Koma Xebatê ya Vateyê ji bo standardkirina Kirmanckî cara 40î civiya

19-09-2025
RÛDAW
Nîşan Grûba Xebate ya Vateyî Kirmanckî
A+ A-

Hewlêr (Rûdaw) - Koma Xebatê ya Vateyê ku sala 1996an li Stockholma paytexta Swêdê hatibû avakirin doh civîna xwe ya 40emîn li Amedê li dar xist.

Koma Xebatê ya Vateyê ku ev 29 sal in li ser standardîzekirina Kirmanckî (Zazakî) dixebite, heta niha di 39 civînan de li ser zêdetirî 10 hezar peyvên bingehîn û 60 hezar şêwazên wan analîzeke hevpar kiriye.

Koma Xebatê ya Vateyê (Grûba Xebate ya Vateyî) derbarê civîna xwe ya 40emîn li ser hesabê xwe yê Xê daxuyaniyek belav kir.

Koma Xebatê ya Vateyê ku kovara Vateyê jî diweşîne (ji sala 1997an ve 82 hejmar), dê civîna xwe ya 40emîn li Amedê 4 rojan bidomîne.

Koma ku akademîsyen û nivîskarên Kirmanckî tîne cem hev, di standardîzekirina Kirmanckî de roleke sereke digire ser xwe.

Beşdarên civînê

Nivîskar û mamosteyên ku beşdarî civînê bûne ev in:

Huseyîn Kulu (Dêrsim), Ugur Sermiyan (Dêrsim), Nadîre Guntaş Aldatmaz (Dêrsim), Serdar Bedirxan (Pîran), Seyîdxan Kurij (Çewlîg), M. Malmîsanij (Pîran), Selîm Mûrat (Pali), Denîz Gunduz (Gimgim), Doxan Karasu (Çewlîg), Nureddîn Celalî (Çewlîg), Îbrahîm Bîngol (Gimgim), Weysel Yildizhan (Çêrmûg), Haydar Diljen (Siwêreg), Neymetullah Gunduz (Gêl), Mehmet Olmez (Gêl), J. Îhsan Espar (Pîran).

Metodolojiya zanistî: Pîvanên hilbijartinê

Kom peyvên standard bi pîvanên zanistî hildibijêre: hevparbûna herêmî, analîza etîmolojîk, berawirdkirina bi zaravayên din ên Kurdî (Kurmancî, Soranî) û zimanên cîran (Farisî, Erebî û Tirkî) re.

Komê heta niha di ferhengên xwe de gelek termên teknîkî yên wekî anatomî, hiqûq, şaredarî, leşkerî, cografya, edebiyat û perwerdeyê destnîşan kirine û dema pêwîst be peyvên nû jî çêdike.

Profîla cografîk a beşdaran

23 vexwendî ji 12 bajaran beşdarî civînan dibin: Dêrsim, Pîran, Siwêreg, Çewlîg, Gimgim, Pali, Licê, Pasûr, Hênê, Çêrmûg, Kangal û Gêl. Ev belavbûna cografîk ji bo nûneratiya varyantên herêmî girîng e.

Biryar û encamên civînê dê ji bo perwerdeya Kirmanckî, edebiyata modern, weşankarî û xebatên akademîk bibin rêberê nivîsînê.

Koma Xebatê ya Vateyê, bi xebatên xwe yên 29 salan, ji Kirmanckiya devkî zimanekî nivîskî yê standard diafirîne.

Şîrove

Bi mêvanî şîroveyekê binivîse an jî têkeve hesabê xwe da ku malperê bi awayekî yeksertir û berfirehtir bi kar bînî

Şîroveyekê binivîse

Pêwîst
Pêwîst