حەیدەر عەبادی، سەرۆکوەزیرانی پێشووتری عێراق و سەرۆکی هاوپەیمانیی نەسر. وێنە: بڵند تاهیر - رووداو
رووداو دیجیتاڵ
حەیدەر عەبادی دەڵێت، هەڵبژاردنی ئەمجارە "کڕینی دەنگی بە شێوەیەکی بەرچاو تێدایە." ئاماژە بەوەش دەکات، خەرجیی هەڵبژاردن لەلایەن هێزە سیاسییەکانەوە یەکجار زۆرە و هۆشداریشی دا لەوەی ئەو دوو شتە "دیموکراسی دەشێوێنن و مانا راستەقینەکەی لێ دەسەننەوە."
قسەکانی حەیدەر عەبادی، سەرۆکوەزیرانی پێشووتری عێراق و سەرۆکی هاوپەیمانیی نەسر لەکاتی بەشداریکردنی بوو لە دیداری مێری، کە ئەمڕۆ سێشەممە 7ی تشرینی یەکەمی 2025، بە سپۆنسەری تۆڕی میدیایی رووداو لە هەولێر دەستیپێکرد.
عەبادی رایگەیاند، "عێراق ئەمڕۆ شانازی بە رادەستکردنی ئاشتییانەی دەسەڵات دەکات. هەموو سەرۆکوەزیرانەکانی پێشوو تاوەکو ئێستاش لە وڵاتدان، بە ئازادی و بە رێزەوە رۆڵی خۆیان جێبەجێ دەکەن. ئەمەش دەستکەوتێکە دەبێت بپارێزرێت،" بەڵام جەختی لەوە کردەوە کە "کڕینی دەنگ بەو قەبارەیەی هەیە قبووڵکراو نییە."
بە گوتەی عەبادی، واژۆکردنی گرێبەستی هەناردەکردنەوەی نەوتی هەرێمی کوردستان، رێگەخۆشکەر دەبێت بۆ ئەوەی حکومەتی فیدراڵی مووچەی مووچەخۆرانی هەرێمی کوردستان خەرج بکات.
"رێککەوتنی نێوان بەغدا و هەولێر هەنگاوێکی ئەرێنییە"
سەبارەت بە پەیوەندیی نێوان بەغدا و هەولێر، سەرۆکی هاوپەیمانیی نەسر رایگەیاند، "رێککەوتنەکەی ئەم دواییەی نەوت هەنگاوێکی ئەرێنییە، کە رێگە بە حکومەتی فیدراڵی دەدات مووچەی هەرێم لە چوارچێوەی بودجەی گشتیدا خەرج بکات، ئەمە سەرکەوتنێک بوو بۆ هەموو لایەک، بۆ هاووڵاتییانی هەرێم و بۆ هەموو عێراقییەکان."
عەبادی جەختی لە پاڵپشتیکردنی سیستمێکی فیدراڵی کردەوە کە "دەسەڵاتی راستەقینە بە پارێزگاکان و هەرێمەکان لە چوارچێوەی دەستووردا دەبەخشێت."
سەرۆکوەزیرانی پێشووتری عێراق ئاماژەی بەوەش کرد، "عێراق قۆناخی زۆر مەترسیداری تێپەڕاندووە، چ لە ساڵانی تووندوتیژی تائیفی لە 2006-2007 و چ لە سەردەمی شەڕی داعش، کە بەڕاستی بوونی دەوڵەت لە مەترسیدا بوو." گوتیشی، "عێراق ئەمڕۆ تاڕادەیەک لە ئاسایش و سەقامگیری و خۆشگوزەرانی ئابوورییدایە، بەڵام ئاڵنگاری راستەقینە بەردەوامن."
سەبارەت بە دۆسیەی "لێپرسینەوە و دادپەروەری"، عەبادی گوتی، "ئەم دامەزراوەیە وەک بەشێک لە دادپەروەری راگوزەر دامەزراوە و هەمیشەیی نییە، بەڵام بووەتە ئامرازێک لە ململانێ سیاسییەکان بۆ دوورخستنەوەی نەیاران یان سەرکەوتن بەسەر ئەوانی تردا، ئەمەش لە بەرژەوەندی سیستمی سیاسیدا نییە."
"لەدەستدانی نیوەی متمانەی جەماوەر"
سەرۆکی هاوپەیمانیی نەسر هۆشداریی دا لە مەترسی دابەزینی رێژەی بەشداری دەنگدەران لە هەڵبژاردنەکاندا و رایگەیاند، "30%ی ئەوانەی مافی دەنگدانیان هەیە، کارتی دەنگدانیان نییە، نیوەی ئەوانەی مافی دەنگدانیان هەیە، بەشداریی دەنگدان ناکەن." ئاماژەی بەوەش کرد، "ئەمە بە مانای لەدەستدانی زیاتر لە نیوەی متمانەی جەماوەرە."
عەبادی ئەوەشی خستەڕوو، "راستە هیچ ئاستێکی جیهانی بۆ رەوایەتی هەڵبژاردن دانەنراوە، بەڵام کاتێک دەسەڵاتێک تەنیا بە 20%ی دەنگی جەماوەر حوکمڕانی بکات، ئەوا بەڕاستی نوێنەری گەل نابێت."
سەرۆکی هاوپەیمانیی نەسر پێی وایە، "پێویستە پڕۆسەی هەڵبژاردن فراوانتر بکرێ و هەمووان، تەنانەت ئەندامانی ئۆپۆزیسیۆن هانبدرێن بۆ بەشداریکردن."
'ئێران لەژێر گوشارێکی گەورەدایە'
حەیدەر عەبادی باسی لەوە کرد، "ئێران لەژێر گوشارێکی گەورەیە، بەتایبەتی دوای کاراکردنەوەی میکانیزمی گەڕانەوەی سزا نێودەوڵەتییەکان، بەدڵنیاییەوە بۆ بەرگریکردن لە خۆیان هەموو هەوڵێک دەدەن بۆ فراوانکردنی ئابوورییەکەیان. عێراقیش بەشێک دەبێت لەو هەوڵانەیان."
لەبارەی دەستوەردانی ئێران لە عێراق، عەبادی پرسیاری کرد و گوتی، "ئایا دەکرێت مافی منداڵانی دیکە بخەیتە پێش مافی منداڵەکانی خۆت؟ تۆ لە خێزان و گەلی خۆت بەرپرسیت." گوتیشی، "ئێمە باس لە بەرژەوەندی هاوبەش دەکەین. بەرژەوەندی هاوبەشمان لەگەڵ ئێراندا هەیە و ئەوەش لەنێوان دوو دەوڵەتدا ئاساییە."
سەرۆکی هاوپەیمانیی نەسر گوتیشی، "دەبێت عێراق بە فیدراڵی و ناناوەندی بەڕێوە ببردرێ و ئەمە بنەمای دەستوورە. من باوەڕم بە دەسەڵاتپێدان بە دەرەوەی ناوەند هەیە."
عەبادی دەڵێت، "ناکرێت تەنیا لە ناوەندەوە کاروباری وڵات بەڕێوەببردرێ؛ دەبێت دەسەڵات بە هەرێم و ناوچەکانیش بدرێت بەگوێرەی دەستوور و رێکارە یاساییەکان."
کۆمێنتەکان
وەک میوان کۆمێنتێك بنووسە یان وەرە ژوورەوە و ههموو خزمەتگوزارییەکان بهكاربێنه
کۆمێنتێک دابنێ