لە تورکیا، دوای ساڵانێک لە ئیفلیجبوونی سیاسی، جموجووڵ کەوتووەتەوە نێو ململانێی دوورودرێژ و بە ئازاری نێوان دەوڵەت و بزووتنەوەی کوردی.

لە تورکیا، دوای ساڵانێک لە ئیفلیجبوونی سیاسی، جموجووڵ کەوتووەتەوە نێو ململانێی دوورودرێژ و بە ئازاری نێوان دەوڵەت و بزووتنەوەی کوردی. دوای دەیان ساڵ لە تووندوتیژی، دابڕان و هیوای بەدینەهاتوو، چەند ئاماژەیەکی کز، بەڵام واتادار دەرکەوتوون ئەوە دەردەخەن کە دەکرێ سەرەتای قۆناخێکی نوێ بێتە ئاراوە. کشانەوەی گەریلاکانی پارتی کرێکارانی کوردستان (پەکەکە) لە خاکی تورکیا و ئاماژە سەرەتاییەکان بۆ چەکدانان، رژدبوونێکی وەهای بەم دۆخە بەخشیوە کە ماوەیەکی زۆرە بەدینەکراوە. لەگەڵ ئەوەشدا، رێگەی بەرەو ئاشتییەکی بەردەوام، هێشتا پڕە لە مەترسی.

تۆلستۆی جارێک نووسیویەتی: "هەر کەسێک ئازار دروست بکات زیندووە. هەر کەسێک هەست بە ئازاری ئەوانی دیکە بکات مرۆڤە". ئەم رستەیە هەموو راستییەک کورت دەکاتەوە: ئازار دەتوانێت گۆشەگیرمان بکات، بەڵام هاوسۆزی پەیوەندیمان پێوە دەکات. مرۆڤ بوون تەنیا مانەوە نییە لە برینەکانی خۆت دا، بەڵکو کردنەوەی خۆتە بۆ برینەکانی ئەوانی دیکە.

شنگال هێشتا ناوچەیەکی ناجێگیر و پڕ لە گرژییە. دوای تێپەڕینی زیاتر لە دەیەیەک، ناوچەکە هێشتا ئاسایی نەبووەتەوە. هەوڵەکانی ئاوەدانکردنەوە وەستاون، ژێرخانی گشتی وێرانبووەو، بەڕێوەبەرایەتییەکی کارا دەتوانی بڵێی لەوێ نییە. لەجیاتی ئاشتی و سەقامگیری، شنگال ئێستا بووەتە گۆڕەپانی ململانێی هێزە رکابەرەکان: حکومەتی فیدرالیی عێراق لە بەغدا، میلیشیا ناوخۆییە رکابەرەکان و، پاشماوەی تۆڕە تووندڕۆکان. بەغدا تائێستا بەیتوانیوە ئاسایش دابین بکات و کۆنترۆڵێکی ئیداری دروست بکات، کە ئەمەش ئێزدییەکانی لە بۆشاییەکی نایاسایی و ترس دا بەجێهێشتووە.

رووداوی بێشومار – لە کوشتنی بەکۆمەڵەوە تاوەکو جینۆساید (قڕکردن)- کە تووندوتیژی، جیاکاری، ئەشکەنجەدان، مەرگ، ئاوارەبوون و راوەدوونانی بەردەوامیان بۆ چەندین سەتە لەگەڵ بووە، شوێنەواری قووڵیان لەسەر کۆمەڵگەی کوردی جێهێشتووە. کورد تاوەکو چەند ئازادە لەوەی بیربکاتەوە، هەستەکانی دەربڕێت و بە جۆرێک مامەڵە بکات کە رەنگدانەوەی ناسنامە کوردییەکەی بێت؟

شێوازێکی پزیشکی یان چارەسەرکردنێک کە ئەمڕۆ لە سەدەی 21 مرۆڤ بەشێوەیەکی گشتگیر [لایەنی جەستەیی، دەروونی و کۆمەڵایەتی] دەبینێت، لە راستیدا لە میزۆپۆتامیا کە خاکی باوباپیرانی ئێمەی کوردە، 4000 ساڵ پێش ئەمڕۆ، کردەیەکی رۆژانە بووە.

دیموکراسییەکان بە شەو و رۆژێک روونادەن، بەڵکو وردە وردە کاول دەبن، کاتێک بیرۆکە دیکتاتۆرییەکان ئاسایی دەکرێنەوە. ئەگەر خەڵک بیانەوێت کۆمەڵگەی کراوە و فرەڕەنگ بپارێزن، دەبێت چالاکانە دژی ئەم مەیلانە بوەستن.

لە تورکیا، زیاتر لە نیوەی دانیشتووانی کورد کەم یان هیچ کوردی نازانن. زیاتر لە 30% نکۆڵی لە ناسنامەی خۆیان دەکەن - تراژیدیایەک کە کاریگەریی قووڵی چەوساندنەوەی سیستماتیک دەردەخات

لە کۆمەڵگەی ئەمڕۆمان دا، هیوا بە ئەستەم دەتوانێت بگاتە شوێنەکەی. زۆر جار هیوای مۆدێرن پەیوەستە بە بەدەستهێنانی دەسەڵاتی تەواو بەسەر شتەکان و بوونی سەلامەتییەکی رە‌ها. ئێمە دەبێت باوەڕمان بەوە هەبێت کە هەموو نەخۆشییەکان دەکرێت چارەسەر بکرێن و هەمیشە ئەگەرێک هەیە کە تەندروستیمان بۆ بگەڕێتەوە، بەڵام ئەم شێوازی بیرکردنەوەیە وادەکات کە توانای خۆگونجاندنمان لەگەڵ ئەو شتانە نەبێت کە ناتوانین چارەسەریان بکەین. هیوای راستەقینە بە مانای ژیان لەگەڵ نەخۆشییەکان دێت، نەک سڕینەوەیان.

#SUMMARY#