha werza çinîna pembûyan destpêkiriye. Di destpêka werzê de cotkar bi hêvîbûn ku îsala bereketa pembû zêde be; lê îsal ji ber kêzikên gezoyê nesaxî li pembûyên cotkaran peyda bûye û vê yekê bi destxistina berhemên pembû % 50 kêmtir kiriye; salên borî cotkaran serî donimê herî kêm 500 kîlo pembû radikirin; lê îsal ev rêje daketiye 250 kîloyan.

Wek berhemên dexl û  dan îsal adana pembû jî li bajarên Bakurê Kurdistanê bi rêjeya % 50 kêm bûye

Ji ber barana zêde û peydabûna nesaxiyên kiştukaliyê îsal glokên pembû berî dema xwe 20 roj zû peqiyan, cotkar bi hêviyeke mezin çûn û dest bi çinîna pembûyên xwe kirin; lê surprîzeke nebaş li benda wan bû, di rewşa normal de cotkarekî li Bakurê Kurdistanê divê serê donimê 400 kîlo pembû wergire da ku mesrefa xwe bikare derbixe.

Pispor û endezyarên kiştukaliyê dibêjin ev nesaxî ji ber kêzika ku bi Latînî jê re dibêjin Afîd û Kurdîya wê Gezo ye, peyda bûye; cotkaran di mehên havînê de 4-5 caran hilberînên xwe ji ber kêzika Gezo derman kiribûn; lê berhemên wan ji vê yekê sûdê negirt.

Derbarê vê yekê de endezyarê kiştukaliyê Ferzende Goktîmûr ji Rûdawê re got: “Ev 25 sal in di her weşiyeke pembûyên Amedê de bi hûr û gir 8-9 dendik hene û nava van dendikan jî tije ne. Lê îsal ji ber kêzikê gezo nava dendik pêç bûye û herwiha di weşiyeke pembû de tenê 4-5 dendik hene, ev cureyê kêzikê Afîdê çareserî û derman jê re hebû û niha dermanê wê 4-5 caran jî em direşînin; lê ev kêzik namire. Li Edeneyê 12-13 car hatiye dermankirin û dîsajî vê kêzikê li ber xwe daye."

Hikûmeta Tirkiyeyê salane serê tona pembû 800 lîre palpiştiya cotkaran dike; lê ev pere  ji ber ku maliyetên kiştukaliyê di 3 salan de nêzîkî % 300 zêdebûne têra maliyeta pembû jî nake, ji ber ku ev 3 sal in cotkar her heman rêjeyê werdigirin.

Cotkar niha pembûyên xwe tînin kargehên çirçirê; lê karê kargehên çirçirê jî wek yê cotkaran % 50 îsal kêm bûye; herwiha ew jî ji zêdebûna heqê elktrîk, sîgorteya karkeran û herwisa ji baca zêde bêzar in.

Xwediyê Karegeha Çirçirê Omer Pervane jî dibêje: “Ji ber ku karê cotkarên pembû îsal nebaş e karê me jî her nebaş e; maliyetên me gelek zêdebûne; lê bêguman maliyetên cotkaran bêhtir zêdebûne. Divê dewlet di mazot, gubre û dermanên kiştukaliyê de teqez tenzîlat (kêmkirina buhayê ) bike an jî dê cotkarî li welatê me nemîne."

Bajarê Amedê li Bakurê Kurdistanê û seranserê Tirkiyê yek ji barên girîng ên di berhemanîna pembû de ye û  di salên asayî de li Amedê nêzîkî 650 hezar ton pembû tê hilberandin.

• Parve bike li ser
• Share on Facebook
• Share on Twitter
• Share on Whatsapp
• Share on Telegram
• Share on Viber
• Share on Messenger