رووداو دیجیتاڵ
سەرۆکی پارتی بزووتنەوەی نەتەوەیی (مەهەپە)، جارێکی دیکە پێشنیازی هاوپەیمانیی سێقۆڵی "تورکیا، رووسیا و چین" دژی هاوپەیمانیی ئەمریکا و ئیسرائیل هێنایە کایەوە و رایگەیاند، "ئەوەی دەیکەین، دەزانین چییە." راشیگەیاند، پێویستە تورکیا ئەکتەری سەرەکیی پرۆژە تایبەتەکانی خۆی بێت، نەک جێبەجێکاری پرۆژە هەرێمی و جیهانییەکان بێت.
ئەمڕۆ یەکشەممە 28ـی ئەیلوولی 2025، بەشی سێیەمی هەڤپەیڤینە نووسراوەکەی دەوڵەت باخچەلی، سەرۆکی مەهەپە لە رۆژنامەی "تورکگون"ی نزیک لە پارتەکەی بڵاوکرایەوە. بەشی یەکەمی هەڤپەیڤینەکەی لە رۆژی 18ـی مانگ بڵاوکرابوویەوە.
دەوڵەت باخچەلی جەختی لەوە کردەوە،"پێویستە تورکیا ئەکتەری سەرەکیی پڕۆژە تایبەتەکانی خۆی بێت، نەک جێبەجێکاری ئەو پڕۆژە هەرێمی و جیهانییانە بێت کە لەلایەن کەسانی دیکەوە دادەڕێژرێن."
سەرۆکی مەهەپە رایگەیاند، "پاراستن و پەرەپێدانی بەرژەوەندییە نیشتمانییەکانی تورکیا، دروستکردنی 'پشتێنەی ئارامی' لە دەوروبەرماندا و چارەسەرکردنی کێشەکان لە چوارچێوەی یاسا نێودەوڵەتییەکاندا، کرۆکی سیاسەتی دەرەوەی ئێمەیە."
باخچەلی، ئاماژەی بەوەش کرد کە تورکیا لە ناوەندی جیۆپۆلەتیکی ئەوراسیادایە و دەتوانێت پڕۆژەی هاوئاهەنگیی سیاسی، ئابووری و کولتووری بۆ دابینکردنی ئاشتی و سەقامگیری لە وڵاتانی ناوچەکەدا جێبەجێ بکات.
باخچەلی، دامەزراندنی رێکخراوی دەوڵەتانی تورکزمان بە "ورووژاندنی جۆش و خرۆشێکی بەرزی فیکری، سیاسی و سۆزداری" ناوبرد و ستراتیژی "پشتێنەی تورک"ی خستەڕوو، کە بە گوتەی ئەو، "ئامانجی بەهێزکردنی پەیوەندییەکانی نێوان کۆمەڵگە و دەوڵەتە تورکەکانە لەسەر بنەمای مێژوو، زمان، کولتوور و بەها هاوبەشەکان."
سەبارەت بە پەیوەندییەکانیان لەگەڵ ئەمریکا، باخچەلی گوتی، "پەیوەندییەکانمان لەگەڵ ئەمریکا، کە هاوپەیمانمانە لە ناتۆ، دەبێت لەسەر بنەمای یەکسانی و بەرژەوەندیی هاوبەش بێت."
باخچەلی، رەخنەی لە هەڵوێستی هاوپەیمانانی ناتۆ و یەکێتیی ئەورووپا گرت و گوتی، "ئەوانەی بانگەشەی ئەوە دەکەن کە تورکیا لە بلۆکی رۆژئاوا دووردەکەوێتەوە، دەبێت سەرەتا پرسیار لەبارەی ئەوەوە بکەن کە بۆچی هاوپەیمانانمان لە ناتۆ ئاشکرا پشتگیریی ئەو توخم و هەوڵانە دەکەن کە هەڕەشەن بۆ سەر تورکیا؟ هەروەها بۆچی یەکێتیی ئەورووپا لە ساڵی 1963ـەوە ئێمەی لەبەر دەرگای خۆی راگرتووە."
سەرۆکی مەهەپە ئاماژەی بەوە کرد کە بایەخدانی تورکیا بە گرووپی بریکس (BRICS) بە واتای وازهێنان لە رۆژئاوا نایێت و گوتی، "بریکس بۆ تورکیا جێگرەوەی رۆژئاوا، واتە ناتۆ و یەکێتیی ئەورووپا نییە. تورکیا دەبێت سیاسەتی هاوسەنگیی نێوان رۆژهەڵات و رۆژئاوا بەردەوام بکات."
لە کۆتاییدا، باخچەلی جارێکی دیکە پێشنیازەکەی دووپاتکردەوە و رایگەیاند، "پێشنیازی ئێمە بۆ هاوپەیمانیی تورکی، رووسی و چینی (TRÇ) لەم چوارچێوەیەدایە و گونجاوترین بژاردەیە بۆ تورکیا. ئەمە لەگەڵ سیاسەتی نیشتمانی، پێکهاتەی دەوڵەت و گەل و دیدگامان بۆ داهاتوو دەگونجێت. ئەوەی دەیکەین، دەزانین چییە. وەک هەمیشە گوتوومە، ئەقڵی من هەمیشە تورکیایە."
لە بەشی دووەمی هەڤپەیڤینەکەی باخچەلی کە رۆژی 25ـی ئەیلوول بڵاوکرایەوە گوتبووی، "لە باکووری رۆژهەڵاتی سووریا [رۆژئاوای کوردستان و ناوچەکانی دیکەی ژێر دەسەڵاتی هەسەدە]، هەموو هەوڵێکیان دەخەنەگەڕ بۆ دروستکردنی ئیسرائیلی دووەم. ئەمریکا، رۆژئاوا و ئیسرائیل رۆژانە لاپەڕەیەکی نوێی نائارامی هەڵدەدەنەوە و هێزەکانی سووریای دیموکرات (هەسەدە) هاندەدەن و یارییان پێدەکەن، بۆئەوەی بەشداری لە پرۆسەی تورکیایەکی بێ تیرۆر نەکەن."
لە بەشی یەکەمی هەڤپەیڤینەکەدا، دەوڵەت باخچەلی لە وەڵامی قسەکانی بنیامین نەتەنیاهوو سەبارەت بە نووسراوی سەر تاشەبەردی سیلوان، ناوی عومەری کوڕی خەتاب، سەڵاحەدینی ئەیوبی، یاوز سوڵتان سەلیم و سوڵتان سولەیمانی قانونی دەهێنێت کاتێک باسی قودس- ئورشەلیم دەکات و دەڵێت، "100 ساڵ لەمەوبەر ناچار بووین واز لە قودس بهێنین، بەڵام ئەمجارە بە چارەنووسی خۆیەوە بەجێی ناهێڵین."
کۆمێنتەکان
وەک میوان کۆمێنتێك بنووسە یان وەرە ژوورەوە و ههموو خزمەتگوزارییەکان بهكاربێنه
کۆمێنتێک دابنێ