سوپای ئەڵمانیا بۆ رووداو: ژمارەی ئەو کەسانەی سەربازیی ناچاری رەتدەکەنەوە زیادبووە

 

 

بە گوتەی ئەو وەزارەتە، تاوەکو 31ی ئابی ئەم ساڵ 3 هەزار و 257 داواکاری "رەتکردنەوەی ئەرکی شەڕکردن" گەیشتوونەتە دەست سوپای ئەڵمانیا. وەزارەتەکە جەختی لەوە کردەوە کە زۆربەیان "ئەو کەسانە بوون کە خزمەتی سەربازییان نەکردووە و سەربازی یەدەگ بوون."

 

گوتەبێژێکی سوپای ئەڵمانیا سەر بە وەزارەتی بەرگریی ئەڵمانیا بۆ تۆڕی میدیایی رووداو لەبارەی سەربازیی زۆرەملێی ئەو وڵاتە قسەی کرد، رایگەیاند ئەم ساڵ ژمارەیەکی زۆری ئەڵمانەکان مافی دەستووریی خۆیان بۆ رەتکردنەوەی ئەرکی سەربازی بەکاردەهێنن.

 

گوتەبێژی سوپای ئەڵمانیا لە شاری کۆڵن، جەختی لەوە کردەوە، کە ژمارەی ئەو ئەڵمانانەی نایانەوێت بەشداری شەڕی چەکداری بکەن زیاد بووە، هەروەها رایگەیاند ئەو کەسانەی داوای رەتکردنەوەی سەربازیی زۆرەملێیان کردووە، " 2 هەزار و 266 داواکارییان لەو کەسانە بوون کە هەرگیز خزمەتی سەربازییان نەکردووە و  856 داواکاریش هی سەربازی یەدەگ بوون."

 

بە گوتەی ئەو گوتەبێژە، ئامارەکان لە ساڵانی رابردوودا گۆڕانکارییان بەسەردا هاتووە. بەپێی ئامارەکانی سوپای ئەڵمانیا، ژمارەی هەشت مانگی ئەم ساڵ لە ژمارەی کۆی داواکارییەکانی ساڵی 2024 زیاترە. ئەو ئاماژەی بە دەستپێکردنی شەڕی ئۆکراینا لە ساڵی 2022 کرد و گوتی زۆر لە کەسەکان داوای رەتکردنەوەی ئەرکی سەربازییان لای ئەوان کرد، بەڵام دوای ماوەیەک ژمارەیان لە ئاداری 2022دا دووبارە کەمی کردەوە.

 

ئەو گوتەبێژە ئاماژەی بە مافی رەتکردنەوەی ئەرکی سەربازی دەکات، کە لە دەستووری ئەو وڵاتەدا پارێزراوە و دەڵێت: "هەر کەسێک لە ئەڵمانیا بەهۆی هۆکاری ویژدانییەوە نایەوێت، یان ناتوانێت لە شەڕدا بە چەک خزمەت بکات، دەتوانێت داوای رەتکردنەوەی خزمەتی سەربازی بکات"

 

دەربارەی هۆکارەکانی رەتکردنەوەی سەربازیی زۆرەملێ، گوتەبێژی سوپای ئەڵمانیا رایگەیاند کە هۆکاری "جیاواز و زۆر تایبەت هەن". ئەو گوتی: "ئەمە نیشانەی ئەوەیە هاووڵاتیان جارێکی دیکە زیاتر خەریکی پرسی پاراستنی وڵات و بەرگریی هاوپەیمانێتی دەبن. ئەوان بڕیارێکی روون دەدەن و لەسەر ئەم پرسە هەڵوێستی خۆیان دیاری دەکەن."

 

ئەم دیاردەیە لە کاتێکدایە کە وەزیری بەرگری، بۆریس پیستۆریۆس، لە حوزەیرانی 2025 رایگەیاند، کە پێویستە تواناکانی سەربازی زیاد بکات و پێویستییان بە 60 هەزار سەرباز هەیە. بەپێی ئامارەکانی وەزارەتەکە، تاوەکو کۆتایی ساڵی 2024 نزیکەی 181 هەزار و 150 سەربازی ژن و پیاو هەبوون.

 

 

 

سوپای ئەڵمانیا: هەر کەسێک لە ئەڵمانیا بەهۆی هۆکاری ویژدانییەوە نایەوێت یان ناتوانێت لە شەڕدا بە چەک خزمەت بکات، دەتوانێت داواکاری بۆ رەتکردنەوەی خزمەتی سەربازی پیشکێش بکات. لە بڕگەی 4، بەندی 3ی دەستووری ئەڵمانیادا هاتووە: "هیچ کەسێک ناتوانرێت دژی ویژدانی خۆی بۆ خزمەتی سەربازی بە چەک ناچار بکرێت." بەم شێوەیە مافی رەتکردنەوەی خزمەتی سەربازی گەرەنتی کراوە. سەربازە چالاکەکان، سەربازە یەدەگەکان، هەروەها ئەوانەی خزمەتیان نەکردووە، پیاوانێک کە بەپێی یاسای بەرگری بۆ ئەرکی سەربازی بانگهێشت دەکرێن، دەتوانن داواکاری بۆ رەتکردنەوەی خزمەتی سەربازی پێشکەش بکەن.

 

فۆرمی KDV (رەتکردنەوەی خزمەتی سەربازی) لەسەر بنەمای یاسای رەتکردنەوەی خزمەتی سەربازی بە چەک بەهۆی هۆکاری ویژدانییەوە (KDVG) و یاسای سەربازان (SG) رێکخراون.

 

فۆرمی رەتکردنەوە دەبێت لەلایەن داواکارانەوە بە نووسین بۆ سەنتەری گەشەپێدانی Bundeswehr (سوپای فیدراڵی) کە بەرپرسیارە بنێردرێت. ئەو سەنتەرە وەرگرتنی داواکارییەکە پشتڕاست دەکاتەوە و دەیگەیەنێتە نووسینگەی فیدراڵی بۆ خێزان و کاروباری کۆمەڵگەی مەدەنی (BAFzA)، کە دامەزراوەیەکی فیدراڵییە سەر بە وەزارەتی فیدراڵی بۆ خێزان، بەساڵاچووان، ژنان و گەنجان، کە بەرپرسیارە لە بڕیاردان لەسەر داواکارییەکە.

 

تاوەکو کۆتایی ئابی 2025 (لە 31.08.2025) 3257 داواکاریی رەتکردنەوەی خزمەتی سەربازی ( داواکارییەکانی KDV) گەیشتوونەتە سوپای ئەڵمانیا. زۆربەیان بە 3122 داواکارییەوە لەلایەن ئەو کەسانەوە تۆمارکراون کە خزمەتیان نەکردووە (2266 داواکاری) و سەربازە یەدەگەکان (856 داواکاری). تۆمارکردن بەپێی تەمەن ناکرێت.

 

پێشکەوتنی داواکارییەکانی رەتکردنەوەی خزمەتی سەربازی لەژێر گۆڕانکاریی گرنگدایە. ژمارەکانی ساڵانی 2022 تاوەکو 2024 ئەمە پشتڕاست دەکەنەوە: لە ساڵی 2024دا (تاوەکو 31.12.2024) بە گشتی 2998 داواکاریی KDV وەرگیراون. زۆربەیان بە 2840 داواکارییەوە لەلایەن ئەو کەسانەوە کراون کە خزمەتیان نەکردووە (1811 داواکاری) و سەربازە یەدەگەکان (1029 داواکاری).

 

تاوەکو کۆتایی کانوونی یەکەمی 2023 (لە 31ی کانوونی یەکەمی 2023) بە گشتی 1609 داواکاریی KDV گەیشتوونەتە سوپای ئەڵمانیا. زۆرترین رێژە بە گشتی 1431 داواکاری لەلایەن سەربازە یەدەگەکان و ئەو کەسانەوە کراون کە خزمەتیان نەکردووە. دوای دەستپێکردنی شەڕی ئۆکراینا لە ساڵی 2022دا زیادبوونێک لە داواکارییەکانی رەتکردنەوەی خزمەتی سەربازیدا بینرا. ئەمە لە مانگی ئاداری 2022دا، لە ماوەیەکی کورتدا، گەیشتە بەرزترین ئاست، دوای ئەوە پێشکەوتنەکە لەگەڵ گۆڕانکارییە کاتییەکاندا دووبارە دابەزی.

 

لە ساڵی 2022دا، بەگشتی نزیکەی 1100 داواکاریی رەتکردنەوەی خزمەتی سەربازی بۆ سەنتەرەکانی گەشەپێدانی سوپای ئەڵمانیا نێردراون. ئەوانەی خزمەتیان نەکردووە و سەربازە یەدەگەکان، بە رێژەیەکی نزیک لە یەکتر، بە گشتی زیاتر لە 900 داواکاری، زۆرینەی گەورە پێکدەهێنن. نزیکەی 230 داواکاری لەلایەن سەربازە چالاکەکانەوە کراون. بەپێی ئەمە، لە ساڵی 2021دا بەگشتی کەمتر لە 200 داواکاری کراون، کە نزیکەی 25یان لەلایەن ئەوانەوە بوون کە خزمەتیان نەکردووە.

 

 

وەزارەتی بەرگری: هۆکارەکانی داواکارییەک دەتوانن زۆر جیاواز بن و زۆر جار تایبەت بن. رەنگە لە ساڵی 2022ەوە زیادبوونی بەرچاوی داواکارییەکانی ئەو کەسانەی خزمەتیان نەکردووە بەهۆی دەستپێکردنی شەڕی ئۆکرایناوە بێت. ئەمە نیشانەی ئەوەیە کە هاووڵاتیان جارێکی دیکە زیاتر خەریکی پرسی پاراستنی وڵات و بەرگریی هاوپەیمانێتی دەبن. ئەوان بڕیارێکی روون دەدەن و لەسەر ئەم پرسە هەڵوێستی خۆیان دیاری دەکەن.