نووری مالیکی: عێراق هێشتا بە یاساکانی سەردەمی پاشایەتی و بەعس کار دەکات

01-11-2025
مالیک محەممەد
نیشانەکردن هەڵبژاردنی پەرلەمانی عێراق2025
A+ A-
 
رووداو دیجیتاڵ

موقتەدا سەدر، لەبارەى رکابەرى نێوان حیزب و هاوپەیمانییەکان بۆ هەڵبژاردنى پەرلەمانى عێراق دەڵێت، ئەوەی هەیە "ململانێیەکی ناڕەوایی هەڵبژاردنە" و دەشڵێت، "تەڵەکەبازییەکانیان وردە وردە دەردەکەون". پارێزگاری نەجەفیش بڕوای وایە، بڕیارەکەی موقتەدا سەدر بۆ بایکۆتکردنی دەنگدان، کاریگەری گەورەی لەسەر رێژەی بەشداری لە پارێزگاکەدا دەبێت.
 
محەممەد شیاع سوودانی، هیوای بە توێژی گەنجانە بۆ بەشداریکردن لە هەڵبژاردن دا کە 60٪ـی کۆمەڵگەی عێراق پێکدەهێنن و گوتی، "لە هەڵبژاردنی پێشوو، بەهۆی نەمانى متمانە هاووڵاتیان بە ئاشکرا پشتیان کردە دەنگدان."
 
قەیس خەزعەلی، پێشبینی دەکات، رێژەی بەشداریکردنی دەنگدەران لەم هەڵبژاردنەدا، بەرزتربێت لە هەڵبژاردنەکانی پێشوو.
 
موقتەدا سەدر: ئەم هەڵبژاردنە رەوایی نییە
 
موقتەدا سەدر، سەرۆکی رەوتی نیشتمانیی شیعە، لەبارەی چەند چالاکییەکی بانگەشەی هەڵبژاردن و بەربژێران کە پرسیاری ئاراستە کراوە، رایگەیاند: رەوتەکەی بەشێک نییە لێی و ئەو جۆرە کارانە ناکات، "ئەمانە هیچ پەیوەندییەکیان بە رەوتەکەمانەوە نییە".
 
یەکێک لەو مژارانەی کە موقتەدا سەدری لێی ئاگادار کراوەتەوە، ئەوەیە کە دوو بەربژێری هاوپەیمانیی عومران و سۆمەرییون لە بابل کشاونەتەوە، ئەمە وەک پاڵپشتییەک بۆ داوای رەوتى نیشتمانیى شیعە بۆ بایکۆتکردنی هەڵبژاردن، سەرەڕای ئەوەی سەر بە رەوتەکە نەبوون. لە پارێزگای زیقاریش بەربژێرانی لایەنە سیاسییەکان وێنە و پۆستەری یەکدی دەدڕێنن.
 
موقتەدا سەدر لەبارەی ئەو پرسە دەڵێت: "ئەوەی هەیە ململانێیەکی ناڕەوای هەڵبژاردنە لە نێوان لیست و پارتەکان دا، کە ناڕەوایی هەڵبژاردنەکە زیاتر دەکات."
 
یەکێک لەو  تێبینییانەى دیکە کە لەلایەن بەرپرسانی رەوتی سەدرەوە ئاراستەی کراون، ئەوەیە کە گوایە زانیارییان پێگەیشتووە هەندێک لە لایەنەکان هەوڵدەدەن ئەو شوێنانە بقۆزنەوە، کە تێیدا لایەنگرانى رەوتی نیشتمانى شیعەى تێدایە بۆ ئەوەی ساختەکاری لە بنکەکانى دەنگدان بکەن بۆ زیانگەیاندن بە بنەمای بایکۆتکردنی هەڵبژاردنەکە.
 
موقتەدا سەدر دەڵێت: "تەڵەکەبازییەکانیان وردە وردە دەردەکەون، گەندەڵ هیچى لێ بەرهەم نایێت گەندەڵى نەبێت، ئەم هەڵبژاردنە لەرزۆکە و رەوایى نییە."
 
پارێزگاری نەجەف: بایکۆت کاریگەریی گەورەی لەسەر رێژەی بەشداری لە هەڵبژاردن نابێت
 
یوسف کیناوی، پارێزگاری نەجەف بە تۆڕی میدیایی رووداوی راگەیاند، بەگوێرەی راپرسییەکان، رێژەی بەشداریکردن لە هەڵبژاردن لە نەجەف دا بە "رێژەیەکی بەرچاو" دەبێت.
 
پارێزگاری نەجەف گوتی، "هاووڵاتیانی نەجەف هیوایان بە هەڵبژاردن هەیە و بە رێژەیەکی بەرچاو بەشداری دەکەن."
 
لەبارەی کاریگەریی بایکۆتی موقتەدا سەدر لەسەر رێژەی بەشداریکردن لە هەڵبژاردن لە پارێزگای نەجەف کە شوێنی نیشتەجێبوونی موقتەدا سەدرە، یوسف کیناوی گوتی: "بەدڵنیاییەوە بایکۆتکردنەکە کاریگەری دەبێت، بەڵام ئەگەر زۆرینەی خەڵک روو لە سندووقەکانی دەنگدان بکەن ئەوا کاریگەرییەکەی بە روونی بە پڕۆسەکەوە دیار نابێت."
 
14 حیزب و هاوپەیمانیی کێبڕکێ لەسەر 12 کورسی پارێزگای نەجەف دەکەن. هاوپەیمانییەکەی محەممەد شیاع سوودانی کە (هاوپەیمانیی ئاوەدانکردنەوە و گەشەپێدان)ە، لە نەجەف بە 24 بەربژێر بەشداری کردووە.
 
سەبارەت بەختی دەنگی هاوپەیمانیی سوودانی لە نەجەف، یوسف کیناوی ئاشکرای دەکات، "لە باشترین دۆخ دا سێ کورسی و لە خراپترین دا دوو کورسی بەدەست دەهێنێت."
 
سوودانی: هیوامان بە گەنجانە 
 
محەممەد شیاع سوودانی لە کۆبوونەوەیەکی دا لەگەڵ نوێنەری هۆزەکانی پارێزگای زیقار رایگەیاند، هیوایان بە گەنجانە بۆ بەشداریکردن لە هەڵبژاردن دا کە 60٪ـی کۆمەڵگەی عێراق پێکدەهێنن و لە هەڵبژاردنی پێشوودا هاووڵاتیان بە ئاشکرا پشتیان لە دەنگدان کرد بەهۆی نەمانى متمانە.
 
سوودانی گوتی، "بەر لە سێ ساڵ، پەرۆش بووین بۆ ئەوەی متمانەی گەل بە دەوڵەت و سیستمی سیاسی بگەڕێنینەوە، لە هەڵبژاردنی پێشوودا هاووڵاتیان بە ئاشکرا پشتیان لە دەنگدان کرد بەهۆی نەمانى متمانە، ئێمە کارمان لەسەر نوێکردنەوەی متمانە کردووە."
 
هەڵبژاردنی خولی پێشووی پەرلەمانی عێراق لە ساڵی 2021دا بەڕێوەچوو، رێژەی بەشداری هاووڵاتیان لەو هەڵبژاردنەدا 41٪ بوو.
 
سوودانی کە هاوکات سەرۆکی هاوپەیمانیی ئاوەدانکردنەوە و گەشەپێدانە، ئاماژەی بەوەکرد، "گەلی عێراق بەخۆی فەرمانڕەواکەی دیاری دەکات و ئەمە لە زۆر وڵاتانی ناوچەکە و جیهان نییە".
 
قەیس خەزعەلی: رێژەی بەشداریکردن بەرزتر دەبێت
 
قەیس خەزعەلی، لە رێوڕەسمێکی بانگەشەی هەڵبژاردن بۆ نەعیم عەبودی، بەربژێری بزووتنەوەی سادیقوون لە بەغدا رایگەیاند، "هەڵبژاردن لە وادەی دیاریکراوی خۆیدا دەکرێت و رێژەی بەشداریکردنیش تێیدا لە هەڵبژاردنەکانی پێشووتر بەرزتر دەبێت."
 
خەزعەلی بزووتنەوەی سادیقوونی "بە پێشەنگی ئەو هێزە سیاسییانە" دانا کە لە هەڵبژاردنەکەدا رکابەری دەکەن و گوتی: "ویستمان لە رێگەی وەرگرتنی وەزارەتی خوێندنی باڵاوە، سەرکردەیەکی گەنج پێشکێشی کۆمەڵگەیەکی گەنج بکەین"، کە ئەوە ئاماژەبوو بۆ نەعیم عەبودی، وەزیری خوێندنی باڵا.
 
قەیس خەزعەلی، باسی لەوەشکرد، "ئەوەی لە وەزارەتی خوێندنی باڵا بەدەستهاتووە، لە چیرۆکێکی دیکەی سەرکەوتن دا بەردەوام دەبێت". ئاماژەی بەوەشکرد، "هەردوو وەزارەتی پەروەردە و خوێندنی باڵا، بە کۆڵەگەی گرنگی بنیاتنانی دەوڵەت دادەنرێن، ئەگەر بەشێوەیەکی دروست کاریان تێدا بکرێت."
 
مالیکی بۆ دەنگدەران: ئایا ئەو کەسە هەڵدەبژێرن کە 100 بۆ 200 دۆلارتان پێدەدات؟
 
نووری مالیکی، لە کۆبوونەوەیەکی بانگەشەی هەڵبژاردنی هاوپەیمانییەکەیدا لە بەغدا رایگەیاند، "ئەوەی دەیەوێت وڵاتێکی بەهێز، ژیانێکی خۆش و شکۆمەند، ئابوورییەکی بەهێز و دامەزراوەی سەربازیی بەهێزی هەبێت، دەبێت بەشداریی هەڵبژاردن بکات، چونکە لە پەرلەمان دا دامەزراوەکانی دەوڵەت بەرجەستە دەبن و یاساکان دەردەچن و چاودێریی سەرجەم دامەزراوەکان دەکرێت."
 
سەرۆکی هاوپەیمانیی دەوڵەتی یاسا ئاماژەی بەوە کرد، "وادەکەمان رۆژی 11-11ـەیە و لە رۆژی دەنگدان یەکدی دەبینین و ئەمانەتی دەنگدان بەجێدەگەیێنین. دەنگدان شایەتیدانە، لەوێ جیاوازی دەکرێت کێ باشە و کێ خراپە، ئایا ئەو کەسە هەڵدەبژێرن کە 100 بۆ 200 دۆلارتان پێدەدات، یان کەس و لیستی باش هەڵدەبژێرن؟ وڵات لە رێگەی سندووقەکانی دەنگدانەوە بنیاد دەنرێت."
 
نووری مالیکی باسی ئەرکێکی تەواونەکراوی پەرلەمانی عێراق دەکات و دەڵێ، "تاوەکو ئێستا یاسا و رێساکانی تەواو نەکردووە و، وڵات بە یاساکانی سەردەمی رژێمی پێشوو و رژێمی پاشایەتی کار دەکات."
 

کۆمێنتەکان

وەک میوان کۆمێنتێك بنووسە یان وەرە ژوورەوە و هه‌موو خزمەتگوزارییەکان به‌كاربێنه‌

کۆمێنتێک دابنێ

داواکراوە
داواکراوە