نەتەنیاهوو بە ئامانجگرتنی گوتەبێژی باڵی سەربازیی حەماس پشتڕاستدەکاتەوە

31-08-2025
بژار زوبێر @BBashqaly
A+ A-
 
رووداو دیجیتاڵ

بنیامین نەتەنیاهوو، سەرۆکوەزیرانی ئیسرائیل رایگەیاند، سوپای ئیسرائیل هێرشی کردووەتە سەر ئەبو عوبەیدە، گوتەبێژی کەتائیبی عیزەدین قەسام، باڵی سەربازیی بزووتنەوەی حەماس.
 
بەگوێرەی راگەیێندراوی کۆبوونەوەی رۆژی یەکشەممەی حکومەتی ئیسرائیل، نەتەنیاهوو گوتوویەتی: "هێرشمانکردووەتە سەر ئەبو عوبەیدە، گوتەبێژی حەماس، گوتەبێژی ئەو رێکخراوە تاوانکار و بکوژە. هیوادارم چیتر لە ژیاندا نەمابێت، بەڵام دەبینم هیچ کەسێک لەلایەن حەماسەوە نییە بۆ ئەوەی ئەم بابەتە روونبکاتەوە."
 
نەتەنیاهوو ئاماژەی بەوە کردووە، حەماس راگەیاندنی کوژرانی دوادەخات.
 
لەلایەکی دیکەوە، سوپای ئیسرائیل رایگەیاند، زانیارییەکان لەبارەی دۆخی ئەبو عوبەیدە هێشتا لەژێر لێکۆڵینەوەدان، بەڵام بە ئەگەرێکی زۆری دەزانێت کە بە سەختی بریندار بووبێت.
 
هەر لەو چوارچێوەیەدا، کەناڵ 14 لە زاری سەرچاوە ئەمنییەکانی ئیسرائیلەوە بڵاویکردەوە،  ئەوان "گەشبینن"، بەبێ ئەوەی وردەکاریی زیاتر بخاتەڕوو.
 
رۆژی شەممە، سوپای ئیسرائیل و دەزگای ئاسایشی گشتیی "شاباک" هەوڵی کوشتنی ئەبو عوبەیدەیان دا، کە ناوی راستەقینەی "حوزەیفە کەحلووت"ـە.
 
بەگوێرەی سەرچاوە ئیسرائیلییەکان کە قسەیان بۆ رۆژنامەی "مەعاریف" کردووە، بە راگەیاندنی بەئامانجکردنی ئەبو عوبەیدە، تەنیا یەک ناو لە لیستی ئەو سەرکردانەی حەماسدا ماوەتەوە کە لە غەززە داواکراون، ئەویش عیزەدین حەداد، فەرماندەی لیوای شاری غەززەیە.
 
دەزگا ئەمنییەکانی ئیسرائیل دەڵێن، حەداد بووەتە ئامانجی سەرەکیی لەو لیستەی کە لەلایەن بەشی هەواڵگریی سەربازی و دەزگای شاباکەوە بۆ کوشتن چاودێری دەکرێت.
 
 
ئەبو عوبەیدە کێیە؟ 'ڕووخسارە دەمامکدارەکە'ی باڵی سەربازیی حەماس
 
کەسایەتییەکی نهێنی و سیمبولێک
 
لە ساڵی 2007ـەوە، واتە 18 ساڵە ئەبو عوبەیدە لە راگەیێندراوە ڤیدیۆیی و دەنگییەکاندا دەردەکەوێت، بەڵام ناسنامە و شێوەی راستەقینەی بە نهێنی ماوەتەوە. هەمیشە دەمامکێکی سوور (کوفیەی فەلەستینی) دەبەستێت کە تەنیا چاوەکانی دیارن. ئەم دەمامکە دوو ئامانجی هەیە:
 
1. ئەمنی: بۆ پاراستنی ناسنامەکەی لە دەزگا هەواڵگرییەکانی ئیسرائیل.
 
2. سیمبولی: بووەتە هێمایەک بۆ "بەرخودانی چەکداری" و نوێنەرایەتیی هەموو چەکدارانی قەسام دەکات، نەک تەنیا یەک کەس.
 
رۆڵ و کاریگەری
 
ئەبو عوبەیدە تەنیا گوتەبێژێکی ئاسایی نییە، بەڵکو بەشێکی سەرەکییە لە شەڕی دەروونی و میدیایی حەماس دژی ئیسرائیل. گوتارەکانی، کە زۆربەی 
کات لە کاتی شەڕ و پێکدادانەکاندا بڵاودەکرێنەوە، چەند ئامانجێکیان هەیە:
 
• بڵاوکردنەوەی زانیاریی سەربازی: راگەیاندنی ئۆپەراسیۆنەکان و زیانەکانی لایەنی ئیسرائیلی لە روانگەی حەماسەوە.
• هەڕەشەکردن: ئاراستەکردنی پەیامی هەڕەشەئامێز بۆ سەرکردەکانی ئیسرائیل.
• بەرزکردنەوەی ورەی لایەنگران: دڵنیاییدان بە فەلەستینییەکان و لایەنگرانی حەماس لەبارەی "سەرکەوتنەکان".
 
گوتارەکانی بە وردی لەلایەن میدیا و شرۆڤەکارانی ئیسرائیل و جیهانەوە شیدەکرێنەوە بۆ تێگەیشتن لە ستراتیجی حەماس.
 
ناسنامەی راستەقینە
 
سەرەڕای نهێنیبوونی، دەزگا هەواڵگرییەکانی ئیسرائیل بانگەشەی ئەوە دەکەن ناسنامەی راستەقینەیان ئاشکرا کردووە. پێیان وایە ناوی راستەقینەی "حوزەیفە سەمیر عەبدوڵڵا کەحلووت"ـە و خەڵکی کەمپی جەبالیایە لە کەرتی غەززە. 
 
ساڵی لەدایکبوون و بنەماڵە
 
• بەپێی زانیارییە بڵاوکراوەکان، ئەبو عوبەیدە لە ساڵی 1985 لە کەمپی جەبالیا لە باکووری کەرتی غەززە لەدایکبووە. بنەماڵەکەی لە بنەڕەتدا خەڵکی گوندێکن بەناوی هیربا، کە یەکێکە لەو گوندانەی لە ساڵی 1948 خاپوور کراوە و دانیشتووانی ئاوارە بوون.
 
خوێندن
 
• ئەبو عوبەیدە خوێندکاری زانکۆ بووە و بەکالۆریۆس و دواتریش ماستەری لە زانکۆی ئیسلامیی غەززە بەدەستهێناوە.
 
• پسپۆڕییەکەی لە کۆلێژی بنەماکانی ئایین بووە.
 
• ناونیشانی تێزی ماستەرەکەی بریتی بووە لە"خاکی پیرۆز لەنێوان یەهوودییەت، مەسیحییەت و ئیسلامدا: خوێندنەوەیەکی شیکاری." ئەمەش نیشانی دەدات کە لەڕووی ئایینی و مێژووییەوە شارەزایی لەسەر ململانێی ناوچەکە هەیە.
 
• هیچ زانیارییەک نییە لەبارەی ئەوەی کە ئەبو عوبەیدە پێشتر کارێکی مەدەنیی ئاسایی کردبێت. وا دیارە هەر لە تەمەنێکی گەنجییەوە تێکەڵ بە ریزەکانی بزووتنەوەی حەماس و دواتریش باڵە سەربازییەکەی بووە.
 
• پێدەچێت بەهۆی توانای لە گوتاردان، زمانی عەرەبیی پاراو و شارەزایی ئایینی، بۆ پۆستی گوتەبێژی کەتیبەکانی قەسام هەڵبژێردرابێت.
 
• یەکەم دەرکەوتنی فەرمیی وەک گوتەبێژ دەگەڕێتەوە بۆ ساڵی 2006، دوای ئەوەی کەتیبەکانی قەسام، گیلعاد شەلیتی سەربازی ئیسرائیلییان بەدیل گرت. لەو کاتەوە، بووەتە دەنگی سەرەکیی قەسام لە کاتی شەڕ و رووداوە گرنگەکاندا.
 
• ئیسرائیل چەندین جار رایگەیاندووە کە ماڵەکەی کردووەتە ئامانج، لەوانە لە ساڵانی 2008، 2012، 2014 و شەڕەکانی دواتردا، بەڵام چارەنووسی تاوەکو ئێستا بە نادیاری ماوەتەوە.

 

کۆمێنتەکان

وەک میوان کۆمێنتێك بنووسە یان وەرە ژوورەوە و هه‌موو خزمەتگوزارییەکان به‌كاربێنه‌

کۆمێنتێک دابنێ

داواکراوە
داواکراوە
 

دوایین هەواڵەکان

حاجییان لە مزگەوتی حەرام بە دەوری کەعبەدا تەواف دەکەن. وێنە: Reuters

حەج و عومرەی سعودیە وێنەگرتن لە مزگەوتی حەرام و پێغەمبەر قەدەخە دەکات

گوتەبێژی بەڕێوەبەرایەتیی گشتیی حەج و عومرەی هەرێمی کوردستان رایگەیاند، لە وەرزی حەجی ساڵی داهاتوودا وێنەگرتن و تۆمارکردنی ڤیدیۆ لە هەردوو مزگەوتی پێغەمبەر (د.خ) لە مەدینە و مزگەوتی حەرام لە مەککە قەدەخە دەکرێت.